وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أُخرِجَ

أُربِكَ. وَقَع فی ضیق / بەگیرهات لە ڕوودا داما.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَخرَجَ

سَحَبَ. إستَخلَصَ / دەریهێنا. لێی گرت. پوختەی گرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إنزَفَ البِئرَ. أنزَفَت البِئرُ. إستَخرَج أو أُستُخرِجَ مائُها

بیرەکەی دەردا. ئاوەکەی دەرهێنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَهَقَ الصَخر

نَبات كالطحلب بعلو الصَخر / قەوزەی سەر بەرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَزَخرَفَ

تَزَوَّقَز تَزَیَّنَ / ڕازایەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

جَندَل. صَخر

تاشەبەرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

حَزاز الصَخر

أشَنَة / قەوزە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خر

[ا ]

(خەر - xer)

کەر، گوێدرێژ، چوارپێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خر

[ا ]

(خەر - xer)

هەر شتێکی زەلام و گەورەو ناهەموار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خر

[ا ]

(خەڕ - xer)

قوڕە لیتە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خر

[ا.عا ]

(خیر - xir)

گەرو، قوڕگ، ئەوک.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

خر

(باک.): گیایەکە وەکوو گێزەر وایە

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَرَّ

سَقَطَ من عُلوٍُّ الی أسفل. إنهار / کەوتە خوارێ. ڕووخا. ڕما. هاڕەی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَرَّ

مات / مرد. هات بەلادا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَرَّ النائِمُ

غَطَّ. شَخَرَ / پرخانی. پرخەی هات.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَرَّ تَحتَ قَدَمَيهِ

رَمی بَنَفِسه / خۆی دا بە سەر قاچیا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

زُخرُف

زینَة / نەخش. ڕازاندنەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

زَخرَفَ الكلامَ

مَوَّهَ بالكِذب / زمان لووسی کرد. فیشاڵ و درۆی کرد. هەلاتی لێدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

زَركَشَك زَخرَفَ. طَرَّزَ

نەخشانی. ڕازاندیەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

سُخرَة

عَمَل قَسری. عمل بلا أجر / بێگار. سۆژە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سال خرد

[ص. مر ]

(سال خورد - sal xurd)

مناڵی که متر له 5 ساڵ.

سەرچاوە: قاموس کردي الحدیث

xêrdêl (FN - خردل)

خردل

سەرچاوە: قاموس کردي الحدیث

xêrkînc (FN - خرجنك)

سرطان

سەرچاوە: قاموس کردي الحدیث

xêrîn (FN - خرفتين )

شخير

سەرچاوە: قاموس کردي الحدیث

xêw ( FN - خراب )

سبات.نوم.وسن

سەرچاوە: قاموس کردي الحدیث

xûrdê (FN - خردة)

قطع صغيرة توضع فى الحشايا

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أنبَطَ الماءَ أو البِئرَ. نَبَّطَ. إستَخرج الماءَ

ئاوی (دەرهێنا. دەردا). هەڵیهێنجا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إرتِداد عن دين أو عقيدة خروج

لە ئاین و ڕێباز لادان. وازهێنان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستِخراج

سَحب. إستخلاص / دەرهێنان. ڕاکێشان. دەرکێشان. لێگرتن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستِخراج

إستِنتاج. حَلَّ. إكتشاف / دۆزینەوە. بە ئەنجام گەیشتن. لێتێگەیشتن. پوختەی کار. ئەنجام.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستِخراج

تَولید / زاوزێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَخرج

إستَنتَجَ. حَلّ. إكتَشَفَ / دۆزیەوە. بە ئەنجامگەیشتن. شیکاری کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إعتِدال خَريفي

تساوی اللیل والنهار / هاوسانی پایز. وەک یەکبوونی شەو و ڕۆژ لە پایزدا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اعتدال خریفی

[ا ]

(ئیئتیدالی خەریفی - I’tidali xerıfı)

هەوەڵی پایزکە درێژی رۆژو شەو یەکسان و بەرانبەر دەبێت.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بابانت خرا (پ) بێ

(کن.) تووک و نزایە و تەنیا لە ناو ژناندا باوە، گەلێ جار هەر وەکوو قسەیەکی ئاسایی دەگوترێ و لە دڵان گران نایە، بەڵام لە کاتی دەمەقاڵی و شەڕە دەندووکێدا بە (جنیو) حیساب دەکرێ و شەڕەکە بەتین تر دەکات. * بابانت شیوێ، بابانت کوێر بێتەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَقبَة الماء. خرخرة. صَوت الماء

خوڕەی ئاو. بڵقەبڵقی ئاو.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

بن خرمان

ته خرمن

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

بن خرمان

بن جۆخین، بن کۆی خەرمان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی خرد

[ص ]

(بی خیرەد - bîxired)

بێ ئاوەز، گێل، گەودەن، بێ ئەقڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تاج خروس

[ا. مر ]

(تاجی خروس - tacixurûs)

گوڵێکی سووره له پۆپەی کەڵەشێر دەچێت.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان