سَدّ، اِغلاق، اِتراس، تَسکیر.

عَقد، تَعقید، تَاریب، نَشط.

اِنشاء، تَالِیف، تَصنیف، اِصطِناع.

دربند بستن
بستن یخ و ماست و...
در بستن

گرێ دان، شەتەکدان، بەند کردن
سەهۆڵ کردن، مەیینی ماست و ...
داخستن: دەرگاکە ببەستە

«کئێر، کعر، بک، سن» 1- «مس. لا.» ڕەق بوو نی ماددەیێکی تراو بەهۆی سەرمای زۆر، بوونه سەهۆڵ::ئەوشۆ هێنده سارده هەرچی ئاو هەیه به هۆی سەرمای د یبەستێ. چۆمەکە بەستوویه، تفت هەڵاویشتبا دەیبەست، دەستی به ئاڵقەڕێزی دەرکەوه بەستوویه. 2- «مست. مت.» پێکەوە لکاندن و لێک توند کردنی دوو یا چەند شت، بەبەن و پەت و....:: هەردوو دەستی دزە کەیان لەپشتەوە بەست. خێرا پشتێندت ببەسته. بارەکانیان بەستبوو برازاوا پشتێندی بوووکی دەبەستێ. 3- «مست. مت.» مەنعی هاتووچۆ کردن بەرێگایەکدا بۆ هەر مەبەستێ بێ:: دز ئەم ڕێگایەیان بەستووه. «وا ڕێگەتان دەبەسترێ عێلاتی جاف و بڵباس، گەر مردوون له گەرمان مەمنووعه بچنه کوێستان»، 4- «مست. مت.»، «سن.» د ەرمان کردنی برین و تێوەپێچانی پەڕۆیەک که بۆ ئەم کاره دروست دەکرێ یا هەر قوماشێکی دیکه. «عا.» تەزمید:: ئەوه کێ ئەم زامەتی بەستووه. 5- «مس. مت.»، «سن.» پێوەدان و داخستنی دەرگا. 6- (مست.، مت.) مەنع کردنی کەسێک - به هۆی نوشتوو، سیحر، جادوو - لەوەی شەوی زاوایەتی بتوانێ دەگەڵ «بووک» جووت ببێ. تێبــ.ینی: لەناو کوردەواریدا ئەگەر کوڕێک دڵی به کچێکەوه بێ و بدرێ به یەکی تر، کاتێ دەستی لە هەموو لایەک د ەبڕێ دەچێته لای نووشتەنووس و جادوو بازان، بۆ ئەو ەی «زاوا» ی ببەستێ تا نەتوانێ کچێنی بووکێ هەڵبگرێت، جادوو بازیش ناڵ کەرێ یا قفڵی ژ ەنگاوی دێنێ و چە ند قسەیەکی کە خۆشی مانایان نازانێ و هەر له ئەسڵیشا مانایان نیه بەسە ریدا دەخوێنێ و قفڵە که دادەخا یا ناڵه کەره که بە بزماری له شوێنێ داد ەکوتێ باوەڕ وایه که تا ئەم سیحره ڕاستەو خۆ «کردنەوەی قفڵەکه یا هەڵکێشانی ناڵه کەرەکه» بەهۆی «دووعای چاک» هەڵنەوەشێتەوه کوڕه نابێ به زاوا. ڕ ەنگە گەلێ جار وا هەڵکەوتبێ که کوڕێک یەک ئەندەر دوو به زاوا نەبووبێ، بەڵام ئەمە لەبەر ڕێ و شوێنی کۆنی بووک و زاوایی بووه که دۆست و ئاشنای زاوا لە ژوورێک کۆ بوونەوە و کوڕە یان دەکرد پەردەوه بۆ لای بووک و خۆیان چاوەنواڕییان دەکرد. * «جن.» بەسته.

پێچان، پێچانەوە، جەرد، ڕادان، بێندن، نژاندن، گرێدان بۆ پێچ و مێزەرو هەموو چتێک. (سوور) بار._: باربێنین، بێنانەوە، بێناندنەوە، بۆ بارو لابارو گەلێ چتی تر._ی ئاو: بوونە سەهۆڵ، ڕچیان، قەرسین، قەرساندن. مەیین. دەرکه_: پێوەدان، داخستن. کەڵەکه_: گردو کۆ بوونەوە، خڕبوونەوە سەر یەکتری. پەکخستنی پیاو لە جووت بوونی لەگەڵ ژنی خۆی. بەستنی ڕێگا، بەستنی برین. کوتن، نووسین، دروستکردن

بستن. (اسپ مثلاً.)

بستن، پیچیدن، بازبستن.

وەبەستن: قایم کردنی شتێک بەشتێکی دیکەوە¬وه. (بۆ نموونه: بەستنەوەی ئەسب.)

پێچانەوه، پێچاننەوه...[به دەوردا پێچان، دووباره پێچان. (بۆ نموونه: پێچانەوه ی مێزەر.)]

شدّ، رَبط، صرَ، تَوتّیِق، ایِثاق.

لَفّ، عَصب، طَيّ، لَيّ، لَوي، العَصبُ ثانیاً.

«مست. مت.» 1- گرێدانی گیاندارێک به پەت و گورتس و... بە جێگەیێکی سابیتەوه «دیوار، سەنگ،....» بۆ ئەوەی ون نەبێ یا هەڵ نەبێ:: ئەسپەکه لەسەر ئاخۆڕەکه ببەستەوە. له زیندان پیاو کوژەکانیان به زنجیر دەبەستەوه. 2- بۆڕدان و پەک خستی کەسێ له مجادلەیێکی سیاسی، عیلمی و...دا:: ئەم منداڵه به مناڵی خۆیەوه ئەو پیاوه زرت و زەلامەی بەستەوە.

بەستنی گیاندار بەپەت

چیزی را به چیز دیگر بستن

وەبەستن، قایم کردنی شتێ بە شتێکەوە

گرێدان، پەتکردن، بەستنی گیاندارێک بە بەن و چتی تر، پەت لە دەست یا پێ یا ملی ووڵخ و ماڵات و ئاژاڵان کردن، پێچانەوە

کوزه. (کوزەی روکشیده.)

کوزی. [هوومه (کووپەی سەر بەسراو.)]