تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



خەر
کەر، وڵاخ، گوێدریژ
لە پاش وشە بە مانای: کرگاری: کار ڕێکخەر، گورێس تێکخەر
خەر
(فە.):کەر،گووێدرێژ،هەر.
خەر سەک
کوللێرەی ئەستوور و زبر.گڵمەت ، گڵمتک، گڵ وگڵ.پارچە جلێکی قورس و ئەستوورە،سیپاڵی ئەستوور.
خەر مووزگ
خَرمُهره.
خەر مووزگ
موورگ کەر. [مووروه کەوانه]
خەر مووزگ
خَرّزُ الحِمار، حَجَرُ الحِمار.
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
ئەبلە خەرج
«ستـ.» «مکـ.» کەسێکی پووڵی خۆی بە بێ جێ خەرج دەکا، دەست بڵاو: ئەوەندەی ئەبلە خەرجی کرد تا وا ڕووت و ڕەجاڵ بوو. تێبــ.ینی: هەر دوو کەرتی ئەم وشەیە عەڕەبین، بەڵام شێوەی تەرکیب، جێگەی بەکار هێنان و مەعنای کوردییە و لە عەڕەبیدا هیچ مانایەک نابەخشێ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بن خەرمان
دانەوێڵەیەکە کە لەژێر خەرماندا دەچەقێتە زەوی
بن خەرمان
بن خەرمان
[بن جۆخین، بن کۆی خەرمان.]
بن خەرمان
حُصالَة.
بن خەرمان
«نت.» ئەو دەغڵ ودانەیه که پاش هەڵگرتنی خە رمان، له جێ خەرمان دەمێنێتەوه و بۆ کۆکردنەوەی جێ خەرمانه که دەماڵن و خاک و خۆڵی تێکەڵاو دەبێ. * «مک.» بنەپیت.
جێگەی خەرمان
مەبەس لەوەیە، کە یەکێک بیەوێ لە شووێنێکیدا بمێنێتەوە دەڵێ جێگەی خۆم خۆشکردووە
سەرچاوە: نالی
خەراب
ئەو سەرخۆشەی لەتامبەدەر سەرخۆش بێ، کە پێیشی ئەڵێن بەدمەست.

کوشتەی نیگاهی دیدەتە، گەر مەست، ئەگەر خەراب
بەستەی کەمەندی زوڵفتە، گەر شێخ، ئەگەر سولووک
سەرچاوە: نالی
خەرابات
وێرانە و کاول.

خەراباتی دڵی « نالیی » مەفەرموو: خاڵییە، نایەم!
به مەرگی تۆ قەسەم، چاوم! به ذیکرت بەیتی مەعموورە..
خەرابه
ویرانه.
خەرابه
وێرانه، کەلاوه، خراوه. [ڕماو]
خەرابه
مَخروبَة، خَرِبَة، خَراب.