ماسین، پەنەمین، قین کردن. [ئاوسان. پیش خواردنەوە(ئیدیۆمەلەتووڕەبوون )]

فیزکردن. [لەخۆباییبوون (ئیدیۆمه.)]

اِنتِفاخ، اِجفِئظاظ، تَوَرُّم، حَبَط.

اِنتِفاخ، تَبَرطُم، اِجثِئلال.

تَنَفُّخ، تَکَبُّر، تَفیُّش، تَعاظُم.

(مست.لا) ئاوسا نی زگی ئادەمیزاد لە ئەنجامی خواردنی هەندێ خواردەمەنی کە زگ دەئاوسێن وەکوو بامێ و پێواز و... یا هەر لەبەر زۆر خواردن و خواردنەوە.: ئەوەندەی خوارد بای کرد و لەجێی خۆی لێی تخێڵ بوو.

(معت. مت.)، (سن.) پێچانەوەی منداڵی ساوا بە شکڵی مەلۆتکە.

(مست. مت.) ١- یارمەتی کاروانی یا هەر کەدێکی دیکە بۆ راست کردنەوەی بارێکی لاسەنگ بووبێ. ٢- (کن.) یارمەتیدانی کەسێکی تووشی گیروگرفت و ناڕەحەتی بووبێ بە تایبەتی لە لانی پارە و پووڵەوە. ئازاد حاڵی شڕ بوو شێرکۆ فریای کەوت و باری ڕاست کردەوە.

بارکردن، باربندی، کوچ.

باربەنی، کۆچ. [بارگە تێکنان، گواستنەوەی کۆمەڵێک مرۆڤ لە شوێنیکەوە بۆ شۆێنێکی دیکە.]

حَمل، رَحل، رَحیل، تَرحال، اِرتحال.

باراش لەئاشیدا ووردکردن. درێژە بە ئاخۆتنێدان

(مست. مت.) تم: باربەستن. ٢- (مست. لا.) خۆسازکردن بۆ ئەنجام دانی کارێ. باربەستی خۆیان کردووە شەوەکی وەڕێ دەکەون.

(مست. مت.)، (کئێر.) هەڵچنینی فەردە و بار (هەرچێکی بێ) لەسەریەک، لە عەمبار یا هەر جێگەیەکی ترا.

کمک
از بار باربر کاستن

زەحمەت و دەرد لەسەر خەڵک کەم کردن
لە باری بارەبەر کەم کردن

(مست. مت.) ١- کەم کردنەوەی قورسایی باری وڵاغ یا هەر هۆیەکی تری گواستنەوە. ئەم سەربارە داگری و هەندێ باری گوێدرێژەکە سووک کەی باشە، دەنا لەم هەورازە سەرناکەوێ. ٢- کار لە کۆڵ کەسێ کردنەوە، تەکلیف لەسەر لابردن، ئەرک کەم کردن. ئەگەر ئەم دەفتەرەیان تۆ بینووسیتەوە بارم سووک دەکەی، خۆزگە دەڕۆیشتن و باریان سووک دەکردین.

راست نمودن بار کج
کنایه از کمک کردن و فریادرسی

لاباری خوار هەڵێنان
بریەتیە لە کۆمەگ و دە فریا هاتن: زۆر لێ قەوماو بووم کاکم باری ڕاست کردمەوە

(مست.، لا.) ١- (مک.) خۆدزینەوەی کەروێشک لەناو تەماڵ بێ ئەوەی ڕاوکەر پێ بزانێ. ٢- (سن.) هەڵبەزینەوەی شتێ (گو للە،بەرد،...) لە ئەرزی و لە شوێنی دیکە وەزەوی کەوتنی. *کەوانەکردن. (سیم.) بازرەقەبەستن.