تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرلێ سەندن
وەڕەزکردنی یەکێک بەزۆر سەر خستنە سەری ویازۆرچوونە لای
باج سەندن
(مست. مت.)، (سیم.) تم: باج ئەستاندن.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
باو سەندن
زاڵبوون بەسەر شتێکدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
باو سەندن
برووز سەندن
زۆر بوون، چڕەبوون
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جۆش سەندن
بریتییە لە گەرمبوونی یەکێک لە کارێکدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جۆش سەندن
بریتییە لە تاوسەندنی جیهان لە هاویندا
جۆش سەندن
کوڵینی شلەمەنی لەسەر ئاوور. گەرم بوونی یەکێک لە کارێکیدا، مەبەس لە تاو سەندنی جیهانە لە هاوینێدا
دڵ سەندن
دڵ بەرەوخۆ ڕاکێشان
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دڵ لێ سەندن
ڕاکێشانی دڵی یەکێک بەگوفتار و کرداری جوان
دڵ لێ سەندن
کسی را متمایل کردن، دلبری
دڵ لێ سەندن
دڵ بەرەوخۆ هێنان، دڵبەری
دڵ لێ سەندن
ڕاکێشانی دڵی کەسێک بە ووتە و کردەوە و شێوەی شیرین
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەر لێ سەندن
وەڕسکردنی یەکێک بە زۆر چوونە لای یا بە زۆر وتن لە گەڵیدا .
سەرلێ سەندن
به اشتباه انداختن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەندن
وەرگرتنی شتێک لە یەکێک بەزۆر .
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەندن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەندنەوە
وەرگرتنەوەی شتێک کە لێت سێنرابێ بە زۆر .
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەندنەوە
وەرامدانەوە بۆ گۆرانی یەکێک لە چەشنی گۆرانییەکەی .
سەندنەوە
بازپس گرفتن، جبران کردن
سەندنەوە
ساندنەوە، ئەستاندنەوە
سەندنەوە
وەڵامدانەوە بۆ گۆرانی کەسێکی لەشێوەی گۆرانیە کەی،ئەستاندنەوی چتێکی ،کەلێت ئەستێنرابێ بەزۆر.
پەرەسەندنی بەردەوام
توسعەی پایدار
پەرەسەندنی بەردەوام
Sustainable development
پەرەسەندنی بەردەوام
بە مانای بەڕێوەبردن و کەڵکوەرگرتنی بەرێوشوێن لەسەرچاوەی سروشتی و دارایی و وزەی ئینسانییە بۆ گەیشتن بە مۆدێلێکی مەزاختن و بەکارهێنانی توانستی تەکنیکی و پێکهاتەی بەڕێوجێ بۆ لابردنی نیازەکانی بەرەی نوێ و داهاتوو.
پەرەسەندنی بەردەوام، پەرەسەندنێکە کە پێداویستییەکانی بەرەی ئێستە دابین دەکات بێئەوەی زیانێک بگەیەنێت بە تواناییەکانی بەرەی داهاتوو لە دابینکردنی پێداویستییەکانی خۆیدا.
پەرەسەندنی ئینسانی بە واتای پرۆسەی بەرفراوانکردنی زەمینەی خۆشگوزەرانی و بژیوی باشی مرۆڤ پێناسە کراوە.
پەرەسەندنی سیاسی
بریتییە لە: بەرزبوونەوەی ئاستی کارامەیی سیستەمێکی سیاسی بۆ چارەسەرکردنی ناتەبایی و کێشەکانی تاک و کۆمەڵ، هەروەها بریتییە لە خەڵکی بوون و ڕادەی ئازادی و گۆڕانکارییە بنەڕەتییەکانی کۆمەڵگەیەک،. پەرەسەندنی سیاسی پەیوەستە بە گەشەی دیموکراسی لە وەڵاتێکدا. تا چ ڕادەیەک سیستەمێکی سیاسی لە سیستەمێکی داخراو بەرەو سیستەمێکی کراوە، لە ساکارییەوە بەرەو ئاڵۆزی، لە دەستبەسەرییەوە بەرەو خودموختاری و لە پەرشوبڵاوییەوە بەرەو یەکگرتوویی هەنگاو بنێت، بە هەمان ڕادەش پەرەسەندنی سیاسی لەو وەڵاتەدا ڕوو لە زیادبوون دەبێت.
