تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کرم کدو
[ا. مر ]
(كيرمی کەدوو - kirmi kedû)
کرمێکی درێژه له ريخۆڵەی بنیادەمدا دروست ده-بێ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئیسکدار
ئێشکدان
محکم بستن
نگهبانی
ئێشکدان
شەتەکدان، توند بەستن، جیڕەبابە
ئێشک کێشان، جەزایەرچیەتی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەرکدار
کەسێکە کە ئەرکی زۆر بێ
ئەرکدار
کەسێکە یا فەرمانێکە ئەرکی زۆر بێ
ئەزموونەکانی لێکدانەوەی وێنە تەماوییەکان
اختبارات تفسیر الصور الغامضة
ئەزموونەکانی لێکدانەوەی وێنە تەماوییەکان
Interpretation of ambiguous pictures tests
ئەزموونەکانی لێکدانەوەی ڕاستییان
اختبارات تفسیر الحقائق
ئەزموونەکانی لێکدانەوەی ڕاستییان
Tests of interpreting data
ئەستێرەی کلکدار
«نتـ.» جۆرێک ئەستێرەن کە کلکێکی کەم و زۆر درێژیان هەیە و ناوبەناو لە «منظومه شمسی» نیزیک دەبنەوە و دەبیندرێن، کلکەکەیان لە «غاز» و «هەڵم» پێکهاتووە. ٭«بکـ.» ستێرکی بدوو «تمـ: ژابا- ۹»، ستەیر دوڤ «تمـ: کفـ- ٦۸۹»، «گەڕووسی، کرماشانی» ئەسارەی دومدار «تمـ: دۆمۆرگان، لێکۆڵینەوەی زمانەوانیی لەهجەکانی کوردی- ۱۱۱». ئەستێرەی گەڕۆک_ «نتـ.»، «تتـ.» ئەو ئەستێرانەن کە بە دەوری ڕۆژا دەخولێنەوە، خۆیان هیچ ڕووناکییان نییە و نووری هەتاو ڕووناکیان دەکا، زەوی یەکێکە لەوان کە تا ئێستا «نۆ» یان ناسراون و تێکڕا پێیان دەڵێن «منظومەی شمسی» و بەپێی نیزیکی و دوورییان لە ڕۆژ ئەمانەن: عطارد «له هەموان نیزیکتره له ڕۆژ»، زوهرە، ئەرز «زەوی»، مریخ، مشتەری، زحل، ئۆڕانووس، نێپتۆن. هێندێ لەو گەڕۆکانە یەک یا چەند ئەستێرەیان هەیە کە بە دەوریاندا دەخولێنەوە و پێیان دەڵێن «مانگ»، زەوی یەک «مانگ» ی هەیە. ئەستێرەی مانگێ: «نتـ.» ئەستێرەیەکە دەگەڵ مانگ دەردەکەوێ و لەسەرەتای مانگدا زۆر لێی نیزیکە هەتا مانگ گەورەتر دەبێ، ئەیش زیاتر دوور دەکەوێتەوە. ئەستێرەی نەگەر: «نتـ.»، «تتـ.» ئە ئەستێرانەن کە لە جێگەی خۆیان نابزوون «لە مەدارێکدا ناسووڕێنەوە»، ئەمانە خۆیان ڕووناکییان هەیە وەکوو گەڕۆکەکان نەک هەر سارد بوونەوە، بەڵکوو گەرماییشیان زۆرە و سروشتیان وەکی هەتاوە. ئەوانەی زۆر لێک نیزیکن «نسبیا» لە شەوا کە ئاسمان ساف و بێ هەور و هەڵابێ، وەکوو پەڵە هەورێکی سپی دیاری دەدەن. «کاکەشان» یەکێکە لەو پەڵە هەورە مەزنانە کە ۱۸میلیون ئەستێرەی گەورە و بچووکی تێدا کۆبۆتەوە و هەر چەندێکیان دەورەی ئەستێرەیەکیان داوە و بوونە «منظومه» یەک چوار ساڵی پێ دەوێ تا «نوور» ی نیزیکتری ئەستێرەی نەگەڕ بگاتە زەوی، لە کاتێکدا دەزانین کە لە هەر سانییەیەکدا نوور ۳۰۰هەزار کیلۆمەتر ڕێگا دەبڕێ.
ئەستێرەی کلکدار
(فە)ئاسیرە دمدار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسکدار
جانتای پۆستە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسکدار
متعهدی پۆستە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسکدار
کەسێکە کە پۆستە دابەش دەکات
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسکدار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەمەکدار
کەسێکە کە ئەمەکی بەسەرتەوە بێ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اذرکدە
[ا ]
(ئازەرکەدە - azerkede)
ئاتەشکەدە، پەرستگەی زەردەشتییان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اسکدار
[فر - ا ]
(ئەسکودار - eskudar)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
باوێشکدان
باوێشکدان