وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

دفع المال إليه وله

دَفَع الدَینَ / سَدَّدَه. أدّاه / دایەوە. دراوی دایەوە. وامی دایەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

صَبا إليه وله

صَنّ غلیه وإشتاق / بیری کرد. بە پەرۆش بوو بۆی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

فَطَّنَهُ بالأمر وله وإليه

جَعَلَهُ یَفطُن / بیری خستەوە. هوشیاری کردەوە. تێی گەیان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

وَضَعَ مَوْضع التنفيذ، يَسري مَفْعُوله. عُمِلَ به

کاری پێکرا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

وَلَة وَلِهَ

تَوَلَّهَ. تَحَیَّر من شِدّة الوَجد / شەیدا بو. تێکچو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

وَلَّه

حَیَّرَ. سَلَبَ عَقْلَهُ / شەیدایکرد. شێتی کرد. دڵی لێ سەند.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

وَلَه

تَشَتُّت الفِكر. حیره. إرتباك / شەیدایی. شێی. سەرلێ چەواشە بون.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طافَ بالكَعبَة أو حَولها

دارَ حَول الكَعبَة / بە دەوری کابەدا سووڕایەوە. تەوافی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

وَلهان

مُتَوَلِّه. والِه. مَفْتون / شەیدا. شێت. دێوانە.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ولهم

(باک.): سەقر(باڵندە)

سەرچاوە: نالی

بولهەوەس

ابوالهوس، ئارەزووباز، دەسبەتاڵ و پووچ و بێمایە.

هەم واریثی فەرهادم و هەم نائیبی مەجنوون
وا تێ مەگە، قوربان، کە گەدا، بولهەوەسێکم

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بولهەوەس

هەوەسدار، خاوەندهەوەس

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جولهە

[ا. ص ]

(جەولەهە - cewlehe)

جۆڵا.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

شولهە

کندو

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

شولهە

شڵخە، پوورەی هەنگ

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طافَ بالكَعبَة أو حَولها

دارَ حَول الكَعبَة / بە دەوری کابەدا سووڕایەوە. تەوافی کرد.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

قولهە

تیغه

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

قولهە

نێوان، تێغە، لەمپەری بەینی ژورێک

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

لولهنگ

[ا ]

(لوولەهینگ - lûlehing)

لوولینە، ئافتاوەی گڵ.

سەرچاوە: نالی

مولهەم

له خواوەهاتوو و خوا خستووە دڵ. هەم قەدەمت، هاوپێت. پێیشت، پێ قودوومت.

حیکمه تی تۆ مولهەمه، هەم قەدەمت مەرحەمە
موستەحەقی مەرهەمه سینەیی ئەفگاری من

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

هوولهوولی (باک.)

حولحولی٬ سەرەڕۆ.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

کولهایۆخ

کسی که زیاد سرفه می کند

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

کولهایۆخ

زۆر بە کۆکە، کەسێ فرە بقۆزێ

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أقصَرَ. قَصَّرَ. جَعلَهُ قصيراً. أخذ من طوله

کورتی کردەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أولَهَ من شِدّة الوَجد أو الحُزن

وَلَهَ. حَزِنَ شدیداً كادَ یَذهَب عقله / لە خۆشیانا لە خەم و خەفەتا وەختەبوو شێت ببێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَكفَّ به الناس. إستمف الناس حوله

أحاطوا به / دەوریان دا. دەوریان گرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَمسَكَ بَولَهُ

إنحَبَس. إمتَنَع عن الخروج / میزی گیرا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیغوله

[ا ]

(بەیغوله - beyxûle)

کونج، گۆشه، سووچی ماڵ، ویرانه، کەلاوەی دوور له ئاوەدانی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەچووله

بچەکوچولو. (مصغّر «بەچ» است.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

بەچووله

[ساوا (بچووککراوەی «بەچ».)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

بەچووله

وُلَید، طُفَیل، جِرُو.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەڕووله خۆره

[[ به ڕووڵه /2+ خۆر «خواردن» + 5-ئه/1]]

«نت.»، «مک.» کونی شیلەپه که «بەرووله /2» ی تێدەخرێ بۆ ئەوەی له باسکیشی توندکا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

توله

[ا ]

(توله - tûle)

تۆتەڵه سەگ، گوجیله سەگ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

توله

[مص. ع ]

(تەڤەللوه - tevelluh)

ئاشق بوون، شەیدا بوون، حەیران بوون، ئاگا له خۆ بڕان له خەمباری یان له خۆشیدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَلَّهَ

دَلَّهَ. تَحَیَّر من شِدَّة الوَجد / شەیدابوو. تێکچوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَلُّه

دَلًَه / ذُهول الفكر. تَشَتُّت. جُنون. تشویش / شینی. شێتۆکەیی. شەیدایی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

تووله

توله. (دو مثقال و نیم.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

تووله

توله ،توله سگ.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

تووله

دوو مسقاڵ و نیو.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

تووله

توولەسەگ ،تورته کوڵه ،تورتک. [تووتکه ،بەچکه سەگ]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

تووله

تَولَج.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

تووله

جِرو ،عُسبُر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

حَفَّ به. حَفَّ حَولَهُ. إحتَفَّ. أحاطَ به

دەوری دا. دەوروخولی دا. ئابڵوقەی دا. چوارلای گرت.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان