وشەدان

بەلە(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی درێژو لوول و ڕاست ڕاوەستێ نەشۆڕ بێ و نەقیت. ئەم ووشەیە لەگەڵ هەموو نیشانەکانیان بەکار دەبرێ، کە هەیانبێ تەنها لەگەڵ(کووڕ)و (کەڕە)ی نەبێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەبەش(هەر)

بزنێکە گوێی ڕاست و لوول ڕاوەستێ و لەشی ڕەش و نێوچاوانی سپییە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتاڵەبۆر(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی ڕاست و درێژو لوول و ڕاوەستێ و چەند جغزێکی ڕەش یا سووری لە ڕووی دابێ و لەشی بۆربێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتاڵەسۆر بەڵەک(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی درێژو لوول و ڕاست ڕاوەستی و چەند جغزێکی ڕەش یا سووری لە ڕوویدا بێ و لەشی سوور بێ و چەند پەڵەیەکی سپی لە لەشیدا بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتاڵەشین بۆر(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی ڕاست و درێژو لوول ڕاوەستن و چەند جغزێکی شین و سووری لە ڕووبێ و لەشی بۆر بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتاڵەشین ڕەش(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی ڕاست و درێژو لوول ڕاوەستن و چەند جغزێکی شین و سووری لە ڕووی بێ و لەشی سوور بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتاڵەشینی سپی(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی ڕاست و درێژو لوول ڕاوەستن و چەند جغزێکی شین و سووری لە ڕووی بێ و لەشی سپی

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتاڵەڕەش بەڵەک(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی درێژو لوول و ڕاست ڕاوەستن و چەند جغزێکی شین یا سووری لە ڕووی بێ و لەشی ڕەش و پەڵەی سپی لە لەشیدا بێ و سەری ڕەشبێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتەبەش بەڵەک(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی قیت و لوول و ڕاست و درێژ ڕاوەستن، سەرو ملی نوختەنوختەی سوور یا ڕەشی پێوەبێ و لەشی سپی بێ و پەڵەی ڕەش یا سووری لە لەشیدا بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتەبەش(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی درێژو لوول و ڕاست ڕاوەستن لەشی سپی بێ و نوخته نوختەی ڕەش یا سووری پێوە بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتەی بەڵەک(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی درێژو لوول و ڕاست ڕاوەستن و سەرو هەموو لەشی سپی بێ و پەڵەی لە لەشیدا بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەتەی(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی درێژو لوول و ڕاست ڕاوەستن و سەرو لەشی تەواو سپی بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەسپی(هەر)

بزنێکە گووێی ڕاست و درێژ ڕاوەستن و لەش و سەری سپی بن

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەسۆر(هەر)

بزنێکە گووێیەکانی ڕاست و لوول ڕاوەستن و لەش و سەری سوور بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەسۆربەش(هەر)

بزنێکە گووێی ڕاست و لوول بێ و لەشی سوورو نێوچاوانی سپی بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەسەرڕەش(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی ڕاست و لوول و درێژ ڕاوەستن، سەرو ملی ڕەش و سپی بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەسەرڕەشبەڵەک(هەر)

مەڕێکە گووێی درێژو لوول و ڕاست ڕاوەستێ سەری ڕەش و لەشی سپی بێ بەڵان پەڵەی ڕەشی لە لەشیدا بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەشین بۆربەڵەک(هەر)

مەڕێکە گووێی درێژو لوول و ڕاست بێ سەر گووێی شین و لەشی بۆربێ و پەڵەی لە لەشیدا بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەشین بەش(هەر)

بزنێکە گووێیەکانی ڕاست و لوول بن لەشی شین و نێوچاوانی سپی بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەشین سۆربەڵەک(هەر)

مەڕێکە گووێیەکانی درێژو لوول و ڕاستبێ سەری گووێی شین و لەشی سوور بێ و پەڵەی لە لەشیدا بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

هەروا

هەرئاوا.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئەرۆ، هەرۆ(باک)

مرازی بانگ کردنە بۆ نێرینانە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئەرێ. هەرێ(باک)

مرازی بانگ کردنەو بۆ ژنانە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بێ هەرمان(هەورا)

بێ کار، بێ فەرمان

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەنده ناس هەرخودایه

«کن.» 1-هیچ کە س بەو جۆرەی که پێویسته هەموو شتێکی کەسێکی تر نازانێ. 2- هەر خوا خەڵک دەناسێ و لەڕووی کردەوەی خۆیان - که خەڵکی تر نایزانن - ڕەفتاریان دەگەڵ دەکا.

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)

حکوومەتی هەرێم

حکوومەتی هەرێم یان حکوومەتی هەرێمی، پێکهاتەیەکە لە یەکەیەکی تایبەت بۆ وێنە شارۆچکە، شار یان هەرێمێک کە تاڕادەیەکی زۆر بۆ خۆی سەرپشک بێت و بۆ ڕاپەڕاندنی کاروباری ناوچەکە سەربەخۆییەکی کەمتازۆری هەبێت. خەڵکی ئەم ناوچە خۆیان بە دانانی یاسا ـــ بەو مەرجەی لەگەڵ یاساکانی وەڵات تەبا بێت ـــ کاروباری هەرێمەکە بەڕێوە دەبەن. نموونەی ئەم جۆرە حکومەتە، هەرێمی کوردستانی عێراقە کە لە ساڵی 1991 بەملاوە، بە شێوەیەکی سەربەخۆ دەسەڵاتی بە دەستەوەیە.

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)

حکوومەتی هەرێم

حکومت محلی

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)

حکوومەتی هەرێم

Local Government

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

دم هەراش

پرگوی شتاب گو

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

دم هەراش

زۆر بڵێ و و بەپەلە قسەکەر