تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بێ¬واده
وَغل، اَوشَن.
بێ¬واده هاتن
ناخوانده آمدن.
بێ¬واده هاتن
بێ¬دەنگ هاتن. [بێ¬خوڵک هاتن]
بێ¬واده هاتن
وَرش، وُرُوش.
بێهووده
فَلاد، فَلاده، پَرهوده، بیهوده، بیهُده، وادیاب، پوچ، بی¬سَروته، بی¬یاسا، خَنج، فَرخَنج.
بێهووده
بێخۆد، هەڵیت، بێ¬سەروتا، پووچ، بێ¬جوڕ. [بێ¬مانا، تێکەڵوپیکەڵ]
بێهووده
هَذیان، لَغو، هَذَر، غَلَط، سَقَط، لا طائِل، واهي، هَواهي.
بەرده
بنده، برده، بلون، گرا، آغوش.
بەرده
زەڕخری، بەننه. [بەنده، کۆیله]
بەرده
عبد، غلام، قن، مملوک، مولی، اسیر. (م: امة، جاریة)
بەرده باز
[[به‌رد/1+3-ئه‌/2 +باز «بازد» ]]
«نت.» بەردێ یا چەند بەردێک که لەناوکه جۆگە و جۆمی تەنکاودا داید ەنین و خەڵک بەسە ریاندا له ئاوەکە دەپەڕنەوه. «سەر بەرد بازی ڕێته، تەن تەختەبەندی جێته + دڵ مەیلی خاکی پێته دڵ ماڵی خۆته بیبه» (مک، نالی، ل، ٣٩٥). *(مک) پردەباز.
بەرده عازەبه
[[به‌رد/1+3- یه/2+عازه‌ب+ 5-ئه/1]]
«نت.» گاشەبەردێکه لە لادێی کوردستان. جحێڵان هێزی خۆیانی پێ تاقی دەکەنەوه. تێبــ.ینی: نیاز لەم تاقی کردنەوه ئەوەیه بزانن باڵق بوون و کاتی ئەوەیان هاتووه ژن بێنن.
بەرگوزیده
برگزیده، گُزیده، گُزینه، جَلویز، برچیده، پسندیده، خنیده.
بەرگوزیده
هەڵبژنیاگ، تەڵ، هەڵچینیاگ، بژنیاگ، پەسەن¬کریاگ. [هەڵبژێردراو]
بەرگوزیده
نُخبة، زُبدة، صَفيّ، مُصطَفي، مُنتخَب، مُقتاب، مُختار، نُقایة، نُقاوة، مُنَقّی، نقوُة.
بەری بابەرده
(کن.) لە شوێنی خۆت هەڵستە، جێگا چۆڵ کە، وازبێنە. ٣-پێش، لە پێش، «بۆکات» «بەر له مەلا ئەچێته مزگەوت»، «بەر له وەستا دووکان گەرم ئەکا»، بەر لەوەی بگاته بوار دەرپێ دائەکەنێ» «خا، پەند، ل - 112»
بەنده
[[ 2- به‌ند/2 + 5- ئ‌‌ە/1]، [په: به‌نداك ] ]
«نت »، «کئێر.، بک.، سیم.» 1- عەبد، خوڵام، نۆکەر. 2- «کئێر.» نووسەر یا قسەکەر، له نووسین و قسەکردنا بۆ نیشاندانی ئەدەب و تەوازوع و دەربڕینی ڕێز و حورمەتی خۆی بەرامبەر بەو کەسەی قسەی دەگەڵ دەکا، لەباتی زەمیری «من» ئەم وشەیه بەکاردێنێ:: بەنده زۆر زوو عەرزم کردی * «سن. جن.» بەننه.
بەنده ناس هەرخودایه
«کن.» 1-هیچ کە س بەو جۆرەی که پێویسته هەموو شتێکی کەسێکی تر نازانێ. 2- هەر خوا خەڵک دەناسێ و لەڕووی کردەوەی خۆیان - که خەڵکی تر نایزانن - ڕەفتاریان دەگەڵ دەکا.
بەگ زاده
«ت.»، «کع.، کئێر.» 1- هەموو ئەو کەسانەی له بنەماڵەی «بەگ» ێک دەکەونەوه:: بەگزادەی جاف، بەگزاد ی فەیزوڵلابەگی، بەگزادەی هەورامان. 2- «مج.» خاوەن بنەماڵە و نیشان، نەجیب ڕەسەن. «عا.» نەبیل. 3-(بک.) ئەوانەی بە دێهاتی کوردستانەوە دەخولێنەوە و دەهۆڵ و زوڕنا لێدەدەن. (ت،: ژابا،ل- ٥٣و٥٤) تێبــ.- بەلای منەوە دەبێ بە نیشانەی قەدر زانین و حورمەت گرتنی هونەری ئەو کەسانە، ئەو لەقەبەیان درابێتێ.
بەگزاده
بیگ¬زاده، نژاده