(ده بوس - debts)

گورز، گورزی ئاسنین، داردەستی ئه ستوری سەر تویز.

(دەوس - dews)

پیشیلکردن، پایه مالکردن، تەختکردن، مشتومالدان.

(ئاب نووس - ab nûs)

درەختێکە لە هندو حەبەشە دەڕوێ، وەکو داگوێز گەورە دەبێ و لق و پۆپ داهاوێ، دارەکەی قورس و قایمە، پەڵەی رەشی پێوەیە، دوای بڕینەوەی ماوەیاک لە ئاوی دەخەن تا رەش ببێ.

درەختێکە دارەکەی زۆر قورس و ڕەقە.

بونیانی کیبر و سەرکەشییە طاقی کیسرەوی
دانانی ظوڵم و ڕووڕەشییە تەختی ئابنووس

دارێکی ڕەش و سەختە مۆدنەو چتی تری لێ دروست دەکرێ

پەرۆش، خەم، خەفەت

گیانداری سکپڕ

آبستە، آبستن، آبستان، گلشن، باردار، آبست.

زلپڕ. [سکپڕ، دووگیان]

حبلی، حاملة، حامل، ماخض، کمی، نتوح.

آبستن

زک پڕ

«سـ.» ۱-ژن کە منداڵی لە زگی دابێ. ٭دوو گیان. زگ پڕ. (عا.) حامیلە. ۲-مێیینەی گیانداران «ئەوانەی بەچکەی خۆیان بە شیری مەمکیان بەخێو دەکەن»، کاتێ کە بەچکەکەیان لە سکدایە.: ماینەکە حەوت مانگ ئاوسە. مەڕەکە هەراش ئاوسە. ۳-حاڵی دار و درەخت، وەختی بووژانەوە و گۆپکە دەرکردن، گەڵا دەرکردن و گەشانەوەیان: داراوسان «مانگ» ۴- «کنـ.»، ا» حاڵەتی تووڕەیی و ڕقی زۆر کە کەسێ لە شتێ یا لە یەکێکی هەڵگرتبێ: وەختە ئاوس بێ لە داخی ئەم هەتیوە. ب» حاڵەتی بەغیلی بردن بە کەسێ لەبەر هەر هۆیەک بێ.: ئەوە بۆچی دەڵێی لە... ئاوسن.

دوو گیان، سکپڕ.

حوجرەکە ئاوس بو، وەعدەی بەهارێ بوو بزێ
وەضعی حەملی کەوتە پایز نابەکام و ناتەواو

«مستـ. لا.»، ۱-زگ پڕبوونی مێیینەی ئادەمیزاد و گیاندارانی مەمکدار، گوورانی «نطفه» لە منداڵدانیاندا. ۲-هاتنەسەر پشکووتن و گەڵا دەرکردنیی دار و درەخت. ۳- «کنـ.» تووڕە بوون، ڕق هەڵستان «لە کەسێ، لە شتێ»، بە غیلی بردن «بە کەسێ».

آبستن کردن

زک پڕ کردن، بێچوو خستنە زکی مێوینەوە

«مستـ. متـ.» ۱ز-گ پڕ کردن. ۲-تووڕە کردن. تێبــ.ینی: کەم دەکار دەکرێ.

(باک)ئاڤس، هاووس، دووگیان، زگپڕ،(خۆ) تلدار، (سوور) بەتۆل، تۆلدار، بەزگ، زگ هەبوو، زگدار، تینگاوتینگ هاتوو،(باد) بەتێشت._بوون: زگپڕبوون، هەڵژەقین، بسەخل بوون._ کردن: زگپڕکردن، تۆلپڕکردن، ئاڤساندن

عەبەنووس