إتَبَرَهُ أو عَدَّهُ سَهلاً / ئاسان بوو. سووک بوو. بە ئاسان و سووکی دانا.

إنتظر. سَأل المُهلة / شێنەیی (کرد. بوو). چاوەڕێی کرد. لەسەرخۆ بوو.

بَدأ. إبتدأ / دەستی پێکرد.

ظهر هِلالَهُ / مانگ (نوێ بووەوە. دەرکەوت. بینرا).

رَفَع صَوته / دەنگی (بەرزکردەوە. لێ هەڵبڕی).

إنهَلَّ. إشتَدَّ إنصِبابَهُ / دایکردە باران. باران باری. بەخوڕ باری.

ظهر / دەرکەوت. بینرا. مانگ دەرکەوت.

أبصر. شُوهِدَ / بینی. مانگی بینی. چاوی پێکەوت. مانگ بینرا.

تَهَلَّلَ. تلألأ / ڕووی کرایەوە. گەشایەوە. پێکەنی. بزە گرتی.

صار كَهلاً / چوە ساڵەوە.

إشتَدَّ إنصِبابُه / بارانی زۆر باری. بەخوڕ. بەخوڕەم بە لێزمە باری. دایکردە باران.

مقیم
شایسته
مشغول به

دانیشتووی جێگەیەک، خەڵکی ئاوایی: کاورا ئەهلی شارە
شیاوی هەواڵەتی و مەرد: فڵان لە رەفاقەتدا زۆر ئەهلە
هۆگر و خەریک: ئەهلی ئیمان، ئەهلی حاڵ، ئەهلی خێر، ئەهلی کەیف و...

(نا.) ١- دانیشتووی جێگایەکی ئاوەدان. مەڵبەند، شار، دێ، ماڵ. ئەهلی کەرکووک، ئەهلی مەهاباد، ئەهلی شارباژێر ڕەزەوانی چاکن. ((ئەهلێکی وای هەیە کە هەموو ئەهلی دانیشن)) (نالی: گم-١٩). ٢- لێوەشاوە، لایق، ئەو کەسەی بە کەلکی جێ بە جێ کردنی کارێک بێت. ئەهلی ئەم کارە نییە، بۆ ئەم ئیشە لە شێرکۆ ئەهل تریان دەست ناکەوێ. ٣- ناوێکی بە شێوەی (ئیزافە) دەخرێتە سەر و بە تێکڕایی مانای (تەرخان بۆ مزافەکە) دەبەخشێ. ئەهلی بازاڕ، ئەهلی کەیف، ئەهلی خێر(تم:-).

(ئەب هەل - ebhel)

سەروی کێوی، عەرعەر، درەختێکە لە تیرەی کاژ.

(ئەسهەل - eshel)

ئاسانتر، نەرمتر.

(ئەشهەل - eşhel)

ڕە شێنەی چاو، پیاوێ کە چاوانی رە شی مەیلەو کەوە بێ.

خوا مۆڵەت ئەدا. فەرامۆش ناکا.

(ئەهل - ehl)

شایستە، خاو خێزان، خەڵکی یەک شوێن.

(ئه هلی شه رء - ehli şer’)

قازی ، پسپۆڕ له زانست و کاروباری ئایین.