تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دانزلین
(باک.):هەراسان بوون٬ جاڕس بوون
دلین
(باک.): هەست و خۆشویستن
دیواری بەرلین
دیوار برلین
دیواری بەرلین
Berlin Wall
دیواری بەرلین
ئەم دیوارە کە هێمایەکە بۆ شەڕی سارد*، بەو دیوارە دەگوترێ کە لە ئێوارەی 13ی ئاگۆستی 1961 بە فرمانی ڕووسەکان لە لایەن هێزەکانی ئاسایشی ئەڵمانیای ڕۆژهەڵاتەوە بینا کرا. ئەم دیوارە کە بە درێژایی 46 ک.م بوو، سەرەتا بە سیمی خاڵدار و پاشان بە بتۆن شاری بەرلینی بە دوو بەشی ڕۆژاوایی و ڕۆژهەڵاتی دابەش کرد و لەڕێی خاکەوە، پێوەندی خەڵکی بەرلینی ڕۆژهەڵات و ڕۆژاوای لێک پچڕاند. هەر لەسەرەتاوە ئەمریکا و بەریتانیا بە بیناکردنی ئەم دیوارە ناڕازی بوون و ئەمەش بووە هۆی پیادەکردنی لەشکرێکی دەبێ بەی هێزەکانی ئەمریکا لە کەرتی ڕۆژاوای دیوارەکە.
بەپێی ڕێککەوتنی یالتا کە لەنێوان هاوپەیمانانی شەڕی دووهەمی جیهانی مۆرکرا، بەرلین لەنێوان هەر چوار وەڵاتی داگیرکار دابەشکرا. بەڵام پاشان هەر سێ وەڵاتی ڕۆژاوایی (ئەمریکا و بەریتانیا و فرەنسا) ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی خۆیان لە بەرلینی ڕۆژاوایی بەیەکەوە لکاند و بە هاوکاری یەکتر لەناو جەرگەی ئەڵمانیای ڕۆژهەڵات، بەرلینی ڕۆژاوایان کردە نموونەیەکی پێشکەوتن و گەشەکردنی ئابووری ڕۆژاوا.
بەدوای گۆڕانکاری و شەپۆلەکانی وەرچەرخان لە ئەورووپای ڕۆژهەڵات و هەڵوەشانەوەی ئیمپراتۆریەتی سۆڤیەت، مەسەلەی یەکگرتنەوەی دووبارەی هەردوو بەشەکەی ئەڵمانیا هاتەوە ئارا و سەرەنجام ئەم دیوارە لە 4ی ئۆکتۆبەری 89 لەدوای 28ساڵ لە لایەن خەڵکی دوو وەڵاتەکە ڕووخێندرا و بە شێوەیەکی ڕەسمیش، لە ڕێکەوتی 18/11/89 سنووری نێوان ئەم دوو وەڵاتە سەرلەنوێ ئاوەڵا کرایەوە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیژیتالین
[ا.فر ]
(دیژیتالین dijitalin)
جوره دەرمانیکه بو نەخوشی دل بەکاردی.
دێردلین(باک)
دەزبلین
بچەبند در گهواره
دەلین
(باک.): واق ووڕمان ، سەرکەردان بوون
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
راهلین
[ا. فا - ع ]
(راهیلین - rahilin)
کۆچه ران.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زیپلین
[ا ]
(زیپیلین - zîpilîn)
زەلین
هەڵخلیسکان، هەڵزەلین
زەنگلین
(باک.): زەنگ لێدران، بزەنگلە