تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ژیگولو
[ا. فر ]
(ژیگولو - jîgûlû)
لاوێ که به رده وام له مه لها و رابواردندابێ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ژیڵ
ژیڵ
ژیل. گۆلی ووردی بەرسیلەیە٬ کە هەڵی نەپێچابێ و وەری بێتە سەر زەوی
ژیڵلا
ژێڕڕا:لەخووارەوە،لە-هات:لەژێڕڕاهات٬لەخووارەوە هات
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ژیڵەمۆ
ژیڵەمۆ
ژیلەمڕ٬ژیل٬ئاوورێکە بووبێتە خۆڵەمێش بەڵان پۆولووی ووردەی لە نێو دامابێ٬ ژیلەمۆ
ژیی
(باک.): ژێ٬ژەە
کردن به بنێشتەخۆشەی ژیردان
«کن.»، «سیم.» زۆر دووپاته کردنەوەی قسەیەک. زۆر باسی شتێ کردن.
کۆمەڵەی ژ.کاف (ژیانەوەی کورد)
کومله ژ.کاف
کۆمەڵەی ژ.کاف (ژیانەوەی کورد)
Kurdish Rebirth Society
کۆمەڵەی ژ.کاف (ژیانەوەی کورد)
ئەم کۆمەڵە لە ڕێکەوتی 16/9/1942 (بەرانبەر بە 25ی خەرمانانی 1321ک.ه) لە شاری مەهاباد لە لایەن چەند کوردێکەوە بە مەبەستی برەوپێدانی بیروباوەڕی نەتەوایەتی لەناو جەماوەری کوردی دامەزرا. هەندێک لەو کەسانەی کە بەشدار بوون لەم ڕێکخستنەدا بریتین لە: ڕەحمان عەلەوی، محەمەدئەمین شەرەفی، محەمەد نانەوازادە، ڕەحمان زەبیحی، حوسێن فرووهەر (زەڕگەری)، عەبدوڕەحمان ئیمامی، قاسم قادری، میرعەبدولڵا داودی، ئەحمەد عیلمی، عەزیز زەندی، محەمەد یاهوو، میرحاج (کوردستانی عێراق) و قادر مودەڕسی. لە ماوەی شەش مانگدا ژمارەی ئەندامانی کۆمەڵە گەیشتە 100 کەس. هەموو کوردێک دەیتوانی لە کۆمەڵەدا ببتە ئەندام. هەرکەس ببوایە بە ئەندام، لە دیدارێکی نهێنی و بە ئامادەبوونی سێ کەس لە ئەندامانی دامەزرانەر، حەوت جار سوێندی بە قورئان دەخوارد کە بەم شەش خاڵەی خوارەوە وەفادار بمێنێت.
1ـــ بە نەتەوەی کورد خەیانەت نەکات.
2ـــ هەوڵ بدات بۆ ئۆتۆنۆمی کوردان.
3ـــ هیچ نهێنیەک نەدرکێنی چ بە زمان چ بە نووسین.
4ـــ تا دوایین ڕۆژی ژیانی هەر ئەندام بێت.
5ــــ هەموو پیاوێکی کورد بە برا و هەموو ژنێکی کورد بە خوشکی خۆی بزانێت.
6ـــ بێ ئیجازەی کۆمەڵە لە هیچ پارت و ڕێکخراوەیەکی دیکەدا نەبێتە ئەندام.
لە مانگی گوڵانی 1943 ئەندامانی کۆمیتەی ناوەندی بە ئامادەبوونی سەد کەس لە ئەندامانی کۆمەڵە، لە سەر کێوی خواپەرست، لە نزیک مەهاباد، هەڵبژێردران. بەڵام کەسێک بەناوی سەرۆک یا سکرتێر دیاری نەکرا بەڵکوو کۆمیتەیەکی سێ کەسی کە پێکهاتبوون لە ڕەحمانی زەبیحی، ڕەحمانی شەرەفکەندی (هەژار موکریانی) و محەمەد یاهوو، وەک دەستەی سەرۆکایەتی دەستنیشان کران. لە مانگی ڕەزبەری 1944 قازی محەمەد بوو بە ئەندامی کۆمەڵەی ژ.کاف. کۆمەڵە لەگەڵ حیزبی هیوا (کوردستانی باشوور) و خۆیبوون (کوردستانی باکوور) پێوەندی بووە و ڕۆڵێکی گرینگی هەبووە لە گەشەپێدانی هەستی نەتەوایەتی لە ناوچەکەدا. پاش دامەزراندنی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران لە ڕێکەوتی 16/8/1945 بە سەرۆکایەتی قازی محەمەد و دامەزراندنی کۆماری کوردستان، کۆمەڵەی ژ.کاف لەناو ئەو حیزبەدا توایەوە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بژیشک
[[ب/2+ژی «ژین» +شك «چك» ]]
«بک.» دوکتۆر، حەکیم ئەو کەسەی نە خۆشان چاک دەکاتەوه. تێبــ.- بەلای منەوه ئەم وشەیان له «پزیشک» کوردی تره.
بژیوی
[[2-ب/2+ژی «ژین+3-ئی» ]]
«نت.»، «مک.» هەرچی بۆ ژیان پێویست بێ، هەر چی پێوەندی به ژیانە وه هەبێ:* «سن.» ژیوار.
ئاسان بژیو
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئامۆژیار
ئامۆژیار
اندرزگو
ئامۆژیار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئامۆژیاری
ئامۆژیاری
آموزش، آموزگاری.
ئامۆژیاری
مۆژیاری، مۆچیاری، مۆچ. [ئامۆژگاری، پەند]
ئامۆژیاری
نصیحة.
ئامۆژیاری
«نتـ.»، «سنـ.» تمـ: ئامۆژگاری.
ئاوپژین
آب پاشی. (مصدر برخلاف قیاص است.)
ئاوپژین
ئاوپرژێنکردن. (چاوگێکی نایاساییە.)]
ئاوپژین
نضخ، نضح، رش، رشح].
ئاویژیار
بڕوانە: ئاوێژەر