وشەدان

«مست. مت.» 1- تم: بۆن کردن/٣. 2- شتێک له لووتی خۆ نزیک کردنەوه، لەبەر ئەوەی کە بۆنێکی خۆشی لێدێ. شەمامەیێکی بەدەستەوه بوو خێرا خێرا بۆنی پێوه دەکرد. 3- «کن.» دانانی شتێک بۆ کەڵک لێ وەرگرتنی:: ئەوه ئەو باقلاوەتان بۆچی داناوه بۆنی پێوه دەکەن ؟

سەرچاوە: نالی

خۆکردییە

دەسکردی خۆماڵییە،

کەس بە ئەلفاظم نەڵێ خۆ کوردییە خۆ کردییە
هەر کەسێ نادان نەبێ خۆی طالیبی مەعنا دەکا

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دیوکردار

[ص. مر ]

(دیف کردار - div kirdar)

دیوکردەوه.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ڕاماڵکردن

ڕاپێچکردنی قوڕ و لیته و ڕادانی له سەر زەوی، ڕافڕاندنی گیاندار

سەرچاوە: نالی

* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە

نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئاخێزکردن

هەستان و چوون بۆ شوێنێک

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئادەکردن

پاککردنەوە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئارایشتکردن

خۆلەدەقدان، بەزەک کردن، تاس و لووس

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئارایشکردن

ئارایش دان

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئارەزووکردن

«مستـ. متـ.» هەست کردن بە ئیشتیای شتێک، دڵ لە دووی شتێک بوون.

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئارەقکردن

کردنی ئارەقی زۆر لە نەخۆشیی گرانەتادا و ، لەش سووکبوون و ڕزگاربوون لێی

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئارەقکردنەوە

هاتنەدەرەوەی ئارەق لە ئەندام

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئازادکردن

خۆشبوون لە یەکێک کە مافێکت بە سەریەوە بێ ، بەڕەڵاکردنی بەندەیەک کە کڕیبێتت بە ڕەنگێکی وا کە ئیتر بتوانێ ئیش بکا بە خۆی

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

ئازادکردن

آزادکردن، رهاکردن، بهل کردن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

ئازادکردن

بەرەڵاکردن. [ڕزگارکردن]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

ئازادکردن

تحریر، اعتاق، اطلاق، تطلیق، تسریح.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئازاکردن

[[ ١- ئازا + کردن] ]

«مستـ. لا.» ١- «سنـ.» خێرایی کردن لە کارێکا، تاڵووکەکردن. ٢- «مستـ. متـ.» خۆشبوون لەهەق: گەردنی ئازا بکەن. خۆئازاکردن: خۆنەترس پێشاندان، کارێکی وا کردن کە خەڵک هەست بە جەربەزەیی بکەن: وەرە دانیشە هێندە خۆتمان لێ ئازا مەکە.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاسوودەکردن

«مستـ. متـ.» ١- گیروگرفت لە کۆڵ یەکێک کردنەوە. ٢- بارسووک کردن و حەساندنەوەی «ماددی و مەعنەوی» کەسێک. ٣- «کنـ.» کوشتن و لە ناو بردن: بیبەن ئاسوودەی کەن «بیکووژن».

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئاشتکردنەوە

یەکخستنەوەی دووکەس لە دوای ناکۆکی

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاشتکردنەوە

«مستـ. متـ.» ڕێکخستنەوە و پێکهێنانەوەی دوو یا چەند کەس، دەستە و بەرە و خێزان و دەوڵەتان، کە نێوانیان ناخۆش بێ، دەنگیان پێکەوە نەبێ یا لە حاڵی شەڕدا بن.: ئاشتمانکردنەوە. ئاشتکردنروەیان باشە. هەر چۆنێ بوو ئاشتیانکردینەوە. ئەمریکا هەرچی دەکا عەرەب و ئیسڕائیلی پێ ئاشت ناکرێتەوە.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان