دەنگی زۆری مەردووم و ژاوەژاویان

جنجال و هیاهو

غەڵبەی زۆر

خەڵبەخەڵبە٬ دەنگە دەنگی مرۆی زۆر و ژاوەژاویان

سر و صدای دور و نامفهوم

غوڵەغوڵ

خەڵدەخەڵد٬غەڵبەغەڵب

سەرقاڵیی و هەرا و ئاشووب.

« نالیی »! سەرت لە گونبەدەکەی خانەقا دەکا
لایێ پڕە لە مەشعەلە، لایێ لە مەشغەلە..

پوسته شلتوک

تیکوڵی برنج، بەرگە چەلتووک

(نا،)، (مک) ١-بە تاڵایی نێوان کەوا یان مرادخانی و و لەشی ئادە میزاد کە لای خوارەوەی بە پشتێند دەبەسرێ و دە بێتە گیرفانێکی زل، جاران وەکوو گیرفان شتی تێدەخرا. ٢-(مج.) باوەش: وەرە باغەڵی بابی خۆت، بچۆ لە باغڵی دایکتدا بنوو. «... لەشکری شاعەبباسی هاتنە سەری، کاغەزە کەیان لە باغەڵی دەرهێنا... » .(تحفە، ب1، ل - 181) *باڵ (کعر) بەخەڵ. (سن.) بەخەڵ. دەباغەڵی کەسێدابوون (کن.) خێزانی ئەو کەسەبوون، ژنی کەسێ بوون،: کچەکەی مام برزوو دە باغە ڵی ئەحەی ڕۆستەمدایە.

جێی داکردنی ئاژاڵ لە زستاندا

آغل

غەڵ، جێی داکرتنی مەڕ و بزن لە دەمی سەرمادا، هۆڵ

«نا.»، «مکـ.» ١- ئەشکەوتی تەبیعی یا دەسکرد لە کێو، یا چاوە خانوێک لە ناوماڵ کە بۆ داکردنی مەڕ و ماڵات تەرخان دەکرێ. ٢- چوار دیوارێکی سەردانەپۆشراو لە دەشت، بۆ داکردنی مەڕ وماڵات. لەو شوێنانەی زۆر سارد نیە و بەفر، یا هەر نابارێ یاخۆ نامێنێتەوه، هەم ناهێڵێ ماڵات بە دەشتا بڵاو ببێتەوە و هەم بای ساردی زستانیش کەسیرەیان ناکا. ٣- جێگایێکی تایبەتییه، لەو شوێنانەی بەردیان کەمە بۆ داکردنی مەڕ وماڵات بە «چەپەر» دەیکەن. * غەڵ.

(سۆ) قسن، ئاخەڵ، ووشکەکەڵەکی بەگەڕە لە دەورەی گۆڕو ئیتردا دروستی دەکەن. جێی داکردنی ئاژاڵانە لە زستانێدا

باخەڵ

بغل

باخەڵ، پاخڵ

(گۆ) باخەڵ، پزی، (هەورا) باشیل

زیربغل

بنباخەڵ

مێگەلی کارو بەرخان، بەرگەل، بەرخەڵ

گیانداری بڵحی بێکارەی فێڵباز

دغل، دغا، بار، شار، دُرد، لای.

دَغَل، دغا، داغول، دَگَل، تَبند، نادرست، ناپاک.

ئاوێتە، دەغەڵە.[گیا یا دانەوێڵەی نامۆ.]

چەپەڵ، نادوروس، ناپاک.[فێڵباز، گزیکار]

غِلّ، غَشّ، دَخَل، دَخَن، دَخَلَة، دَغِیلَة. غَلَث، دَغَل، فَساد، حَملان، عَیب.

دَخَل، دَخَن، فاسِد، حَیّال، مَکّار، سَیَّئ، خَبیث، مُتَقَلَّب.