(زه به ر نیگه ر - zeber niger)

به رزه ڕوان، به هیمه ت.

جلنگاندن، چرنگاندن. (مثل تار)

زڕانن. [لێدان، دەنگ لێهێنان. (وەک: زڕاندنی تار.)]

بَظّ ، بَضّ ، اِنباض، رَدم.

(زه رینگار - zernigar)

که سێک به ئاوی زێڕنیگارکێشی بکات، شتێ به ئاوی زێڕ نووسرابێ.

صدا دادن مس و طلا و نقره، درنگ
کنایه از بی احترام شدن

دەنگ دانەوەی مس و زێڕ و زێو
برێتی لە بێ قەدر بوون

دەنگ لێهێنان لە زەنگوڵە یا گووێچکە

(ئەردە.):زرینگاندنەوە، زڕانن(بۆ پارە و تارە و چتی وا.)

کزربوونەوەی شتی تەڕ

بەناودا چوون و درەنگبوونی شەو

زڕانەوەی گوێ

ڕوونبوونەوەی شتی شل بەنیشتنی خڵتەی

زڕانەوەی دەفرێک کە لە مس یا لە زەرد یا لە زیو دروست کرابێ

صدا دادن فلزات
درنگی ویژه شب
زنگ زدن گوش
نیم خشک شده تر
دوباره در کوره سرخ شدن سفال

دەنگ دانەوەی مس و زێڕ و زێو
درەنگ بوون کە بۆ شەو دەگوترێ: شەو زرنگایەوە با بنوین
دەنگ لە گوێ هاتن: گوێم زرنگایەوە
پندر بوونەوە
دوو جار لە کڵدا سووربوونەوە

کزربوونەوەی چتی تەڕ.زرینگانەوە. دەنگدانەوەی دەفرێک لە کان دروستکرابێ. زڕانەوەی گووێ. ڕوونبوونەوەی چتی شل بە نیشتنی خڵتەی: ئاوەکە یا ڕۆنەکە زرنگاوەنەوە. درەنگ بەسەرهاتنی شەو؛تا شەو نەزرینگێتەوە خەوی لێناکەوێ.-ی دیزە و گۆزە و ئیتر. مەبەس لە باش سووربوونەوەیەتی

درنگ، چرنگ، هوز، سَغَو. (مثل صدای مس)

زڕە. [دەنگی لەیەکدانی کانزا. (وەک: زڕەی مس.)]

صَلِیل، صَلصَلَة، طَنین، طَنطَنَة، جَرسَة، صَجِیج، صَخِیخ.