(هەمەدان - hemedan)

هەموو شتزان، زۆر وریا.

زۆردار

دەستدرێژ

هەوری باران

بەفرێکە کە بەباوە ببارێ

زۆر زیرەک

بلیمەت

«نا.» «کئێر.» 1- مانگی یازدەهەمی ساڵی ئێرانییه و دووەمین مانگی زستانه. د ەکەوێته «21ی کانوونی دوەم - 21ی شوبات»، سی ڕۆژه.* «مک.» ڕێبەندان. 2- ناوه بۆ پیاوان. تێبــ.ینی: وشەی ڤەهومەن که ئێستا بۆته بە همەن بە مانای چاک ڕ ەوشت هاتووە و له ئەسڵا ناوی یەکێ له ئەمشاسپە ندانی دینی زەڕدوشتییه. «ئەمشاسپەند» ی ئێستا له «ئەمێشۆشپەند» ی پەهلەوی وە رگیراوه. ئەویش له ئەوێستایی ڕا هێناویەتە سەر ڕچە ی زمانی پەهلەوی. له ئاوێستادا «ئه + مێشه + سپێنته» بووه و پارچەی یەکەمی ئەم وشەیه ئەوێستایییه ئامرازی «نەفی» یه و «مێشه» بەمانای مەرگ هاتووه که ئەم دوو پارچه مانایان دەبێته «بێ مەرگ= ئەوەی نامرێ» و بەڕای من وشەی «هەمیشه» ی کوردی ئێستا لەم وشە تێکەڵه کەوتۆتە وه و جەوهەری ماناکەی پاراستووه. کەرتی سێیە م که «سپێنته» یه بە مانای پاک و خاوێن و (مقدس) هاتووە و مانای (ئەمێشە سپێنتە)ی ئا وێستایی دە بێته «ئەو مووقەدەسەی مردنی بۆ نییه» .

پلمه ،چفته ،بسته ،سرو ،چربک ،پَیغاره.

چەفته ،درۆ ،دەلەسه ،بەسه ،دەس هەڵبەس. [تۆمەت]

تُهمَة ، قِرقَة ، قِفوَة ، ظِئَة ،ظِنانَة ،بُهتان ،اِتَهام.

داوێن پیسی کردن (زنا)

هیبت

سام، ترس. عەیبەت

شاهەنشا.

(باک.): بەرهەڵبێنە٬ پێشگیره٬ پەیین و کاو کۆتێکە لەبەر پێیان بڵاو دەکرێتەوە

(باک.): گیایەکە

(موهیممە - muhimme)

کار و ئەرکی دژوارو گرنگ، ئامێرو کەرەستەێن شەڕ.

(هەم هەمە - hem heme)

ورتەورت، دەنگۆ.

(ڤاهیمە - vahime)

واهیمە، ترس و خەیاڵات.