وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إنفَجَرت الحَربُ

أُعلِنت / جەنگ هەڵگیرسا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

اُرتِجَّ عليه الكلام

إستغلق علیه الكلام / دەمی چووە کلیلە. زمانی بەسراز قسەی بۆ نەکرا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَذَرتِ الأرضُ

أخرجت نَباتَها / زەوی سەوز بوو. شین بوو. ڕووەکی تیاڕووا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بُرتُقال

من الحِمضیات / پرتەقاڵ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَجَحَّرت العَينُ

جَحَرت / غارتم چاو بە قووڵاچوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تهاتَرت الشهادات

تعارَضَت. تَناقَضَت / هەریەکە بە جۆرێک شایەتی ئەدا. لەیەک نەئەچوون.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَتَّرت العلائق

تَصَعَّبَت / ناکۆکیان تێکەوت. تێکچوون. پەیوەندی لەق بوو. تێکچوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَفَّرت الشروط

كَمُلَت الشروط / مەرجەکان پێکهاتن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَرت. خُرت

ثَقب. ثُقب / کون. کونی دەرزی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

دَبَرت الدابَّةُ

حَدَثَ جُرحٌ فی ظهرها / برین لە پشتی هات.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

راقٍ. الراقي. سامٍ. مُرتَفع. عالٍ. متقدم

مەزن. شکۆدار. باڵا. بڵند. پێشکەوتوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رت

[ص ]

(روت - rut)

ڕووت، عوریان، به تاڵ، خاڵی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتّ

خَنزیر بَرِّی / یەکانە. بەرازی کێوی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتّ

رئیس القَوم / کوێخا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رجُلٌ مَرت

لاشعر بحاجبیه / پیاوی بێ برۆ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

عَشَّرت الدابَةُ

صارت عُشراء / ئاووس بوو. تگەی گرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

غَلِقَ الرَهنُ في يد المُرتَهِن

صار ملكهُ / بوو بە هی خۆی. بوو بە هی ڕەهن کەرەکە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

فَسَّرتُ له

بۆم ڕاڤە کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مَرتَبَة

رُتْبَة. مَنْزِلَة. دَرَجَة / پلە. پایە. نیشان. رادە. جۆر. پۆل. گەورەیی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُرتّجّ

مًهْتَزّ / شڵەقاو. لەرزیو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أنزَلَ دَرَجَتَهُ أو رُتبتهُ

نَقَّصَها / پلەوپایەی کەمکردەوە. هێنایە خوارێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَرَتَّبَك رُتِّبَ. نُظِّمَ. صار مُرَتَّباً

ڕێکخرا. ئامادە کرا. چاککرا. باشکرا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَرتيت

حَیوان. كركدن / کەرکەدەن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتابَة

رُتوب. علی وتیره واحِدَة. مُمِلّ / لەسەریەک بالۆرە. گۆڕانی تیا نیە. ڕۆتین. بێزارکەر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رتاتیو

[ا. فر ]

(روتاتیڤ - rutatîv)

مه کینه ی چاپ، مه کینه ی چاپی خێرا که، جگه له چاپ، بڕین و سه فته کردنی کاغه زیش به شێوه ی ئوتوماتێکی ئه نجام بدات.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رِتاج

بَوّابَة. باب كبیر / دەروازە. دەرگای گەورە. دوودەری.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رِتاج

خوخَة. باب صغیر فی باب كبیر / دەرگای بچوک لەناو دەرگای گەورەدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رِتالج

مِزلاج. قُفل / کڵۆم. داخەر. قفڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رتب

[ا. ع ]

(روته ب - ruteb)

پله، پایه.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتَّبَ

نَظَّم. نَسَّقَ / ڕێکی خست. چاکی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتَّب

أعَدَّ. جَهَّزَ. سَوَّی / ئامادەی کرد. پێکی هێنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتَّب

أحدث. أنشأ / دروستی کرد. هێنایە کایەوە. گێڕای.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رُتبَة

مَنزِلَة. دَرَجَة. مَرتَبَة / پلە. پایە. ڕادە. جۆر. پۆل. گەورەیی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رتبه

[ا. ع ]

(روتبه - rutbe)

پله و پایه.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتِجَ

أزلَجَ. أغلق. أقفَلَ / دایخست. کڵۆمی دا. قفڵی دا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتَجَ

أُرتِجَ علیه الكلام. إستَغلَقَ علیه الكلام / زمانی بەسرا. دەمی چووە کلیلە. قسەی بۆ نەکرا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتَعَ في

عاش فی خِصب. تَنَعَّم. تَمَتَّعَ / (باش. ئاسوودە. تێروتەسەل) ژیا. خۆشی و لەزەتی لە خواردن بینی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتَعَت الماشيةُ

رَعَت / ئاژەڵ لەوەڕاز چەڕا. چەڕی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رتق

[مص. م ]

(ره تغ - retx)

دورینه وه، پینه کردن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَتق

رَفو / پینەکردن. درونەوە. چنینەوە. چاکردن.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان