تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 142
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی
[ا ]
(روی - rûy)
جۆره کانزایه
که
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی
[ا ]
(روی - rûy)
ڕوو
، له
سه
ر: (
کتاب
را
رووی میزگذاشت).
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی
[ا. ع ]
(ره ڤی - revî)
هه
وری
به
باران
،
ئاوی
شیرین
و
سازگار
و
تینوێتی
شکێن
،
ساقی
،
ئاقڵ
و
ته
ندروست.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی دادن
[مص. ل ]
(رووی داده ن - rûydaden)
ڕوودان
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی زرد
[ص. مر ]
(رووی زه رد - rûy zerd)
ڕوو
زه
رد
،
شه
رمه
زار
،
خجل
،
خه
جاڵه
تبار
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی نمودن
[مص. ل ]
(رووی نومووده ن - rûy numûden)
ده
رکه
وتن
، روونیشاندان، رووکردنه.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی نهادن
[مص. ل ]
(رووی نیهاده ن - rûy nihaden)
ڕووتێکردن
، رووکردنه
که
سێک
یان
شتێک.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی هم
[ق. مر ]
(رووی هه م - rûyi hem)
به
سه
ریه
که
وه
،
به
گشتی
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روی هم رفته
[ق. مر ]
(رووی هه م ره فته - rûyihem refte)
به
شێوه
یه
کی
گشتی
،
به
سه
ریه
که
وه
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
زیاده روی
[ا. مص ]
(زیاده ره ڤی - ziyade revî)
زێده ڕۆیی، له ئه ندازه
ده
رچوون.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویا
[ص. فا ]
(روویا - rûya)
شتێ
که
بڕوێ.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویارو
[ق. ص ]
(رویارو - rûyarû)
ڕووبه
ڕوو
،
به
ره
وڕوو،
به
رانبه ر.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویان شناسی
[ا. مص ]
(روویان شیناسی - rûyan şinasî)
پزناسی.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویاندن
[مص. م ]
(روویانده ن - rûyanden)
ڕوواندن
،
چاندن
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویانده
[ا. مف ]
(روویانده - rûyande)
ڕوێنراو،
چێنراو
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویاننده
[ا. فا ]
(رویانه نده - rûyanende)
ڕوێنه ر، چێنه ر.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویداد
[ا. مر ]
(روویداد - rûydad)
ڕووداو
،
بویه
ر،
پێشهات
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویش
[ا. مص ]
(رووییش - rûyiş)
کرده ی
روان
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روین
[ا ]
(رویه ن - rûyen)
جۆره رووه کێکه.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویناس
[ا ]
(رویناس - rûynas)
جۆره رووه کێکه.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روینگ
[ا ]
(رویه نگ - rûyeng)
جۆره رووه کێکه.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویه
[ا ]
(روویه - rûye)
ڕوو
، چاره،
شێوه
، روخسار، رووی هه رشتێک.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویه
[ا. ع ]
(ره ڤییه - revîye)
ئه ندێشه،
بیر
،
هرز
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویگر
[ا. ص ]
(رویگه ر - rûyger)
مسگه ر.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
روییدن
[مص. ل ]
(رووییده ن - rûyîden)
سه
وزبوون،
چه
که
ره
کردن
، رووان.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویین
[ص. ن ]
(رویین - rûyîn)
مکوم،
قایم
، هه رشتێ له کانزای رویی دروستکرابێ.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویین تن
[ص. مر ]
(رویین ته ن - rûyîn ten)
له قه
بی
ئه
سفه
ندیاره،
که
سێ
که
له
شی
تۆکمه و
قایم
بێ
،
گیان
پۆڵا
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویین خم
[ا. مر ]
(رویین خوم - rûyîn xum)
ده
هۆڵ
، جۆره
شه
یپورێکی گه
وره
و
چه
ماوه
یه
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
رویین دژ
[ا. مر ]
(رویین دیژ - rûyîn dij)
قه ڵای مه حکه م، قه ڵای
پۆڵایین
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
درویدن
[مص.م ]
(دیرەقیدەن - direviden)
دروینه
کردن
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
درویزه
[ا.مص ]
(دەرقیزه - dervize)
دەروزه،
ده
روزەکردن، سوال
کردن
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
گاوپروین
[ا.مر ]
(گاڤی پەرڤین - pervîn gavi)
کەلووی
گاجووت
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاروین
اختبار
،
امتحان
،
بەراورد
سەرچاوە:
برادۆست (کوردی - کوردی)
ئاروین
test, تێست،
توانادۆزی
،
ئیمتیحان
،
تاقیکردنەوە
،
ئاستدۆزی
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
اروین
[ا ]
(ئارڤین - arvîn)
تاقیکردنەوە
، تەجرەبە، ساوکە.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
اروین
( (ئەرڤین - ervîn))
تاقیکردنەوە
،
ئەزموون
، ساوکە.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ترویج
[مص. ع ]
(تەرڤیج - tervîc)
ڕەواج
پێ
دان
، رەواکردن،
حەڵاڵ
کردن
،
هەڕەمین
کردن
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ترویحه
[ا. ع ]
(تەرڤیهه - tervîhe)
دانیشتن
، سوکه
پشوو
، (بڕوانه تەراویح).
