تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 660
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
کوورەپەزخانە
فاخورَه، میفی، فُرن، قَمین، مَعمَلُ القَرامید
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کوورەپەزخانە
کوره
آجرپزی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کوورەپەزخانە
کڵی
خشت
سوور
کردنەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کوورەپەزخانە
کوورەی
خشت
سوور
کردنەوە
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کوورەچێتی
پیشەی کوورەچیان.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کوورەڕێ (باک.)
کووێرەڕێ٬ ڕێگایەکە دەرنەچێ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کژوورەک
خیزەرە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کژوورەک
(زا.):خێزەرە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
گوورەسا
رسن
گردن
گوساله
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گوورەسا
پەتێ
کە
گوور
و پانێری
پێ
دەبەستنەوە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
گوورەکڵە
گوسالهٔ
کوچولو
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گوورەکڵە
گووری
چکۆڵە
، بێچوە چێڵی
تازە
زاو
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
گۆشەگیری/ دوورەپەرێزی
سیاسەت
یان
داکۆکی
لە
سیاسەتێک
کە
بۆ
پاراستنی
بەرژەوەندی
نەتەوەیی وەڵاتێک،
ئەوە
بە
باشتر
دەزانێ
کە
لەگەڵ
وەڵاتانی
دیکە
پێوەندی
نەکاتەوە.
گۆشەگیری
سیاسی
و
ئابووری
ئەگەرچی
بە
ئامانجێکی سیاسییەوە بێت
بەڵام
لە
واقیعدا دژوارە. ژاپۆن
جارێک
لە
سەدەی بیستەمدا
بە
تەواوەتی
لەم
قۆناغە
تێپەڕی
بەڵام
وەڵاتە یەکگرتووەکانی
ئەمەریکا
و بەریتانیا ــ
کە
کاتی
خۆی
ئەم
سیاسەتەیان
گرتە
بەر
ــ نەیانتوانی
بە
تەواوەتی پێیبگەن.
وشەی دوورەپەرێزیی&انزواگرایی(isolation)
کاتێک مانای
سیاسی
لەخۆ
گرت
کە
بەریتانیا
لە
1890
تا
1900
لە
بەرانبەر
دوو
بەرەی دەوڵەتەکانی «سێکوچکەی
یەکگرتوو
» و دەوڵەتانی
هاوپەیمان
لەگەڵ
فەرەنسە و سۆڤیەتدا سیاسەتی «
گۆشەگیری
مەزن»ی
گرتە
بەر
. زاراوەی دوورەپەرێزیی
لە
سەدەی بیستەمدا
بۆ
چەند
لایەنێکی سیاسەتی دەرەوەی
ئەمەریکا
و
ئەندێشە
و ڕێبازی
هەندێ
گرووپ
بەکار
هاتووە.
ئەمەریکا
، دوای شەڕی جیهانی
یەکەم
ئەگەرچی
لە
کاروباری نێونەتەوەییدا
دەستی
بوو
بەڵام
هیچ
بەرپرسیارییەتێکی
لە
ئەستۆ
نەگرت و
لە
کۆمەڵی
نەتەوەکان و دادگەی نێونەتەوەییدا
بەشداری
نەکرد. نزیکایەتی
ئابووری
و
سیاسی
جیهان
و ڕووداوەکانی
دوو
شەڕی جیهانی، کارێکی
کرد
دوورەپەرێزیی
لە
ناو
سیاسەتی نەتەوەییدا
بێ
بایەخ
ببێت.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
گۆشەگیری/ دوورەپەرێزی
کنارەگیری/ انزواگرایی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
گۆشەگیری/ دوورەپەرێزی
Isolationism
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاشەبەتەندوورە
یارییەکی
دوو
دەستەیییە ، دەستەیەکیان
بە
پێوە
سەر
بە
یەکەوە دەنن و یەکێکیان پاسیان دەکات و ، دەستەکەی
تر
لە
دەرفەتدا
باز
دەدەنە
سەر
کۆڵیان
تا
تێ
دەکەون.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاشەبەتەندوورە
نوعی
بازی
کودکان
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشەبەتەندوورە
[[ نتـ. ]]
تمـ:
ئاشەبەتەنوورە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشەبەتەنوورە
[ ١[- ئاش + ە - ئە/ ١ + تەنوور + ه - ئە/ ١ ]]
«نتـ.»، «سیمـ.» یاریپەکی
کوردەواری
مناڵانەی فولکلۆرییە. تێبــ. ــ مناڵەکان دەبن
بە
دوو
دەستە
و مامۆستاکانیان
لێک
«دادێنن»،
هەر
لایەکیان تێکەوت «دادەبێ» : مناڵەکانی
ئەم
دەستەیە «
هەر
چەند
کەسێ
بن
»
لە
دەوری
یەک
ئاڵقە
دەدەن و
سەر
بە
سەری
یەکەوە دەنێن. منداڵەکانی دەستەکەی
تریش
بە
دەوریاندا هەڵدەخولێن و
هەوڵ
ئەدەن
خۆ
باوێنە
سەر
پشتیان و
هەر
کەس
توانی «سواربێ»
تا
دەستەی تێکەوتوو «هەڵدەستێتەوە» دانابەزێ. مامۆستای دەستەی «تێکەوتوو» ش
بە
دەوری
هاوڕێکانی خۆیدا
سووڕ
ئەخوا
و دەریانپارێزی
تا
ئەوانیتر
نەتوانن سواریان
بن
.
