تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



قەیسی
(هەو.فە.):زەردەلوو٬ (دەر.):زەردەلووی٬ شێڵانە٬ (هەورا.): شیلانێ٬ شەفتالوو٬ شڵانە
قەیسی بادام
سَرمش، خوبانی، گَوزاگند (زردآلو را هسته درآورده به جای آن مغز بادام یا مغز گردو گذارند و می خشکانند)
قەیسی بادام
جەوزقەن [ (ناوکی قەیسی دەردەهێنن، کاکڵەی بادام یا گویز دەخەنە جێگەکەی و وشکی دەکەن)]
قەیسی بادام
مَلَوَّز، مِشلَوز
قەیسی بادام
چەوزقەن٬ چەقالەی قەیسی دەردێنن لە جیاتی وی کاکڵە گووێز یا بادامی لەناو دەنێن
قەیسی و شۆرباو
شۆرباوی قەیسی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
قەیسی و ڕۆن
خواردەمەنییەکە لە قەیسی و ڕۆنی داخکراو دروست دەکرێ
قەیسی و ڕۆن
قەیسەڕوون٬ چێشتێکە لە قەیسی و ڕۆنی داغکرا و دروستدەکرێ
قەیسیل
قەرسیل٬ دەغڵی سەوزی گوڵ نەکردوو
قەیسەر بوون
کرخیدن از سرما
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
قەیسەر قووکردن
بریتییە لە چاوەڕوانی کردنی یەکێک لە شوێنێک بەتەنهایی
قەیسەرخوازی
سزاریسم/قیصرگرایی
قەیسەرخوازی
ئەم زاراوە لە ناوی قەیسەر (سزار)، ئیمپراتۆری ڕۆما وەرگیراوە بۆ پێناسەکردنی جۆرێک حکوومەتی ڕەهای ملهوڕ و دیکتاتۆر کە بە کۆنترۆڵێکی توندوتۆڵی سەربازی ـــ پشتئەستوور بە ڕەشەگەل ـــ بۆ بەدیهێنانی دەسەڵاتێکی باڵادەست لە وەڵاتێک، هەوڵ دەدات. ئەم جۆرە دیکتاتۆرانە زۆرجار لە ڕێگەی کۆدەتای سەربازی یان هەرەوەزی جڤاکی، بە دەسەڵات دەگەن و بە ڕێکخستنی هەڵبژاردن و ڕاپرسی و هێنانە کایەی پەرلەمانی تەشریفاتی، هەوڵ دەدەن ڕواڵەتی دیموکراسی بپارێزن و سیمایەکی دیموکرات بە خۆیان ببەخشن. قەیسەرخوازی بە دوو جۆر دابەش کراوە: کۆنەپەرست و پێشکەوتنخواز. لە جۆری یەکەمدا قەیسەرخوازی کاتێک بە کۆنەپەرست ناوبردە دەکرێت کە سەرهەڵدانەکەی، جێخۆشکەربێت بۆ سەرکەوتنی هێزە کۆنەپەرستەکان لە کۆمەڵگەدا (بۆ نموونە ناپیلئۆنی سێهەم و بیسمارک). جۆری دووهەمیش بە پێچەوانەوە هەرکات، زەمینە بۆ سەرهەڵدان و سەرکەوتنی هێزە پێشکەوتنخوازەکان خۆش بکات، قەیسەرخوازی پێشکەوتنخواز دێتە مەیدانەوە ( بۆ وێنە ژولیۆس قەیسەر و ناپیلئۆنی یەکەم).