ئاسنێکی لووت تیژە دز دیواری پێ دەبڕێ

ابزار سوراخ کردن دیوار برای دزدی

ئامرازی دیوار کون کردنبەدەست دزەوە

مەساسە، پارچە ئاسنێکی سەرتیژە دیواری پێ کون دەکرێ لە لایەن وستایان یا دزانەوە

کون کردنی دیوار

(هەو.): گەمەیەکی منداڵانەیە

(دیفاره - divare)

دیوار ئاسا.

(هەورا.): ڕفحە، ڕفە، تاقە هەرە تەسکەکەی سەرەوەی تاقانە لە دیواری وەتاغاندا سا لەناو دیواردا دروستکرابێ یا لە تەختە

دیوار برلین

Berlin Wall

ئەم دیوارە کە هێمایەکە بۆ شەڕی سارد*، بەو دیوارە دەگوترێ کە لە ئێوارەی 13ی ئاگۆستی 1961 بە فرمانی ڕووسەکان لە لایەن هێزەکانی ئاسایشی ئەڵمانیای ڕۆژهەڵاتەوە بینا کرا. ئەم دیوارە کە بە درێژایی 46 ک.م بوو، سەرەتا بە سیمی خاڵدار و پاشان بە بتۆن شاری بەرلینی بە دوو بەشی ڕۆژاوایی و ڕۆژهەڵاتی دابەش کرد و لەڕێی خاکەوە، پێوەندی خەڵکی بەرلینی ڕۆژهەڵات و ڕۆژاوای لێک پچڕاند. هەر لەسەرەتاوە ئەمریکا و بەریتانیا بە بیناکردنی ئەم دیوارە ناڕازی بوون و ئەمەش بووە هۆی پیادەکردنی لەشکرێکی دەبێ بەی هێزەکانی ئەمریکا لە کەرتی ڕۆژاوای دیوارەکە.
بەپێی ڕێککەوتنی یالتا کە لەنێوان هاوپەیمانانی شەڕی دووهەمی جیهانی مۆرکرا، بەرلین لەنێوان هەر چوار وەڵاتی داگیرکار دابەشکرا. بەڵام پاشان هەر سێ وەڵاتی ڕۆژاوایی (ئەمریکا و بەریتانیا و فرەنسا) ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی خۆیان لە بەرلینی ڕۆژاوایی بەیەکەوە لکاند و بە هاوکاری یەکتر لەناو جەرگەی ئەڵمانیای ڕۆژهەڵات، بەرلینی ڕۆژاوایان کردە نموونەیەکی پێشکەوتن و گەشەکردنی ئابووری ڕۆژاوا.
بەدوای گۆڕانکاری و شەپۆلەکانی وەرچەرخان لە ئەورووپای ڕۆژهەڵات و هەڵوەشانەوەی ئیمپراتۆریەتی سۆڤیەت، مەسەلەی یەکگرتنەوەی دووبارەی هەردوو بەشەکەی ئەڵمانیا هاتەوە ئارا و سەرەنجام ئەم دیوارە لە 4ی ئۆکتۆبەری 89 لەدوای 28ساڵ لە لایەن خەڵکی دوو وەڵاتەکە ڕووخێندرا و بە شێوەیەکی ڕەسمیش، لە ڕێکەوتی 18/11/89 سنووری نێوان ئەم دوو وەڵاتە سەرلەنوێ ئاوەڵا کرایەوە.

زێواری شت

چَپَر، تَواره، دیوار.

زێوارە. [لێواری دیوارئاسا، چوارچێوە]

اِطار، جِدار، حاجِز، دائِرَة، مُحَوَّطَة.

کنارهٔ مرتفع

لێواری بڵند کراو وەک دیوار و کورت تر

(ئەردە): زێواری چت، چەپەر ، دیوارێکە لە چەپەر دروستکرابێ

(دیف ئیستەنبه - div istenbe)

پیاوی زەلامی ناشیرین و ناقولا.

(دیف ئەسپیست - divespist)

جوره رووەکیکه.