جای پا در بیل
سرستون
گیاه رنگ رزی

ئەسپەر
پارچە دارێکە دەخرێتە نێوان میچ و کۆڵەکەوە
گیازەرتک کە بەنی پێ ڕەنگ دەکەن، گێنوو

پارچەدارێکی نێوەڕاست کونی دوو گووێییەلە دەسکی پێمەڕە دەخرێ و دەخزێنرێتە خووارێ، تا دەگاتە لوولەی پێمەڕەکە، کە بیانەوێ زەوی پێ هەڵکەنن پێ لە ئەسپەرەکە دادەگرن. مەدرەخە. ئەگریجە

گیانداری ساوای قەڵەو

بچهٔ چاقالو
جمع شدن دست و پای حیوان وقت خواب

خرپن
خڕبوونەوەی سەگ و پشیلە لە خەودا

خەپهتۆرە،بۆمنداڵ وفەرخهی ساوا بەکاردەبرێ،کە کەمێک گهورە بووێ،ساوایقەلەو.-بوون:قەڵهو بوونی ساوا.

نوستنی هێندی گیانداروەک تووتکەسەگ وپشیلە بە گرمۆڵەیی،چینهکردنی باڵندان،بەتاڵووکە خوواردن،خەپارتن،بخەپرینە.

نوستنی هێندێ گیاندار وەک تووتکە سەگ و پشیلە بە گرمۆڵەیی

جمع شدن دست و پای حیوان وقت خواب

خۆ لێکهاڵاندنی سەگ و پشیلە لە خەودا

(باک.): پارچە دراوێکی دە پارەییە

سنباده

بەردە سماتە، سماتە

بطرفی کج شدن

لارەوە بووگ بەلایەکدا

پووڵی زێڕ یا زیو.

«نا.» ۱- پارچە دارێکە «۲۰» سانتی مەتر درێژ و پێنج سانتی مەتر ئەستوور دەبێ، پاش لێک و لووس کردن و تاشینی ڕوویەکی پان و ڕاست و لایەکی تری لە ناوەڕاستا ئەستوورە، وردە وردە بە ڕاست و چەپا تەنگ دەبێتەوە، کونێکی خڕی تێدەکرێ و دەخرێتە سەر دەسکە بێڵ و پێمەڕە، لە وەختی ئیشا قاچی دەخرێتە سەر تا پێمەڕەکە هاسانتر و خێراتر لە زەوی بچێتە خوار و ئەوەندەش پێویستی بە هێزی دەست نەبێ. ۲- پارچە دارێکە دەخرێتە بەینی میچ و کۆڵەکەی خانوو، تا ئەو شوێنەی میچی دەکەوێتە سەر تۆزێ پانتر بێ و قورسایی میچەکە دابەش ببێ. تێبــ.ینی: وا دیارە ئەسڵی ئەم وشەیە «ئەسپارە» بێ و لە «ئەسپاردن» داتاشرابێ. ژابا «ئەسپارە بوویین» ئاوا مەعنا لێدەداتەوە: پاڵ دانەوە بەسەر کەسێکدا، کۆمەگ و پشتیوانی کردنی یەکێک، هەڵپەساردنی شتێک بە شتێکی ترەوە، قەوەت و زۆر خستنە سەر شتێک. «تمـ: ژابا- ۸»

«نا.»، «سنـ.» گیایەکە بەنی پێ زەرد دەکەن «تمـ: هبێد- ۴۵ و مخـ- ۵۲». هس.: «فر.» ئەسپەرەک هەر بەم مەعنایە ٭زەرتک، گێنوو.

پاپۆکەی ماری