وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

سیاه تخمه

[ا. مر ]

(سییاه توخمه - tûxme siyah)

ڕه شکه.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

فَلَتَ. أفلَتَ. هَرَب. تَخَلَّصَ. إنفَلَتَ

دەربازبوو. دەرپەڕی. ڕزگاری بوو. بەربوو. ترازا. ڕایکرد.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

لب تخت

[ا.مر ]

(لەب تەخت - leb text)

قاپی پەل، قاپی قەراخ تەخت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

للعنب أنواع واصناف عديدة تختلف بحسب اللون والطعم والحجم وبحسب مناطِق الزراعَة وموسم النُضج

أدناه أنواع العنب فی منطاق كردستان / بۆلبزمارە. بۆڵمازو. پاشایی. پایزە. تایەفی. تەورێزی. دڵەکەڵەشێر. دۆشاوی. دۆمیلە. دەربۆڵە. چاوکوتکە. چەمیلە. خۆشناو. خەلیلی. ڕەزاقی. ڕەشمیری. ڕەشکۆیی. ڕەشکە. ڕەشە ڕێحانی. ڕیش بابا. زراقی. زوڕەس. زەردکە. زەردی. زەلکە. سادانی. سادانی ڕەش. ساڵحی. سپیکە. سنەیی. سووراو. سوور سنەیی. سوورە شامی. سەرقوڵە. شاخ سپی. شیرازی. عەسکەری. فەرخی. کاژاو. کشمیش. کلکەڕێوی. گونتولە. گوتکە. لەقلەقی. مامبرایمی. مایەمێو. میرانی. نینۆکی خانم.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مَتخوم

مُتخَم. شبعان. مُكتَظ / تێر. پڕ. مڕ. ئاوساو. باکردو. گرفتاوی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

نیم تخت

[ا. مر ]

(نیم تەخت - nîm text)

تەخت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

هَدْم. تَهديم. تخريب

رووخاندن. تێکدان. هەڵوەشاندن. رماندن. وێرانکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

پاکیزه تخم

[ص ]

(پاکیزه توخم - pakîzetuxm)

حەڵاڵزاده.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

پوست تخت

[ا ]

(پوست تەخت - pûst text)

فەروه.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بتخانه

«نت.» ئەو شوێنەی «بت.» ی تێدا داد ەنرێ و بت پەر ست بۆ عیباد ت د ەیچنێ. *بوتخانه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درشتخو

[ص. مر ]

(دو روشت خو۔ durust xd)

به دخوو، تونده تەبیعەتی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دستخط

[ا. مر ]

(دەست خەت - dest Xet)

دەست خەت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أتخَمَ

أفعَمَ / ملأَ جداَ / زۆری تێکرد. زۆر پڕی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أتخَمَهُ الطعام

شَبَّبَ له تَنَحماً / زۆری تێکرد. زۆر پڕی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أتخن في الأمر

بالَغَ / شتەکەی زا کرد. زۆری پێوەنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أستخَلَصَ

إستَنتَجَ / بۆی دەرکەوت. تێیگەیشت. حاڵی بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أنبَطَ الماءَ أو البِئرَ. نَبَّطَ. إستَخرج الماءَ

ئاوی (دەرهێنا. دەردا). هەڵیهێنجا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَذَ أو اَخَذَ إحتياطاته

إحتیاط / ئاگاداری وەرگرت. ئەنجامی لێکدایەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَذَ إجراءات أو تدابير

استعلمها / پێویستی بەکارهێنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَذَ خُطوَة حاسِمة

قَرَّر قراراً هاماً / هەڵوێستێکی گرنگی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَذَ شِكلاً

اخذ شكلاً / قەوارە و شێوەیەکی وەرگرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَذَ صديقاً

جَعَلَهُ صدیقاً / کردی بە هاوڕێی. بەهاوەڵی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَذَ قرارا

إستعمل أو قَرَّرَ قرارا. صَمَّمَ / بڕیاری خۆی دا. خۆی ساخ کردەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَذَهُ سُلَّماً

وَسیلَةً / کردی بە هۆیەک بۆ مەبەستی خۆی. کردی بە پەیژە پیا سەرکەوێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إتَّخَمَ. أُتخِمَ

ثَقُلَ علیه الاكل / ورگی ئاوسا. گرفتی کرد. ناڕەحەت بوو. پێی نەکەوت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إرتخاء العظام

مرض الكساح / ئێسکەنەرمە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إرتخى

إسترخی. صار رِخواً / نەرم بوو. شل بوو. خاو بووەوە. ڕەویەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَخارَ

طَلَبَ الأفضَل / بۆ باشتر گەڕا. داوای باشتری کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستخاف

إستِهانَە. إحتِقارم گاڵتەو قەشمەری پێکردن. بەسووک تەماشاکردن.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان