تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 369
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
نانخورش
[ا. مر ]
(نانخووریش - nanxûriş)
ئەوەی
بە
نانەوە
بخورێ،
پێ
خۆر
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
نانخۆرشت
پێخۆر
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
نغنخوا
[ا ]
(نەغەن خا - nexen xa)
ڕەشکەی بەنانەوە
کردن
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
نهانخانە
[ا. مر ]
(نیهانخانە - nihanxane)
خەڵوەتخانە
، شوێنێ
کە
شتێکی تیاپەنهان بکرێ.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
نوانخانە
[ا. مر ]
(نەڤانخانە - nevan xane)
فەقیرخانە
،
تەمەڵخانە
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
نووسینخانە
نووسخانە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
نووسینخانە
دەزگایەکی نووسین٬ شووێنێکە
کاری
نووسینی تێدا
دەکرێ
سەرچاوە:
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
هەبوونخواز
الوجودي
سەرچاوە:
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
هەبوونخواز
Existentialist
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
پێشکەوتنخوازی
بە
مانای بڕواهێنان
بە
گۆڕان
و بووژانەوەی
ژیانی
کۆمەڵایەتی
و ئەخلاقی مرۆڤە.
ئەم
بڕوایە
هەمیشە
یەکێک
بووە
لە
بنەماکانی
ئایدیۆلۆجی
لیبراڵ و
چەپ
بۆ
پێکهێنانی سیستەمێکی
کۆمەڵایەتی
و
ئابووری
و
سیاسی
باشتر
و
کارامە
.
بەم
بۆنەوە
لەم
بەرەدا
ڕاپەڕینی شۆڕشگێڕانە و ڕیفۆرمخوازانە سەریان هەڵداوە
کە
خوازیاری لەناوچوونی
ئەو
تەگەرە
سیاسییانە
بوون
کە
لەبەردەم
گەیشتن
بە
سیستەمی
باشتر
و عەداڵەتخواز و «
خۆشبەختی
هەمووان»،
ڕێگر
بوون
.
پێشکەوتنخوازەکان،
بە
دوو
تاقم
دابەش
دەکرێن:
یەکەم
،
ئەوانەی
کە
پێشکەوتنی
کۆمەڵایەتی
لە
ڕوانگەی دیموکراسی*و
یەکسانی
ئابووری
لە
ڕوانگەی ئەخلاقییەوە،
بۆ
گەیشتن
بە
کۆمەڵگەیەکی
یەکسان
بە
پێویست
ئەزانن.
دووهەم
،
ئەوانەی
کە
گەیشتن
بە
یۆتۆپیا*ی
برایەتی
و
یەکسانی
،
بە
جەوهەری یاسای
سروشت
و
مێژوو
دەزانن. مارکسییەکان، توندڕەوترین و شەیداترین پێشکەوتنخوازەکان
لە
ئەژمار
دێن
.
چەمکی«
پێشکەوتن
»
ئەمڕۆکە
بۆتە
یەکێک
لە
بەها
سەرەکییەکانی
ژیانی
کۆمەڵایەتی
و
سیاسی
و زۆربەی وەڵاتانی جیهانی
سێهەم
کە
خۆیان
بە
شۆڕشگێڕ
دەزانن،
بۆ
«
پێشکەوتن
» هەوڵیان داوە.
پێشکەوتن
خوازەکان
کە
هەمیشە
ئێستە
و
ئایندە
لە
ڕابردوو
بە
باشتر
ئەزانن،
لە
بەرانبەر
هەر
چەشنە ڕابردووخوازییەک
دژایەتی
ئەکەن و دژبەرانی
خۆیان
بە
«
کۆنەپەرستی
» *
تاوانبار
دەکەن.
مەرجەکانی
پێویست
بۆ
پەرەپێدان
بە
بیرۆکەی پێشکەوتنی
مرۆڤ
بریتییە
لە
:
1) مەحفکردنەوەی ئەفسانەی سەدەکانی
ناوەڕاست
،
چونکە
پێی
وایە
دنیا
لە
داهاتوویەکی نەزۆر دووردا
کۆتایی
پێ
دێت
.
2) جێماوەکانی ڕێنسانس و شۆڕشی زانستیانە و کاردانەوەی
لەسەر
باوەڕی
مرۆڤ
بەوەیکە لۆجیک و
ژیربێژی
جیهانگیر
ببێت.
3) بەهێزبوونی
ئەم
باوەڕە
کە
ئەندێشەی
مرۆڤ
هەر
دێت
و
بەرەو
ژیری
و لۆژیکی
بوونی
زیاتر دەڕوات.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
پێشکەوتنخوازی
پیشرفت خواهی
ترقی
خواهی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
پێشکەوتنخوازی
Progressism
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
چەنخووس(باک)
ڕژد
،
بەرچاوتەنگ
،
چرووک
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ژن و ژنخوازی
ژنهێنانی
دوو
تیرە
لە
یەکتری
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ژن و ژنخوازی
قرابت
سببی
میان
دو
طایفه
یا
دو
خانواده
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ژن و ژنخوازی
خزمایەتی
نێوان
دوو
هۆز
یان
دوو
بنەماڵە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ژن و ژنخووازی
ژن
لێک
خووازتنی دووماڵ
یا
دووتیرە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ژنخال
(باک.):
خاڵۆژن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ژنخوشک
ژنخووەشکە،
ژنخووێشک
،
گۆرم
،
خوشکی
ژن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ژنخوواز
(هەکا.)
ژنڤیان
14
15
16
17
18
19