تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
یەغدان
سندووقی گەورە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
یەقدانەوە
قرقێنەدانەوە ، یەقخواردنەوە
یەوداخۆراشیایش
بدون نگاه کردن به عقب رفت
یەوداخۆراشیایش
یەکادان
بەهم زدن، برهم زدن.
یەکادان
هەڵرووشانن، هەڵتەکانن. [بە یەکدادان، تێکدان]
یەکادان
نَقض، هَدم، تَخریب.
یەکادان
بهم زدن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
یەکدان
دانەوێڵەیەکە کە یەک توخم بێ
یەکدان
تۆمی پاکژ و بێعەیب
تێکەڵ کردن
یەکدان:
دانەیەک، بەیەکتردان، نیو ڕۆژ.
یەکەدار:
پیاوێکە تەنها وڵاخێکی هەبی و چەند وڵاخێکی دی لە یەکێکی دیکە وەرگری و بەتێکەڵاوی کاسبیان پێوەبکا، بەڕێ چوونی خۆی و وڵاخەکەی لەسەر خاوەند وڵاخەکانە وقازانجی وڵاخەکەی خۆشی بۆ خۆیەتی.
باوەش پێدا «پێا» کردن
«مست. مت.» بە هە ر دوو دەست و گورج و گۆڵی پڕ بەشتێ یا کەسێکدا کردن:: هەر باوەشی پێداکرد و خستیه سەر شانی، باوەشی پێیا کردو دای بە ئەرزا.
بەلادا کەفتن
«مست.لا.»، «سن.» تم: بە لادا کە وتن
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیاکودا
[ا. فر ]
(دیاکودا - diyakoda)
ئاوی توتکلی خەشخاش، شروبی کوکنار.
سەرچاوە: نالی
فەردا
سبەینێ.

ئەستێرە هەموو مەحوە لە نێو نووری قەمەردا،
یا شەمسی جەماڵت شەوی گێڕاوە بە فەردا؟
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کاندیدا
[ا. فر ]
(کاندیدا - kandîda)
کەسێک بۆ نوێنەرایەتی خەڵکی له پەرلەماندا یان کارو پۆستێکی دی بپاڵێورێ.
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
XWêDê (FN - خدا)
الله جل جلاله
ئاشنا پەیدا کردن
«مستـ. ـتـ. » تمـ: ئاشناگرتن١ و ٢.
ئاموودا
شارێکی گچکەی کوردانە کەوتۆتە لای ڕۆژاوای شاری قامیشلی، نیشتیمانپەروەری باشی زۆر لێ هەڵکەوتووە
ئاو بە ئاگردا کردن
«مستـ. متـ.»، «کنـ.» کوژاندنەوەی فیتنە و شەڕوشۆڕ.
ئاو بە خۆدا کردن
«مستـ. متـ.» ١- خۆ شوشتنی بە پەله، بۆ دەرکردنی ماندوویی لەش و ڕزگار بوون لە گەرما و ئارەقە و... ٢- غۆسلی شەرعی بەجێ هێنان، خۆپاکردنەوە لە لەش پیسی، بەو جۆرەی شەریعەتی ئیسلام دایناوە.
ئاو لە دینگا «دینگدا» کوتان
«کنـ.» کردنی کارێ کە کەڵکی نەبێ.
ئاژدا
نیاکان
ئاژدا
باپیران، ئەجداد: هەر کەس بێگانە پەرەستە نەحلەت لە ئاژداشی بێ
ئاڤدا
(باک) جوورە دارێکە. هەودا، تاڵ، داو. ئاڤدائاڤدا: هەودا هەودا
ئیبتیدا
[[=عا.: ابتدا]]
(بن.) لەپێشدا، لە هەوەڵەوە، پێش هەموو شتێک، سەرەتا. ((ئەوەڵ ئیبتیدا بە ئیسمی ئەڵڵا)) ((پەس حەمد و سەنا ئەلحەمدولیلا)) (عەقیدەی شێخ سەمیع)