تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 52
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بان دیوار
سرلاد
، بَلکَن، بلکَس، نالکَس،
سر
دیوار.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بان دیوار
[سەر دیوار]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بان دیوار
سَطح الجِدار.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بێخ دیوار
بُنیاد، بُنلاد، بُندَد، آسال، پاخیره، بَنوره، بَیوره، پَی،
لاد
،
واده
،
شالده
،
شالوده
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بێخ دیوار
بن
دیوار،
بنەڕەت
،
ئاسار
. [بنچینه]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بێخ دیوار
اَسَ، اَساس، رِهص، رُبض.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بێخ دیوار
بن
دیوار،
بنەڕەت
،
بنیاد
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
دیوار
بارستایییەکی
ئەستووری
ڕێکی
بەرزە
دروست
دەکرێ
لە
خشت
و
قوڕ
یا
بەرد
و
گەچ
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دیوار
( (دیفار - divar))
دیوار.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
دیوار
لاد
، دیوار، دیوال.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
دیوار
هەڵچنراوی
بڵند
لە
کەرەستەی
ماڵ
دروستکردن
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
دیوار
حائِط، جِدار، طَوف،
سور
. حاجِز، ماصِر، مِصر. نَفنَف.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
دیوار
دیوار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
دیوار
هەڵچناوی
بڵند
لە
کەرەستەی
ماڵ
دروست
کردن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دیوار
(باک.):
تاک
، تیکار،
کۆسەر
،
دەبێ
لە
جیوار
هاتبێ
لە
ناو
ئێلی ئومەریا و
هێندێک
کوردی
مایی
(دێم)بە (ج) دەگۆڕن
جیوار
واتە
جیگای
وار
وبار
خستن
و
دانیشتن
. بندیوار:بالقانچک
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
دیوار بەر دەروازە
درسار
، درسارە. (دیوار
جلو
دروازە)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
دیوار بەر دەروازە
(دیواری
بەردەم
دەرگە
)
لە
ناو
حەوشەدا.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
دیوار بەر دەروازە
حاجِز، حاجِب.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
پاڵ¬دیوار
پایِ دیوار، بُن دیوار،
پناه
دیوار.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
پاڵ¬دیوار
پَهلوی دیوار،
پیرامون
خانه
،
گرداگرد
خانه
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دیوارکوب
[ا. مر ]
(دیفارکوب - divar kub)
جوره چرایەکه
به
دیوارا داده کوتری.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
دیواربڕ
ئاسنێکی
لووت
تیژە
دز
دیواری
پێ
دەبڕێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
دیواربڕ
ابزار
سوراخ
کردن
دیوار برای دزدی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
دیواربڕ
ئامرازی دیوار
کون
کردنبەدەست دزەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دیواربڕ
مەساسە
،
پارچە
ئاسنێکی
سەرتیژە دیواری
پێ
کون
دەکرێ
لە
لایەن
وستایان
یا
دزانەوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دیواربڕین
کون
کردنی دیوار
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دیواردیوارانێ
(هەو.): گەمەیەکی منداڵانەیە
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دیواره
[ا ]
(دیفاره - divare)
دیوار
ئاسا
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دیوارکۆ
(هەورا.):
ڕفحە
،
ڕفە
،
تاقە
هەرە
تەسکەکەی سەرەوەی
تاقانە
لە
دیواری وەتاغاندا
سا
لەناو
دیواردا دروستکرابێ
یا
لە
تەختە
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دیواری بەرلین
دیوار برلین
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دیواری بەرلین
Berlin Wall
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دیواری بەرلین
ئەم
دیوارە
کە
هێمایەکە
بۆ
شەڕی سارد*،
بەو
دیوارە
دەگوترێ
کە
لە
ئێوارەی 13ی ئاگۆستی 1961
بە
فرمانی
ڕووسەکان
لە
لایەن
هێزەکانی ئاسایشی ئەڵمانیای ڕۆژهەڵاتەوە
بینا
کرا
.
ئەم
دیوارە
کە
بە
درێژایی
46 ک.م
بوو
،
سەرەتا
بە
سیمی
خاڵدار
و
پاشان
بە
بتۆن
شاری
بەرلینی
بە
دوو
بەشی
ڕۆژاوایی
و ڕۆژهەڵاتی
دابەش
کرد
و لەڕێی خاکەوە،
پێوەندی
خەڵکی
بەرلینی
ڕۆژهەڵات
و ڕۆژاوای
لێک
پچڕاند.
هەر
لەسەرەتاوە
ئەمریکا
و بەریتانیا
بە
بیناکردنی
ئەم
دیوارە
ناڕازی
بوون
و ئەمەش
بووە
هۆی
پیادەکردنی لەشکرێکی
دەبێ
بەی
هێزەکانی
ئەمریکا
لە
کەرتی ڕۆژاوای دیوارەکە.
بەپێی ڕێککەوتنی یالتا
کە
لەنێوان هاوپەیمانانی شەڕی دووهەمی جیهانی مۆرکرا، بەرلین لەنێوان
هەر
چوار
وەڵاتی
داگیرکار دابەشکرا.
بەڵام
پاشان
هەر
سێ
وەڵاتی
ڕۆژاوایی
(
ئەمریکا
و بەریتانیا و فرەنسا) ناوچەکانی
ژێر
دەسەڵاتی
خۆیان
لە
بەرلینی
ڕۆژاوایی
بەیەکەوە لکاند و
بە
هاوکاری
یەکتر
لەناو
جەرگەی ئەڵمانیای
ڕۆژهەڵات
، بەرلینی ڕۆژاوایان
کردە
نموونەیەکی
پێشکەوتن
و گەشەکردنی
ئابووری
ڕۆژاوا
.
بەدوای گۆڕانکاری و شەپۆلەکانی
وەرچەرخان
لە
ئەورووپای
ڕۆژهەڵات
و هەڵوەشانەوەی ئیمپراتۆریەتی سۆڤیەت، مەسەلەی یەکگرتنەوەی دووبارەی
هەردوو
بەشەکەی ئەڵمانیا هاتەوە
ئارا
و
سەرەنجام
ئەم
دیوارە
لە
4ی ئۆکتۆبەری 89
لەدوای
28ساڵ
لە
لایەن
خەڵکی
دوو
وەڵاتەکە ڕووخێندرا و
بە
شێوەیەکی ڕەسمیش،
لە
ڕێکەوتی 18/11/89 سنووری
نێوان
ئەم
دوو
وەڵاتە
سەرلەنوێ
ئاوەڵا
کرایەوە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
دیوارە
زێواری
شت
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
دیوارە
چَپَر، تَواره، دیوار.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
دیوارە
زێوارە
. [لێواری دیوارئاسا، چوارچێوە]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
دیوارە
اِطار، جِدار، حاجِز، دائِرَة، مُحَوَّطَة.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
دیوارە
کنارهٔ
مرتفع
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
دیوارە
لێواری
بڵند
کراو
وەک
دیوار و
کورت
تر
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دیوارە
(ئەردە): زێواری
چت
،
چەپەر
، دیوارێکە
لە
چەپەر
دروستکرابێ
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
سەعات دیوارکۆ
ساعت
دیواری
1
2