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ترویه
[مص. ع ]
(تەرڤییه - tervîye)
پاراوکردن،
ئاو
هەڵگرتن
بۆ
سەفەر
، هزرکردن له کارێکدا، رۆژی هەشتەمی
ذی
حەجه
که
دەستپێکی حەجه.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
تێرویی
تەربی
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
خاک پرویز
[ص.فا ]
(خاک پەرڤیز - xak pervîz)
کەسێ
کە
گڵ
غەربیل
بکات.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
خرویرکە
(
کو
.) خرمژ، (
هەو
.) خڕووکە،(زەن.،بابا.،هەورا.) ئاوڵە،(هەورا.) هەڵوێ،(
هەو
.) خوریکە،(شار.)
خروێکە
. خروێرکە
سێ
جوورە. خروێرکەی سفت.-ی بڵاو.-خووێن پژ.چەند زیپکەیەکە
هەر
کەسێکی
لەدەم
و چاوی بێت: گڕوێی دەکات
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
خرویله
[ا ]
(خەرڤیله - xervîle)
دەنگی گریانی
بەرز
، هاواری
بەرز
.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
خرویلە
آبلە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
خەرویزە
(لو.)کاڵەک
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
داروین(کە.)
دارین
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
داروینیزمی کۆمەڵایەتی
داروینیسم
اجتماعی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
داروینیزمی کۆمەڵایەتی
Social darwinism
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
داروینیزمی کۆمەڵایەتی
تیۆرییەکی
کۆمەڵایەتی
و مێژوویییە
کە
لە
لایەن
چارلز داروین (1809ــ1882)
ئاڕاستە
کرا
و
باس
لە
پڕۆسەی گەشەسەندنی سروشتی«جۆرەکان» دەکات.
ناوبراو
لە
کتێبە بەناوبانگەکەی
بە
ناوی
سەرچاوەی
ڕەگەزەکان
،
بۆ
سەلماندنی بونیادی گەشەی بوونەوەرە زیندووەکان، بەپێی
هەندێ
بەڵگە
پێی وابوو
کە
بوونەوەرەکان لەژێر کاریگەریی هەلوومەرجێکی دیاریکراودا گۆڕانیان بەسەرا
دێت
.
بۆ
نموونە
مرۆڤی
بە
بەرهەمی فراژووتن و گەشەکردنی ڕەگەزێکی
مەیموون
دادەنا.
بنیاتی
ئەم
تیۆرییە
لە
باری
مێژوویییەوە،
پابەندی
بنەمای «
خەبات
لە
پێناو
ژیان
»
دایە
.
ئەم
ڕەوتە
لە
سروشتەوە گوازراوەتەوە
بۆ
ناو
ڕەگەز
و نەتەوەکان.
لەم
جەنگەدا «شیاوترینەکان»،
واتە
«بەهێزەکان» دەمێننەوە.
ئەم
تیۆرییە
لە
کۆتایی
سەدەی
نۆزدە
و
بەرایی
سەدەی
بیست
،
بووە
بنەمایەکی ئایدیۆلۆجیکی
بۆ
ململانێی زلهێزەکان و دەسپێکێک
بۆ
شەڕی دەسەڵاتداریەتی ئیمپریالیزم.
ئەم
تیۆرییە
لەگەڵ
ڕەگەزپەرستی*
ئاوێتە
بووە
بۆ
نموونە
لەسەر
کەسایەتی
هیتلەر،
پێش
ساڵی 1914 کاریگەریی
دانا
و دواتر بەشێک
لە
فەلسەفەی نازیسمی
پێک
هێنا
.
1
2
3
4
5
6
7