تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵ
نیشانەیەکە وەکوو (.) لە شوێنێکدا دادەنرێ کە باسێک ببڕێتەوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵ
پڵێکی شینی دەستکردە بۆ جوانی لە ئەندامی ئدەمیزاد دەکوترێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵ
پەڵەی ڕەش بەهەموو شتێکەوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵ
برای دایک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵ
پڵێکی ڕەشی سرووشتییە بەئەندامی هێندێ گیاندارەوە
خاڵ
تیل، فَند، چَچَک، چَخَک، خَجَک، کُنجده، کُنجدک، نشانه، کبودی، خال.
خاڵ
نشان، نشانه. [نیشانه: نوختەی سەر پێست.]
خاڵ
خال، شامَة، وَشمَة، لُعزَة.
خاڵ
لالۆ، لالە، برای دایک
نوختەی سەرپێست
نوختە
ڕەشانگی ناوبەفر: خاڵ بەڵەک
لەدوای وشە بەمانای: بەتاڵ، واڵا: خشت و خاڵ
سەرچاوە: نالی
خاڵ
جەوهەری فەرد کە بە هیچ بارێکا بەش ناکرێ.

ئی ث باتی خەط و خاڵە، بە صەد شوشتن و گریان
ناچێتەوە ئەم نوقطە لەنێو دیدەیی تەڕدا
خاڵ
نیشانەیێکە.(هەورا.)لەمیوە پەیدا دەبێسەرەتای پێگەیشتنی میوەیە.(فە.)نوختە،خاڵ،نتک،نچک،تانە.-کوتان:دەقاندن،دەقدان نوختهیێکی ڕەشکارە لەسەر لەشی مرۆڤان خۆرسکەیابەڕەنگ لەئەندامدا بەدەرزی دەکوترێ.پنگ،نیشانگ.پەڵە،نیشانە.تانە،پڵک،پەڵەیەکی گچکە،نوختەیەکی ڕەش یا ڕەنگێکی لەکەیە لەسەر ڕوو یابەسەر جێگایەکی تری لەشەوە.بێ-:باپێڤان.خوواڵ،هاڵۆ،لالە،برای دایک،لال،خاڵۆ،خاڵوو،(هەورا.)لالۆ.ڕەشانگێکە لەبەفری کۆوێستاناندا پەیدابێ واتاکەمکەمەپەڵەپەڵە تووابێتەوە وزەوی کەمکەمەدەرکەوێ،خاڵخاڵی کۆوێستانان.
خاڵ بەندی
نقطەگذاری عبارات
خاڵ بەڵەک
ڕەشانگی ناوەڕاستی بەفران
برێتی لە دووهەم مانگی بەهار
خاڵ ومیل
خەت وخاڵی نازداران،نەخشی بەسنگ وسەرباڵی کەو،ناوتووێڵ.
خاڵ ومیل ڕشتن
خاڵکوتانی ژنانە لەسەر ڕوومەت وچەنەگە وگەردنیان،مەبەس لەخۆ جووان کردنی ژنانە. دەرکەو تنی خاڵ ومیلی کەوەلەکاتی گەورەبوونیدا.
بۆرەی خاڵخاڵ
ووڵاخێکی بەرزەی سپییه و خاڵخاڵە
جووتکەی خاڵان
خاڵان
خویشاوندان مادری
خاڵان
عاشیرەتی خزمی دایک، هۆزی دایک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵانی بریتی
نیشانەیەکە وەکوو: (...) لە بریتی چەند وشەیەک دادەنرێ کە لەبەر ئاشکرایی یا شتێکی تر نەنووسرێن
خاڵانی برێتی
چەند نوختەیێکی وەکوو(....)،لەجیاتی چەند ووشەیەکی دادەنرێ لەبەر ئاشکرایی یا چتێکی تر نەنووسرێن.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵانە
وتەیەکە دەوترێ بەیەکێک لە حەلێکدا کەکارێک یا قسەیەک بکا و ، ئەو کار و قسەیە یەکێکی تر کردبێتی و تۆ پێت ناخۆش بووبێ
خاڵانە
وەکوو خاڵان،ووتەیێکی بەیەکێک دەکوترێ ڵەکاتێکدا کەکارێک یا قسەیێک بکات وئەو کار وقسەیەیەکێکی تر کردبێتی وتۆپێت ناخۆشبووبێ،بە یەکێک دەڵێن کەبڵێ من ناخووێنم(خاڵانە)ی فیسارەکەستەکەئەویش وادەڵێ واتەتۆش وەکوو ویوای هەردوکتان خراپ دەکەن.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خاڵبەندی
دانانی چەند خاڵ و نیشانەیەکە لە میانەی نووسراودا دادەنرێ بۆ جیاکردنەوەی ڕستەیەک لە ڕستەیەک یا وشەیەک لە وشەیەک
خاڵبەندی
دانانی چەندخاڵ ونیشانەیێکە لەنێوانی نووسراواندا دادەنرێ بۆجیاکردنەوەی ڕستەیەک لەڕستەییک ویا ووشەیێکی لەووشەیێکی تر.
خاڵتا
(باک.)بڕوانە:،خاڵدا،نیشانەی سەر سووڕمان وواق ووڕمانە.
خاڵخاس
جوان، لەبەردڵ، بەدەو
خاڵخالک
سپڵ،فاتەڕەشە.
خاڵخالۆک
گیاندارێکی گچکەی خاڵدارە.
خاڵخالۆکە
(خۆ.)فسەگورگ،(کۆ.) پیرێژنۆکە،باڵدارێکی گچکەی ڕەش وسوورە بە قەدمێشێکی دەبێ دووبالێگچکەی هەیە کەبەشهو بفرێ وەکووئەستێرە دەدرەوشێ،لەناوکوردەواریداباوە،کەمانگا نەیەتەکەڵ تاکێکی لەوخاڵخاڵۆکانە دەخەنە ناو(ماڵی)ئیتر دێتە کەڵ وگای دەخەنە سەر وئاووسدەبێ.
خاڵخاڵ
پنک پنک،نوختەنوختە،گوڵگوڵ،پنتک پنتک،پەڵەپەڵە،قاتقات،پڵپڵ،جنجڕ.(باک.) خڕخاڵ.نتک نتک.
خاڵخاڵان
خاڵخاڵۆکە،گوڵەستێرە.