ئافەریم

«ئمـ.» بە مانای: زۆر چاکه، باشه، پەسەنده، باشت کرد، و بۆ ئەم مەبەستانە بە کار دێ: ١- یەکێک کارێکی کردبێ و بەلای یەکێک یا چەند کەسێکی ترەوە باشی کردبێ، بۆ دەڕبڕینی ڕازی بوونی خۆیان و هاندانی و دڵخۆش کردنی ئەو، پێی دەڵێن ئافەرین. ٢- لە ئێران قوتابێکی ئەرکەکانی بە چاکی و ڕێک و پێکی جێ بە جێ بکا، مامۆستای لەسەر دەفتەرەکەی بۆی دەنووسێ ئافەرین. ٣- بۆ دەڕبڕینی ناڕازێتی لە کردەوە و ڕەفتاری کەسێ یا لە کارێکی کردوویه، بە ڕاوێژی سەرسووڕمانەوە دەکوترێ: هەی ئافەرین ! بۆ کاری کردت، هەزار ئافەرین ! بۆ ئەم ئازایەتییە. ٤- ناو بۆ ئافرەتان * ئافەریم. // نەفرین «= نە ئافەرین».

لەکاتی پەسندکردنێدا بەکار دەبرێ. ئوف، تەف، ئووفت، دەستت خۆشبێ، له منت کەوێ، دەست خۆش، شاباش، دەمخۆش، تەوتەو، بەهبەە، بەهە، پەح، پەحپەح، دەستت نەڕزێ

بۆ زۆر پەسند کردنە

آفرین آفرین!، زهازە!

[هەر بژیت!]

احسنت احسنت!

«مستـ. متـ.» بە کەسێ وتن ئافەرین: ئیشەکەی ئەوەندە بە ڕێ جێ بوو هەموو بە جارێک ئافەرینیان لێکرد.

آفرین!، افرا!، زە!، چنانهن!، بەبە!، آباد!، انوشە!، خوازە!، اخ!، فریش!

دەلخوەش!. دەسمەڕیز!، باڕەقەڵا! [بژیت!، بەەبەه!]

حبذا!، مرحبا!، مرحی!، طوبی!، احسنت!، حمدألک!، بارک اللە!

جەدوەلی حیساب

آتشین

ئاگرین، گەرم وەک ئاگر: نامەکەت یاوا کۆسم کەفتەوە/دڵەی ئاهیرین دا وە نەفتەوە «مەولەوی»

«ستـ.»، «هو.» تمـ: ئاگرین. «نامەکەت یاوا، کۆسم کەفتەوە» «دڵەی ئاهیرین داوە نەفتەوە» «مەولەوی: مکبـ-٤٣٦»

«مستـ. لا.»، «کنـ.» بەڵا بەسەر هاتن، تووشی ناڕەحەتی بوون. ● «ئاگری لێبارێ» تووک و نزایە.

کنایە از دچار شدن بە مصیبت

شتێک کە زۆر گەرم بێ وەک ئاگر

آتشین، کنایه از آدم بسیارشجاع و پرکار

وەک ئاگر، لە ئاگر، بریەتیە لە مرۆی زۆر ئازا و بەکار یان زۆردڵگەرم