تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



پووڵکە(ئەردە)
چاوقووڵکە
وَبا
چاوقووڵکە
تاعون، درمی ڕشانەوە
چاوقووڵکە
چاوەقووڵە(ئازارێکە)، (کە) بە چەوازی
کووڵکێش
رَشنی، رَشتی، هاری، سرگین کَش، خاکروبه کَش
کووڵکێش
[پەیینکێش، گسکداری زبڵ و خەوشوخاڵ]
کووڵکێش
زَبّال، کَنّاس
کێووڵکانێ (هەورا.)
پێشبرکە.
کەووڵکران
چەلتین
کەووڵکردن
گوروونی پێستی گیاندار. بۆ خستنە ژێر دەست و کەنەفت کردنی کەسێکیش بە کاردەبرێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گاووڵکێ
گاگوڵکێ
گیا کووڵکنە
گیاچا٬ بۆزگ ئێشە باشە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەستێووڵک
ئاسنێکی دەمپانی کلک درێژە هەویری وشکەوە بوی لە (کوول) پێ دەکڕێنرێ
ئەستێووڵک
[[ئەستێ+ووڵ «لە: تێووڵین» +ئک]]
«نتـ.» شیشێکی ئاسنە۲۰/۳۰سانتیمەتر درێژە سەرێکی پان کراوەتەوە، سەرەکەی دیکەشی یان وەکوو قوڵاپ و قەڵانگ وایە، یان دەسکێکی داری ڕێ دەخرێ. بۆ کاروباری ئاشپەزخانە و چێشت لێنان و نان کردن بەکاردێت. ئەستێوولکی تەندوور: «نتـ.» شکڵی هەر وەک ئەستێووڵک وایە، درێژترە و نانی پێ لە تەندوور دەکەنەوە، ئەگەر نانیش لەخۆیەوە کەوتە ناو تەنوورەوە، بە سەرە قولاپ دارەکەی دەری دێننەوە و ئاگری تەندووریشی پێ خۆش دەکەن تێبــ.ینی: کەرتی دووهەمی ئەم وشەیە «ووڵ» هەروەکوو نیشان دراوە بە لای منەوە لە مەسدەری «تێ ووڵین» کە ئێستا مانای «تێ گوشین» دەدا، وەرگیراوە، وا تێدەگەم کە «تێ ووڵین» شێوەیێکی کۆنتری «تێ گیران، تێ وەردان» بێ و ئەم ئامرازە لە پێشدا هەر بۆ تەندوور و نان کردن بووە لە پاشان چۆتە ئاشپەزخانە. سەرەڕای ئەوەش ڕێی دەچێتێ ئەم وشەیە لە «ئەستێ» و «ئووڵک» پێکهاتبێ کە بەشی دووهەمیان پاشبەندی بچووک کردنەوە بێت، لەم حاڵەتەدا هس.: «هەستی» لە لەهجەی باکووریدا و «ئەست» لە ئاوێستاییدا بە مانای ئێسقان.
ئەستێووڵک
(دەر)ئەستیم،(هەورا)ئەستیو،(بابا)ئەستیلک، ئەستێوڵک، ئاسنێکی دەم پانی کلک درێژە هەویری ووشک هەڵگەڕاوی لە تەبەک و کوول و پنەو ئیتر پێ دەکڕێنرێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەووڵک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
شووڵک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
قووڵک
قووڵک
چاله در زمین
گودی
قووڵک
زەوی چاڵبووگ
چاڵایی هەر شتێک
قووڵک
چاڵ و قووڵکەی گچکە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پووڵک
پوولەکەی ژنانە
پووڵک
پولک زینتی
پووڵک(ئەردە)
پوولەکەی ژنانە. پووڵەکەی ماسیانە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کووڵک
کولانەی مریشک