تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



قوتابخانەی سیاسی
Political school
قوتابخانەی سیاسی
قوتابخانەی سیاسی بەو تیۆرییانە دەگوترێ کە دەربارەی دەوڵەت، حکوومەت و شێوەی بەڕێوەبردنی کۆمەڵگە لێکۆڵینەوە دەکات. قوتابخانە سیاسیەکان بەو مانایەی کە ئیمڕۆکە مەبەستمانە مێژوویەکی دوور و درێژیان نییە بەڵکوو بەرهەمی گۆڕانکارییە فیکرییەکەی سەردەمی ڕێنسانسی ئەورووپایە بە تایبەت سەروبەندی شۆڕشی مەزنی فرەنسی کە بزاوتە سیاسیەکان بە ئایدیۆلۆژیایەکی تایبەتەوە هاتنە مەیدانەوە. لە باری مێژووییەوە، ڕەوتی پەیابوونی قوتابخانە سیاسیەکان وابووە کە سەرەتا ئەندێشەی ئازادیخوازانە (لیبرالیزم) و تاک باوەڕانە (تاک پەروەری) سەری هەڵداوە. دواتر، پاش ڕووخانی ڕژێمە دیکتاتۆرییەکان و هاتنە ئارای مەسەلەی نوێی کۆمەڵایەتی و ئابووری، ڕێبازی کۆمەڵخوازی و سۆشیالیستی بەدیهاتوون.
ئەم قوتابخانانە هەندێ جار وەک لیبرالیزم (بڕوانە ئازادیخوازی) یا فاشیزم ژێرخانێکی فەلسەفییان نییە بەڵام هەندێکی دیکە لەم قوتابخانانە وێڕای خستنەرووی تیۆری دەربارەی حکوومەت، بەدەستەوە گرتنی دەسەڵات بە ئامرازێک دەزانن بۆ گەیشتن بە ئامانجی سیاسی و کۆمەڵایەتی کە ئەمانە لە ڕاستیدا بە ئایدیۆلۆژیا لە قەڵەم دەدرێن. بۆ وێنە کۆمۆنیزم و سۆشیالیزم کە ڕیشەی هەردووکیان دەگەڕێتەوە بۆ مارکسیزم.
قوتابخانەی فرانکفۆرت: بڕوانە مارکسیزمی نوێ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
مەیخانەچی
پڵخانەوە
پڵیخانەوە
چاخانەچێتی
پیشەی چاخانەچی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
چواردەخانەی ڕەمڵ
چواردەخانەی لەسەر کاغەز دەکێشرێ ڕەمڵی پێ دەگیرێتەوە
چوواردەخانەی ڕەمل
چاردەخانە لەسەر قاقەز دەکێشرێ ڕەمڵی پێدەگیرێتەوە
ڕۆخانەی وشک
خُشک رود، فَرکن، فَرکند، فَرغَر، سَیل کَند.
ڕۆخانەی وشک
چوخوڕ.[چەمی وشک، ئاودڕ]
ڕۆخانەی وشک
اُخدود، وادِي.
ڕۆخانەی ووشک
چوخوڕە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کارخانەدار
[ا. مر ]
(کارخانەدار – karxanedar)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کارخانەچی
بریتییە لە کەسێک کە خاوەنی قەحبەخانە بێ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کارخانەچی
[ا. مر ]
(کارخانەچی – karxaneçî)
کارخانەدار، کەسێک کارخانەیەک بەڕێوه ببات.
کارخانەچی
کنایه از جاکش