تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



پەیمانی وێستفاڵیا
Treaty of Westphalia
پەیمانی وێستفاڵیا
پەیمانێک کە لە پاش شەڕی 30 ساڵەی ئایین لە ئەورووپا ( 1648-1618) لەنێوان هەموو وەڵاتانی ئەوروپی جگە لە بەریتانیا و پۆڵەندا واژۆ کرا. گرینگی ئەم پەیمانە لە ئاست پێوەندییە نێونەتەوەییەکان، لەبەر ئەم هۆکارانەی خوارەوەیە:
1ــ ئەم پەیمانە بوو بە دەستپێک و ڕێنموونێک بۆ کۆنفڕانس و پەیمانەکانی دواتر لە پێوەندی نێونەتەوەییدا.
2ـــ بەپێی ئەم پەیمانە، کۆنفدراسیۆنی سویسڕا و هۆڵەندا بە سەربەخۆ ناسرا.
3ـــ نزیکەی 350 یەکینەی سیاسی ئەڵمانیا، بەپێی ئەم پەیماننامە سەربەخۆییان وەرگرت.
4ــ سەربەخۆیی فرەنسێ و پورتوگال بە ڕەسمییەت ناسرا و دەستێوەردانی پاپا لە کاروباری ناوخۆیی و دەرەکی ئەم وەڵاتانە قەدەغە کرا.
5ــ بنەمای سەربەخۆیی وەڵاتەکان (سیاسی و ئایینی) هەروەها یەکسانییان لە گۆڕەپانی نێونەتەوەیی و پێوەندی دەرەکی، بۆ یەکەمین جار بەڕەسمییەت ناسرا و لەسەری ڕێککەوتن.
6ـــ وەڵاتەکان لە هەڵبژاردنی ئایین سەرپشک دەبن و لەسەر ئەوەش ڕێککەوتن کە گرووپە ئایینیەکانی کاتۆلیک و لۆتری و کالۆنیست ئازادی تەواویان هەبێت.
8ــ سیستەمی هاوسەنگی هێزەکان لە ئیمپراتۆری ڕۆما و ئەورووپا بەمەبەستی بەرگریکردن لەسەرهەڵدانی دەوڵەتێکی «سەردەست» لەنێوان یەکە سیاسیەکانی ئەورووپا بەدی هات.
9ــ ئەندامانی پەیمانەکە، بەڵێنیان دا کە لە بەرانبەر هەر چەشنە دەستدرێژی و داگیرکارییەک، بێڕەچاوکردنی ئایین، یارمەتی یەکتر بدەن.
چەتفه
چفیه.
چەتفه
چەفیه. [دەسماڵی سەر.]
چەتفه
کَفّیَة، کُوفِسَّة.
چەتفه و ئەگاڵ
چَفیه و اگال، چَفیه و غکَال.
چەتفه و ئەگاڵ
چەتفه و ئەگاڵ
کَفیة و عِقال، کُوفِیَة و عِقال.
چەتفێ
دستار عربها
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
چەتفە
چەتفە
چەفتە چەفیە، جوورە پارچەیێکی دەزووو هەم ئاوریشمییە پیاوان دەیکەنە پێچی سەریان
ڕۆتفتان
ڕۆتەفتان،سرەوتن،دامرکان.
ئاخ وتف
تف کردن
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
حتف
[مص. ع ]
(هەتف - heft)
مەرگ، مەرگی ئاسایی.
عەتف
برگشت، برگاشت، بازگشت
عەتف
بەرگەشت [گەڕانەوە]
عەتف
عَطف، عَود، اَول
لوتف
نَوازش، نَرمی، مِهربانی.
لوتف
لفت، نەرمی، نەوازشت، مێروانی، مەوبەت. [میهرەبانی، نەرمونیانی، دڵسۆزی]
لوتف
لُطف، عُطُوفَة، مَحَبَّة، لِینَة.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ملتف
[ص. ع ]
(مولتەفف - multeff)
ناتف
نخ بخیهٔ جراحی، رشتهٔ زخم دوزی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ناتف
پڵیتەی دەرمانە کە دەکرێ بەبریندا
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
هاتف
[ا. فا. ع ]
(هاتیف - hatif)
بانگکەر، بانگکەرێک کە خۆی دیار نەبێ و دەنگی بژنەوی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کتف
[ا. ع ]
(كيتف - kitf)