«نمسـ.» تمـ: ئاوەڕووت کردن.

پەڕپووت، ڕووت بوونی سەرو پێی ئاژاڵ و باڵندانی سەربڕاو لە تووک و خوری بەهۆی ئاوی گەرمەوە._ کران: پرچکین، خاوێنکرانەوە._ کردن: داڕنین، ڕنینەوە، پەرتاندن، پرچکاندن، پەڕپووتکردن، خاوێن کردنەوە، پاککردنەوە، پەڕو پۆلێکردنەوە

«مستـ. متـ.» داڕنینی تووک و پەڕی ئەو پەلەوەرانەی گۆشتیان دەخورێ. تێبــ.ینی: پاش کوشتنەوەیان، دە ئاوی لە کوڵیان هەڵدەکێشن و بە دەست پەڕەکانیان دەڕننەوە.: هەر دەست بە جێ مریشکێکی کوشتەوە و ئاوەڕووتی کرد و سووری کردەوە. تا دێینەوە قەلەکەت ئاوەڕووت نەکردبێ خوداهاوار!

(نا.) مادەیەکە وەکوو جەوی، ڕەنگی سوور، زەرد یا سپییە، تامی تاڵە، لە دارێکی دڕکاوی کە گەڵای وە گەڵای مۆرد دەچێ دەگیرێ. تم: (معین: فەرهەن، ج١-٣٧٨) و زیاتر لە هەتواناندا دەکار دەکرێ. * عەنزەڕووت (معر بە).

حەنزەڕووت، جوورە دەرمانێکە

باروت، بارود، دارو، ایرون، یَمسو.

دەرمان. [باڕوود]

بارُود، یَمسو.

(نا.) ١- ماددەیەکی وشکی ڕەشە کە ئاگری وێکەوت کڵپە دەکا، بۆ هاویشتنی گوللەی تۆپ، تفەنگ، تاپڕو... و... بەکاردێت. تێبــ.- آ) ئەم ماددەیە گەرد و تۆزێکی ڕەشە، جاران نێچیرەوانانی کورد لە (شۆرە) و (گۆگرد) و (ڕەژی) دروستیان دەکرد، چاکترین خەڵوووز بۆ ئەم کارە (ڕەژی دارەبی)یە. ب) بۆ تاقی کردنەوەی چاکی و خراپی باڕووت، تۆزێکی لەسەر لەپی دەست یا پەڕە سیغار ڕۆ دەکەن و ئاگری جگەرەی لێ نیزیک دەکەنەوە، کڵپە دەکا و دەچێ بە عاسمانا، ئەگەر پەڕە سیغارەکە یا بەری دەستی نەسووتاند ئەوە باڕووتی چاکە. *(مک.) دەرمان، باڕووتی ڕەشۆکی. ٢- ٠مج.) پیاوی توندە میجاز کە زوو تووڕە دەبێ و هەڵدەچێ.

(سفا.)، (بک.) ئەو کەسەی باڕووت دروست دەکا. تێبــ.- لە لەهجەی ناوەندی و بن لەهجەکانیدا هاوتای ئەم وشەیەم نیبیستووە.

بارووتساز

جیوەی تیسووەگایانەیە بە ووردکراوی بەهەر برینێکی وەرکرێ چاکی دەکاتەوە.

بە یەکێکی منداڵکاری بێ نموود دەکوترێ کە شەرمی لێ نەکرێ

(باک.): قسەڕەق، بێ شەرم. (باک.): - ی: قسەڕەقی، بێ شەرمی

زمرد

بەردێکی کەسکی بەنرخە

جۆرە بەردێکی سەوزکاری جوانی بەنرخە

دوال، دوبال، زُمُرُّد.

[گەوهەرێکی سەوزی بەنرخه.]

زُمُرُّد، زُمُرُّذ.