تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاقڵ بوون
«مستـ. لا.» «عا. کو.»، «مکـ.» ١- بوونە خاوەن هۆش، هۆش هاتنەوە بەر، هەست کردن و تێگەییشتن، پێ زانین. ٢- تەمبێ گرتوو بوون، دەست کێشانەوە لە کارێک، واز هێنان لە کردەوەیێک: شێرکۆ ئیتر ئاقڵ بووە چیدی قومار ناکا. هەرچی هەیبوو بە ڕایسز دۆڕاندی ئێستا بۆمان ئاقڵ بووە.
ئاقڵ تێکچوون
«مستـ. لا.»، «عا. کو.»، «مکـ.» ١- شێوانی ئاقڵ، لە دەست چوونی هەستی تێگەییشتن و سەرەودەر کردن لە کاران، لێک نەکردنەوەی چاکە و خراپە.. ٢- «کنـ.» شێت بوون، خەرفان.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئالامووت
هێلانەی هەڵۆ
ئالوودە
آلودە، آغشتە، جترە.
ئالوودە
یلیاگ، پلکیاگ، بواژۆ. [تێوەتلاو]
ئالوودە
ملطخ، مروح.
ئالوودە
گیرۆدەی مەی و ماددەی هۆشبەر.
ئالوودە
گیرۆدە، خووپێگرتوو: ئالوودەی جگەرەیە
ئالوودە
«فر.»، «نمغـ.» ١- گیرۆدەی شتێک، کەسێک یا کارێک.: ئەم مناڵە زۆر ئالوودەی دایکێتی، پیاو خۆی ئالوودەی جگەرە نەکا باشە. □ «وەک سۆفیی سافی مەبە ئالوودەیی دنیا» «بێهوودە مکەددەر مەکە سەرچاوەیی مەشڕەب» «نالی: گمـ: ١٢» «سا خاسەن ئەمجار، شووم سیابەخت» «تۆ ئالوودەی دەرد، من زامان سەخت» «مەولەوی: مکبـ ــ ٢٥» ٢- حاڵی شتێک کە لە شتێکی تر خشابێ یاکەوتبێتە ناویەوە ئاسارێکی پێوە لکا بێ. □ «ئالوودە نەبێ تا بە زەبوونگیریی خوێنم» «بۆ کوشتنی من دامەنی پاکی لە کەمەردا» «نالی: گمـ ــ ٨» * «بکـ.» لەوتی (عا.: ملووس).
سەرچاوە: نالی
ئالوودە
تێکەڵ. شتێ لە شتێکەوە گلابێ.

دەست لە خوێنم مەدە، ئالوودە مەکە دامەنی پاک
خوێنی من ثابیتە، باطیل نییە وەک ڕەنگی خەنە
سەرچاوە: نالی
ئالوودەگی
آلایش، آلودگی، آغشتەشدن.
ئالوودەگی
آلایش، آلودگی، رنگ.
ئالوودەگی
تلیان، پلکیان. [تێوەتلان]
ئالوودەگی
خوەوش، کەترە، ئالایشت. [ناتەواو، کەمایەسی]
ئالوودەگی
تلطخ.
ئالوودەگی
عیب، وصمة، نقصیة.
ئالووز
غم واندوه