تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاژاوەگەرێتی
فەرمانڕەوایی ڕووتە و پووتە و بۆرەپیاوانی سەرکێش و لاسار. ئاژاوەگەرێتی (مۆبۆکراسی) بریتییە لە حکوومەتی کەسانێکی نەزان و نەفام کە لە کاتی قەیران و شۆڕش و کۆدەتا*و گۆڕانکارییەکاندا بە شێوەیەکی کاتی دەسەڵاتی وەڵاتێک بەدەستەوە بگرن. لەم حکوومەتەدا دەسەڵات دەکەوێتە دەست خەڵکانێکی بێ پرەنسیپ و ئاژاوەگێڕ، خەڵکێک کە بە ڕێگەی عەقڵیاندا ناڕۆن بەڵکوو ملکەچی هەستیان بن و بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانیان دەست ئەکەن بە شەڕنانەوە و ئاژاوەگێڕی. ئاژاوەگەرێتی ڕووکارە گەندەڵەکەی دیموکراسی لەئەژمار دێت. لەم بارەوە «هێرۆدۆت»، مێژوونووسی بەناوبانگی یۆنانی دەڵێ: هەرچەندە دیموکراسی هەموو کەس لە بەرانبەر یاسادا بە یەکسان دەزانێ بەڵام عەیبەکەشی ئەوەیە کە بە ئاسانی دەبێتە مۆبۆکراسی یا حکومەتی کەسانی نەفام و نەزان.
ئاژاوەگەرێتی
غوغاسالاری
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاژاژک
ئاژاژک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاژاژی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاژاڵ
سەوزەگیا و لەوەڕ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاژاڵ
ئاژاڵ
خاشیە، خلاشە، سوخت، گیاه، سبزە. (علف و گیاه)
ئاژاڵ
سەوزە، گیا. [پڵوپووش و ئاڵف.)]
ئاژاڵ
کلأ، علوفە، علف.
ئاژاڵ
«نا.» حەیوانی وردە، مەڕوبزن: ئەم ئاژاڵەتان بۆچی کردۆتە گەنمەکەوە، ئەم دێیە لەوەڕی باشە بۆیە ئاژاڵی بە کەیفە. * ئاژەڵ.
ئاژاڵ
«نا.»، «سنـ.» ١- سەرزەگیا. ٢- وردە دار و چێو. ٣- چڕوچیلکە. ٤- پووش و پەڵاش. تێبــ. ــ مردۆخ ئەم وشەیەی هەر بەم مەعنایە هێناوە و لە «١- ئاژاڵ» نەدواوە. لە فارسیدا «ئاخال، ئاشخال، ئاشغال» بەو مەعنایە و «شتی بێ کەڵک» یش هاتووە. «تمـ: معین ــ فەرهەنگ، جـ ١ ــ ٦٠». هس.: ئاژار = پیت و بەرەکەتی زەوی «تمـ: ژابا ــ ٧».
ئاژاڵ
ماڵات، ووڵس، ووڵست، مەڕو ماڵات. (هەو) دارو دەوەنی بڕاوو تێکەڵە. (ئەردە) گیا، ئالیک، لەوەڕ، سەوزەگیا._ دار: خاوەند ئاژاڵ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاژاڵدار
ئاڤ ڕژاندن
دەستاو ڕژاندن، چوونە سەراوێ