توده

جڤات بە کۆمەڵێکی چالاک دەوترێ کە هاوشێوەی جەماعەت لە ئەژمار دێت. تایبەتمەندییەکانی جڤات بریتییە لە: نزیکایەتی شوێن، ناپایەداری و کردەوەیەکی کۆمەڵەکی کە بکەوێتە ژێر کاریگەریی پاڵنەرێکی بەسۆزی هاوبەش تاکوو بگاتە دەور و پێگە ڕەسمییەکانی. لە ڕوانگەیەکی دیکەوە بەگشتی بە مانای کۆمەڵێ بوونەوەری سروشتی کە زیاتر وەک جەستەیەک سەیر دەکرێت، لێکدراوەتەوە. لە زانستە مرۆیی و کۆمەڵایەتیەکاندا جڤات دەلالەت دەکا بە سەر خەڵکێکی زۆر کە لە شوێنێک نیشتەجێ بووبێتن.
لە بارەی جڤاتەوە، تەنیا شتێک کە گرنگە گشت بوونەکەیەتی ئەگینا سەرنج نادرێتە کەرت و ڕەگەزە پێکهێنەرەکانی، بۆیە لەگەڵ گرووپ جیاوازی زۆری هەیە.
لە جەماوەردا بەگشتی بیروڕا و لایەنگری و تواناییەکانی تاکەکەس و گرووپ، یان شێوازی ژیان بە تەرزێکی لێکترازاو خۆی پێشان نادات بەڵکوو ئەم شتانە لەناو کۆمەڵێک هۆکار و شێواز و لاگیریی ڕەشۆکی دەتوێنەوە.
جڤات، گرووپ نییە کە لەڕووی ویست و ئیرادەوە خاوەنی تایبەتمەندی و یەکگرتوویی بێت. لە جڤاتدا بە ڕێژەی گرووپ هەست بە گوشارێکی کەمتر دەکرێت. دەسڕۆشتن و سەیتەرە پەیاکردن بە سەر جڤاتدا ئەغڵەب بە ئاسانی ڕوو دەدات. بە هاسانی ئەکرێ جڤاتێکی ناڕازی بگۆڕیتە جڤاتێکی ڕازی و بە پێچەوانەشەوە ئەم شتە ڕوو دەدات.

جەمام، لەگە، لەجێ، جەما بوونی جومگە یا گەی قامکان و شووێنی تر: لەجێچوون، لەگەچوون. ناوی جێژنێکی برا کوردەکانی یەزیدییە

جماعت

کۆمەڵ، مەردم: جەمات و ڕەحمەت

گروه، گروزه، چَبیره، توده، سپاه، مردمان.

گورۆ، جەڵە، جەرگە، کۆمەڵە. [کۆڕ]

جَمع، جَماعَة، فِرقَة، فَریق، عِضَة، فِئَة، عَصبَة، قَوم، هَشثه، حَفل، حُفال، قُثاثة، عَشِیرَة، مَعشَر، طائِفَة، اِبالَة، قَبیلَة، رَهط، حَیَ، مَوکِب.

نماز جماعت

نوێژی بە کۆمەڵ، نمێژ بەهەڤرا

ناوی تیرەیێکی کوردە لە خێڵی کیکا

(جەمامبوون)

ئاندامێکە لە جەستە کە بەهۆی ماندووبوونەوە هاتبێتە ئێش

آسوده، بسته، بَندی، درغال. (اسپ یا غیر آن که راحت باشد.)

ئاسوودە، بەسیاگ، دارەسیاگ. [ڕەحەت، بێ نیشوکار (ئەسپ یا شتی دیکە له کاتی پشووداندا.)]

جَمام، فارغ. (لَم یُرکَب)

کوفتگی اعضاء

ڕەقبوون و ئاوسانی ئەندام، کوترانی ئەندامی لەش: دەستم و پشتم جەمام بووە

از بند درآوردن، گرداندن، گردش دادن، آسایش شکنی، خستگی شکستن، از خستگی در آوردن.