تازەگەری سیاسی، زیاتر خۆی بە ئاڵوواڵکردنی سیاسییەوە سەرقاڵ دەکات کەچی پەرەسەندنی سیاسی بنیاتەکان تووشی گۆڕان دەکات. سێ هۆکاری پێویست بۆ پەرەسەندنی سیاسی بریتین لە: ڕێکخراوە، کارامەیی و ئەقڵانییەتی کردەیی و یەکگرتوویی ئایدیۆلۆجیایی ڕێبەران.
بۆ پەرەسەندنی سیاسی، پێویست دەکات سەرچاوە و ئامرازەکانی دەسەڵات لەنێوان حکوومەت و گرووپە سیاسییەکانی کۆمەڵگە دابەش بکرێت. کاتێک حکوومەت بە تەنیایی، دەست بگرێ بە سەر هەموو سەرچاوەیەکی دەسەڵاتدا ئینجا مەیدانی ململانێی سیاسی دەگاتە نزمترین ئاستی خۆی. لەم ڕووەوە بە کورتبوونەوەی دەستی حکوومەت لەسەرچاوەکانی دەسەڵات، پانتای ململانێی سیاسی و هاوبەشێتی سیاسی لە کۆمەڵگەدا ڕوو لە زیادبوون دەکات. کەواتە لەنێوان ململانێی سیاسی و پەرەسەندنی سیاسیدا پێوەندییەکی بایەخدار لە گۆڕێدایە.
پە.کە.کە: بڕوانە ناسیۆنالیزمی کورد لە تورکیا.
پەرەسەندنی سیاسی
توسعەی سیاسی
پەرەسەندنی سیاسی
Political development
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوچاوسەندن
بریتییە لە ترساندن
ئاوچاوسەندن
مەبەس لە ترساندنە
ئاوی چاوسەندن
«مستـ. متـ.»، «کنـ.»، «سیمـ.» ترساندن و تۆقاندن، ترس وەبەر کەسێک نان، چاوترسێن کردن. * ئاوی چاودان/٢، «سنـ.» ئاوی چاوسەنن.
باوسەندن
وەبرەو کەوتن، وە ڕەواج کەوتن
وە سەرکەوتن بەسەر غەنیمدا
سووڕخواردنی بە تەوژم
باوسەندن
بەسەردا زاڵ و چیرەبوون
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
برووزسەندن
زۆربوون و زاڵبوونی شتێک بەسەر شتێکدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
برەوسەندن
برەوپەیداکردنی شتێک
برەوسەندن
«مست.، لا.»، «سیه.» 1- ڕەواج پەیدا کردنی کاڵایەک. 2- گەرم بوونی بازار و زۆر بوونی سەودا و مامەڵه تێیدا. 3- قەدر و حورمەت پەیدا کردنی کەسێ.* «مک.» وەبرەوکەوتن.
برەوسەندن
برەو پەیدا کردنی چتێک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
تاوسەندن
گەرمبوون و سووربوونەوەی شت
تاوسەندن
شدت یافتن گرما
بشدت چرخیدن
تاوسەندن
سووربوونەوەی کان لەناو ئاگریدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دڵسەندن
بریتییە لە هۆگرکردنی یەکێک و دڵ لێ سەندنی
دڵسەندن
مەبەس لە هۆگرکردنی کەسێکە بە چەشنێکی وا دڵی لێ ئەستێنرابێ
زوبەسەندن
زۆربوون و پەرئەستاندنی چت،ئاوەکە یا ئاورەکە-یئەستاند
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
زۆربەسەندن
زۆربوون و پەرەسەندنی شت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پەرەسەندن
تەنینەوە و زۆربوونی شت