(داربەند - darbend)

داربەست، که پری میو، قایمه میو.

«نتـ.»، «مکـ.» مەکینەیەکە ئینسان سواری دەبێ و هاتو چۆی پێدەکا، دوو تەگەر «تایە» ی هەیە و بە هۆی زنجیرێکی تایبەتی کە چەرخێکی ددانە داری پێوەیە، دەسووڕێنەوە. تێبــ.ینی: لە چیرۆکی فۆلکلۆری کوردیدا باسی ئەسپێک دەکرێ کە لە دار دروست کراوە، یەکەم جار کە ئەم مەکینەیە هاتۆتە موکریان، لە «مەهابات» پێیان کوتوە: ئەسپە دارینە، هەروەکوو کتێبــ.ەکانی پێش شەڕی دووەم کە لە عێراق بۆ خوێندنی کوردی چاپ کراون بە «ئەسپە ئاسنینە» یان ناو بردووە. ٭«کعر.» پایسیکل، «کئێر.» دووچەرخە.

دارین

نانەشان

چوبین

دارین

خووانەی نانی،نانەشان،دارین.

دارانەوە

دارانەوە.

ئەسپێکە لە دار دروست دەکرێ و منداڵان سواری دەبن بۆ یاری

دوچرخه

چەروەی ئاهنین، ئەسپاسنینە دووچەرخە، ئەسپێکیشە لەدار دروست دەکرێ منداڵان بۆ یاری سوواری دەبن

بووکەدارینە

بووکەبەدارینە

بێڵووچکە

پارو

پاڕۆ

بێل، بێلۆچکە، کە دم و کلکەکەی دارن

وێڵی٬ دەربەدەری

شمشیر چوبین
کنایه از ترسوی لاف زن

شمشێڕ لە دار بۆ مەلای خود بە خوێن
برێتی لە ترسەنۆکی خۆ بە ئازازان

بەرمیلی دارین.

(باک.): پێدار٬ پێدارینه٬ تەقتەقیله٬ قەبقاب