ئەگەر
مامۆستای دەستەی تێکەوتوو توانی
دەست
یا
لاقی
لە
مناڵێکی دەستەکەی
تر
بدا «
پیسی
کا
»
ئەوا
ئەوجار
ئەوان
تێدەکەون و دەستەکەی
تر
هەڵدەستێتەوە. *
ئاشەبەتەندوورە
.
ئاشەبەتەندوورێ
. «سنـ.»
ئاشەتەنوورێ
. «مکـ.»
کەری
سووری
پشتدرێژ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاشەتەندوورە
ئاشێکە نێوەکەی
وەک
تەندوور
وایە
بە
بەرد
و
قسڵ
دروست
دەکرێ
بۆ
ئەوەی
کە
بە
ئاوێکی
کەم
بگەڕێ
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاشەتەندوورە
ئاشێکە نێکەی
وەک
تەندوور
وایە
بە
بەردو
قسڵ
دروستکرێ
بۆ
ئەوەی
،
کە
بە
ئاوێکی
کەم
بگەڕێ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشەتەنوورە
«نتـ.»، «سیمـ.» تمـ:
ئاشەتەندوورە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاپوورە
[ [ئا + پوورە] ]
«نتـ..»، «مکـ..»
کۆمەڵ
و
جەماوەری
خەڵک
کە
دەوریان
لە
شتێک دابێ: ئاپوورەی خەڵکەکە
بەرەو
مزگەوت
ڕۆیین. هس.:
پوورە
، لاپوورە،
لاپرەسەن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەشەتەندوورە
[[ ١- ئاش + ە - ئە/ ١ + تەندوور + ە- ئە/١ ] ]
«نتـ.»، «مکـ.» ئاشێکی «
تەندوورە
» ی
هەب
، ئاشێکی دۆڵاشەکەی
لە
باتی
ئەوەی
لە
دار
و
تەختە
،
یان
هەر
جۆگەیێک
بێ
،
بە
بەرد
و
قسڵ
هەڵدەبەسترێ و
لە
دۆڵاشی
دیکە
ڕژدتر دەچێتە
سەر
«تەمبوو». ئەمەش
بۆ
ئەوەیە
ئاو
بە
فیڕۆ
نەچێ
و کەمتریش
پێویست
بێ
بۆ
وەگەڕخستنی
ئاش
. * «سیمـ.»
ئاشەتەنوورە
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەهوورە(ئاو)
خودای دادوڕاستی
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
باوورە
بێنە
،
بهێنە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بوورە
بوور
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بوورە
زمین
بایر
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بوورە
زەمینی نەکێڵدراو
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بوورە
بوور
،
بەیار
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بووکەسوورە
(
کۆ
)
بووکەسوورکە
. باڵندەیێکی چکۆڵەی
بەرسینگ
سوورە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بڵچەسوورە
گێووژەسوورە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەئەمجوورە
بەمجوورە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەئەوجوورە
بەوجوورە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەر بوورە
به
گمان
،
حیوانی
که
یکسال
آبستن
نشده باشد
14
15
16
17
18
19
20