مردەخۆر، حەرام خۆر

دەق، دەقاودەق، هەروەکوو

جۆرە فیشەکبەندێکە بەسەر قەپبووسی زیندا شۆڕ دەکرێتەوە و بەقایش و ئاوزوونە بەند دەکرێ

جوورە فیشەکدانێکە بەسەر قەڵپووزی زینیدا شۆڕو بە قایش و ئاوزوونە بەند دەکرێ

حوله، فوته

پشتەماڵ، فۆتە و بەرەڵبێنە

پشتەماڵ. (کە) سەرپۆشێکی سووکە ژنان لە ماڵەوە بە سەری دادەدەن، کە بیانێکیان لێ میوان بێ

شیعرێکە کە سێ نیوە شیعری تری خرابێتە سەرو، دوایییەکەیان لەسەر وێنەی دواییی نیو شیعری یەکەم بێ

مخمس

بەندە شیعرێکی پێنج لەتی

پەنجەک. چەشنە هەڵبەستێکە، کە سێ نیوە هۆنراوەی تری خرابێتە سەری و دوواییەکەیان لەسەر شێوەی پاشبەندی نیو هۆنراوەی یەکەم بێ

پێکهاتەی کۆمەڵایەتی ــ ئابووری بریتییە لە سیستەمی ئابووری دیاریکراوی مێژوویی و سەرخان*ی تایبەت بەو پێکهاتە. لە زاراوەی مارکسییەکاندا لە مێژووی مرۆڤ پێنج پێکهاتەی کۆمەڵایەتی ــ ئابووری بەرچاو دەکەوێ کە بریتین لە: کۆمۆنی سەرەتایی، کۆیلەداری، فیۆدالیزم، سەرمایەداری و کۆمۆنیزم. هەرکام لەم پێکهاتانە، لە بواری چۆنییەتی سەرهەڵدان و فراژووتنیان خاوەنی یاسای تایبەت بە خۆیانن. لە هەمان کاتدا یاسایەکی گشتیش لە ئارادایە کە لە هەموو پێکهاتە کۆمەڵایەتی ـــ ئابوورییەکاندا دەور دەبینێت.
هەریەک لەم قۆناخانە پێکهاتەیەکی ئابووری و کۆمەڵایەتی تایبەت بە خویان هەبووە. لە ڕاستیدا گۆڕینی پێکهاتەیەک بۆ پێکهاتەیەکی دیکە بەهۆی ئەو ناکۆکییانەوە بوو کە لە کۆمەڵگەی پێشوودا سەریانهەڵداوە و بوونەتە هۆی ئامادەبوونی پێکهاتەیەکی دیکە. بۆ نموونە سەردەمی کۆیلەداری بەهۆی ئەو ململانێ و ناکۆکییانەوە بوو کە لەناو ئەو پێکهاتەدا هەبوون. ئەمەش بووە هۆی لێکهەڵوەشانەوەی ئەو پێکهاتە و فیۆدالیزم، وەک پێکهاتەیەکی نوێ جێی گرتەوە. بەم پێیە لە هەر سەردەمێکدا پێوەندی نوێی بەرهەمهێنان و شێوازێکی نوێی ئابووری و کۆمەڵایەتی سەقامگیر دەبێ و فۆڕمێکی تازە لە کۆمەڵگەدا دروست دەبێ .

ئابووری صورت بندی اجتماعی ـ اقتصادی

Socio-Economic Formation

مصیبت

بەڵا، پەتا

کڵۆڵی، ڕووشە، گێچەڵ

مەردوومی پەتیارەی شێتۆکە

دیوانه، خُل، شپیل.

شێت، گەوج. [گێژ]