«مست. مت.»، «مک.» 1-کۆڵینەوه و هەڵکۆڵینی بنی شتێ «دار، دیوار....» به نیازی هاسان کردنی خستن و ڕووخاندنی. 2- «مج.» کنەکردن و پیلان گێڕان دژی کەسێ یا هەیئەتێکی کۆمەڵایەتی، به شێوەیەکی ئەوتۆ تا بەخۆی دەزانێ پرزەی بڕابێ. *«سیم.، سن.» بنکەن، بنکەند «کردن» .

لە ڕەگ و ڕیشە دەرهێنان، بڕاندنەوەی چتێک

لە سەربیستن

دۆزینەوەی ئەو شوێنەی کە شتی دزراوی تێدا حەشار دراوە

نانەوەی شت لەلایەن دزەوە لەپێش دزیندا بۆ ئەوەی لە هەلێکدا بیدزێ

سُراغ کَردن.

سۆراخکردن، بنگیریکردن. [کۆڵینەوە]

جِدَة، وُجد، وُجُود، اِدراک.

خانەای را برای دزدی زیر نظر گرفتن
سرنخ دزدی را پیدا کردن

هەڵنانی ماڵ بۆ دزی
سۆراغ کردنی ماڵی دزراو

نانەوەی چت لە لایەن دز یا دەستکێشەوە لە پێش دزینیدا بۆ ئەوەی، کە دەرفەتی دەستکەوت بیدزێ. دۆزینەوەی ئەو جێگایەیە، کە چتی دزیاری تێدا حاشاردراوە، سۆراخکردن

مست. مت.» لێک جوودا کردنەوەی «دان» و «کاو کۆت» ی خەرمانی گەنم و جۆ. تێبــ.ینی: پاش گێره، به شەنه خەرمان بە (شەنە) بۆ هەوا هەڵدەدەن،کاوکۆت سووکه «با» دووری دەخاتەوه و «دان» قورسه له شوێنی خۆی دەکەوێته خوار.* شەن کردن. هەڵاویشتن/2.

مست. مت.» خۆشی و بێشی کردن دەگەڵ میوان یا هەر کەسێکی تر که دێته ماڵێ یا شارێک و کەیف خۆشی پێشان دان له هاتنی. تێبــ.ینی: لەم کاتانەدا ڕستەی: بە خێر بێن، به خێر هاتن، یا خوا بە خێر بێن، سەر چاوان هاتن به میوانە کە دەگووترێ. ژنانی کورد لەم بابەتەوه کەس دەسکیان له دوو ناکا. * بە خێر هێنان.

مست. مت.» به هێزی «چاوەزار» کەسێک تووشی ناڕەحەتی یا زیان کردن.:: هێنده کوتی: گوڵدانەکه جوانه جوانه ! تا به چاوەوە ی کرد و شکا.

ڕەنگگرتنی کاڵا و پارچە بەڕەنگێکی جیاواز لە خۆی بەجۆرێک کە ئیتر لێی نەبێتەوە

هەڵبواردن

گذشتن
اهمال
رنگی شدن پارچه

بگاردن
لێ هەڵبواردن
ڕەنگدار بوونی پارچە

«مست. مت.» به جێ هێشتنی شتێ و بە حیساب نەهێنانی، به هیچ دانانی:: هەردوان بژمێره و سێ یەمینیان ببوێره لەو مەجلیسەدا کەسی نەبوارد و قسە ی به هەموویان گوت. *هەڵبواردن.

(بووبوردەن - bûburden)

هەست کردن، پەی بردن، زانین.