تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 452
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
نەرمەی لووت
مارِن، اَرنَیَة، عَراَیَة، عَرتَمَة.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
نەرمەی ڕان
شلکەی
ڕان
٬ نەرمەگۆشتی
ڕان
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
نەرمەی گوێچک
بەشی خوارەوەی گوێ٬
کە
نەرمە
گۆشته٬
ئەو
بەشە
ی
نەرمە
گۆشتەی خوارەوەی گوێیه٬
کە
ئافرەتان
کونی
دەکەن و گوارەی پێوەدەکەن
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
نەرمەی گوێچکە
خاج
، نرمەی
گوش
، بلگ
گوش
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
نەرمەی گوێچکە
بەڵگ
گوێچکە
. [شلکەی گوێ.]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
نەرمەی گوێچکە
شَحمَة، شَحمَةُ الأُذُن.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
هۆمەی خەسرەوانی
خُم، خُمب، خُنب، خُم خُسرَوانی.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
هۆمەی خەسرەوانی
کووپەی
زل
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
هۆمەی خەسرەوانی
زِیر، دَنّ، راقود.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
پڕمەی گریان
توف
گریه
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
پڕمەی گریان
پڵمه. [شیوەن، زاری]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
پڕمەی گریان
عَویل، شُهاق، شِدَّةُ البُکاء.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
پڕمەی گریان
پلمە، فرمەی
گریان
، تەووژمی
گریان
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
پەیماننامەی بەغدا
لە
24ی فێورییە 1955 لەنێوان
دوو
وەڵاتی
تورکیا و عێر��ق ڕێککەوتننامەیەکی دووقۆڵی
بە
ناوی
«پەیمانی
هاوکاری
دوولایەنە
»
لە
بەغدا
مۆر
کرا
کە
بە
پەیماننامەی
بەغدا
ناوی
دەرکرد.
ئامانجی
ئەم
پەیماننامە
بریتی
بووە
لە
زامنکردنی
بەرگری
و
هێمنی
ناوچەی ڕۆژهەڵاتی
ناوەڕاست
کە
دوولایەن
لە
پێناو
داکۆکیکردن
لە
ئاسایش
و
هێمنی
و
بەختەوەری
و بەهرەمەندی نەتەوەکانی
خۆیان
،
هاریکاری
یەکتر
بکەن. بەپێی مادەیەکی
ئەم
پەیماننامە
، بەئەندامبوونی وەڵاتانی ناوچەکە
ئازاد
بووە
و
هەر
بۆیە
بەریتانیا
لە
30ی مارسی 1955 و پاکستان
لە
23ی سێپتەمبەر و ئێرانیش
لە
11ی ئۆکتۆبەری
هەمان
ساڵ
هاتنە
ناو
پەیمانەکەوە.
پێکهێنانی پەیمانی
بەغدا
، بەرئەنجامی چالاکانەی
دەوڵەتی
ئەمریکا
بە
تایبەت
«فاستر داڵس»،
وەزیری
دەرەوەی
ئەم
وەڵاتە
بوو
کە
دەیویست ڕێکخراوەیەکی
بەرگری
بەهێز
لە
ڕۆژهەڵاتی
ناوین
پێک
بهێنێت
تاکوو
لە
دزەکردن
و پەرەستاندنی سۆڤیەت
بۆ
ناوچەکە
ڕێگر
بێت.
بەڵام
لە
بەر
گومان
نەکردن
و دەسخەڕۆکردنی سۆڤیەت،
ئەمریکا
خۆی
نەبووە ئەندامی
ئەم
پەیمانە
. دوای کۆدەتای 14ی ژووئیەی 1958
لە
عێراق،
دەوڵەتی
عەبدولکەریم
قاسم
، ڕایگەیاند
کە
بە
هەموو
پەیمان
و
شەرت
و قەرارەکانی وەڵاتەکەی وەفادارە.
بەڵام
بە
کردەوە
لە
هیچ
کام
لە
دانیشتنەکانی
ئەم
پەیماننامانە
بەشداری
نەدەکرد
تا
ئەوەیکە دوای
کۆتایی
هاتنی
پێنج
ساڵەی یەکەمی پەیمانەکە
لە
ساڵی 1960
خۆی
لێکێشاوە.
پاشان
ناوەندی
پەیمانەکە
لە
بەغداوە
بۆ
ئەنقەرە گواسترایەوە و ناوەکەشی
لە
مانگی
ئاگۆستی 1959
بە
ڕێکخراوەی پەیمانی
ناوەندی
(سێنتۆ) گۆڕدرا.
ئەم
ناوەش
ئاوێتەیەک
بوو
لە
دوو
پەیمانی (ناتۆ) و (سیتۆ)
کە
تورکیە و پاکستان
هەرکام
تێیدا
ئەندام
بوون
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
پەیماننامەی بەغدا
پیمان
بغداد
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
پەیماننامەی بەغدا
Baghdad
pact
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
پەیماننامەی سەعدئاباد
پیمان
سعدآباد
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
پەیماننامەی سەعدئاباد
Saadabad
pact
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
پەیماننامەی سەعدئاباد
ئەم
پەیماننامە
لە
ساڵی 1937 لەنێوان
چوار
وەڵاتی
ئێران
،
ئەفغانستان
، تورکیا و عێراق
لە
کۆشکی سەعدئابادی
تاران
بەمەبەستی
دۆستایەتی
و دەستدرێژ
نەکردن
بۆ
خاکی
یەکتر
مۆر
کرا
. ناوەڕۆکی
ئەم
ڕێکەوتنە، هاوڕایەتی و
یەکدەنگی
ئەم
چوار
وەڵاتە
بوو
لە
هەڵوێستە سیاسییەکان و یەکگرتنیان
لە
کاتی
مەترسی
و شەڕدا.
ئەم
دەوڵەتانە بەڵێنیان
دابوو
کە
لە
دەستێوەردان
لە
کاروباری ناوخۆیی
یەکتر
خۆ
بپارێزن و سنوورەکانی
یەکتر
نەبەزێنن.
یەکتر
دەستدرێژی
نەکەنە
سەر
یەکتر
لە
پێکهێنانی
ئەنجومەن
و
گرووپی
بەرهەڵستکار
کە
ئامانجیان لەناوبردنی
ئاشتی
و
ئارامی
یەکێک
لەم
وەڵاتانە بێت،
خۆ
بپارێزن.
لە
کاتی
ڕووداوەکانی ساڵی 1941 (داگیرکردنی
ئێران
لە
شەڕی جیهانی دووهەم)، دەرکەوت
کە
ئەم
پەیماننامە
، سەنگێکی
نییە
و شتێکی بێقیمەتە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
پەیماننامەی نێودەوڵەتی مافە مەدەنی و سیاسییەکان (1966)
میثاق
بین
المللی
حقوق
مدنی
و
سیاسی
(1966)
18
19
20
21
22
23