سَربَرگزیدگان.

سەربژنیاگگەل. [سەرۆکی هەڵبژێردراوان، سەرۆکی نێردراوان]

رَئِیسُ مُنتَخَبین، رَئِیسُ مَبعوثین.

بزرگی، بزرگواری، خدیوی، خَدیشی، کَلانی، خداوندگاری.

زلی. [سەرداری، سالاری، پایەبەرزی]

سَیادَة، رِئاسَة، جَلالَة، کَرامَة، عَظَمَة، عُظم، عِظَم، رِفعَة، عِزَّة، اُبُهَّة، عَظَمُوت، جَبَروت، کِبر، مَکبَرَة، کِبرِیاء، مَنَعَ، مَجد، هجانَة، عِزّ، عَلاء، عُلی.

سرداری
بزرگی
حجم

دەسەڵات و سایەداری

قوڕگ

سپێنەی چاو

سەرداری، سەرۆکی
زەلامی
بارست: بە گەورەیی ئەم بەردە

جوورە کوللێرەیێکە٬ کە ڕۆن لەڕوویەکی درابێ٬ کوولەکە ددرویش.

(ئاب غورە - abxûre)

ئاوی بەرسیلە، ئاوەو هاڵێ.

یارییەکی دوو دەستەیییە ، دەستەیەکیان بە پێوە سەر بە یەکەوە دەنن و یەکێکیان پاسیان دەکات و ، دەستەکەی تر لە دەرفەتدا باز دەدەنە سەر کۆڵیان تا تێ دەکەون.

نوعی بازی کودکان

تمـ: ئاشەبەتەنوورە.

«نتـ.»، «سیمـ.» یاریپەکی کوردەواری مناڵانەی فولکلۆرییە. تێبــ. ــ مناڵەکان دەبن بە دوو دەستە و مامۆستاکانیان لێک «دادێنن»، هەر لایەکیان تێکەوت «دادەبێ» : مناڵەکانی ئەم دەستەیە «هەر چەند کەسێ بن» لە دەوری یەک ئاڵقە دەدەن و سەر بە سەری یەکەوە دەنێن. منداڵەکانی دەستەکەی تریش بە دەوریاندا هەڵدەخولێن و هەوڵ ئەدەن خۆ باوێنە سەر پشتیان و هەر کەس توانی «سواربێ» تا دەستەی تێکەوتوو «هەڵدەستێتەوە» دانابەزێ. مامۆستای دەستەی «تێکەوتوو» ش بە دەوری هاوڕێکانی خۆیدا سووڕ ئەخوا و دەریانپارێزی تا ئەوانیتر نەتوانن سواریان بن. ئەگەر مامۆستای دەستەی تێکەوتوو توانی دەست یا لاقی لە مناڵێکی دەستەکەی تر بدا «پیسی کا» ئەوا ئەوجار ئەوان تێدەکەون و دەستەکەی تر هەڵدەستێتەوە. * ئاشەبەتەندوورە. ئاشەبەتەندوورێ. «سنـ.» ئاشەتەنوورێ. «مکـ.» کەری سووری پشتدرێژ.

گرداب، نوعی بازی، نوعی آسیاب

ئاشێکە نێوەکەی وەک تەندوور وایە بە بەرد و قسڵ دروست دەکرێ بۆ ئەوەی کە بە ئاوێکی کەم بگەڕێ

ئاشێکە نێکەی وەک تەندوور وایە بە بەردو قسڵ دروستکرێ بۆ ئەوەی، کە بە ئاوێکی کەم بگەڕێ

«نتـ.»، «سیمـ.» تمـ: ئاشەتەندوورە.

آتش پارسی

جۆرێ زیپکەی تەڕە لە ڕوو دێت، ئاگرە

«نتـ.»، «مکـ.» تمـ: ئاگرە.

ئاتەشەک، (هەورا) هەوڵە فەڕەنگی، ئاگرۆکە، ئاگرۆشکە، ئاگرە، ئایرە،(دەر) ئاگرەکە، برینێکی پیسەو پۆقژەیێکی زۆر پەیدا دەکاو زۆرتر لە ڕووی منداڵان سەر هەڵدەداو دەشتەنێتەوەو ئاوداریشە

«نتـ.»، «مکـ.» تمـ: ئاگرە گڕە.

«نتـ..»، «مکـ..» کۆمەڵ و جەماوەری خەڵک کە دەوریان لە شتێک دابێ: ئاپوورەی خەڵکەکە بەرەو مزگەوت ڕۆیین. هس.: پوورە، لاپوورە، لاپرەسەن.

«نتـ.»، «مکـ.» ئاشێکی «تەندوورە» ی هەب، ئاشێکی دۆڵاشەکەی لە باتی ئەوەی لە دار و تەختە، یان هەر جۆگەیێک بێ، بە بەرد و قسڵ هەڵدەبەسترێ و لە دۆڵاشی دیکە ڕژدتر دەچێتە سەر «تەمبوو». ئەمەش بۆ ئەوەیە ئاو بە فیڕۆ نەچێ و کەمتریش پێویست بێ بۆ وەگەڕخستنی ئاش. * «سیمـ.» ئاشەتەنوورە.

شست، انگشت نر، انگشت بزرگ.

سپێ کوژە. [قامکە گەورە]

ابهام. وێنە= ئەنگوس(١)