تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەدەستەوەدان
دانی شتێک بەیەکێک لە ڕووی زۆر یا فروفێڵ لێ کردنەوە
بەدەستەوەدان
«مست. مت.» 1- تەسلیم کردنی کەسێک که پەنای بردبێته بەر کەسێکی تر. به غەنیمەتەکەی:: قەت باوەڕ مەکەن به دەستمانەوه بدا. تێبــ.ینی: ئەم وشەیه زیاتر بۆ کەسانێکی له ترسی حکومەت خۆیان شاردبێتەوه، بەکار دە هێندرێ. 2- تەسلیم کردنی هەر شتێک به کەسێکی تر:: زۆر گیان سەخته ڕوح به دەستەوه نادا به دەستییەوه نەدەدا به زۆر لێمان ئەستاند.
بەدەستەوەدان
دانەدەست، دانی چتێک بە یەکێک لە ڕووی زۆرداری یا فێڵ و فەرەجەوە: کابرا پیاو کوژەکەی دا بەدەستەوە. لاوازبوون و لەکەمی دان: فیسارەکەس بەم نەخۆشییە داویە بە دەستەوە
بەدەستەوەگرتن
«مست. مت.» 1-- هەلگرتنی شتێک به دەست به جۆرێکی وا کە دیار بێ:: چەمەدانێکی به دەستەوه گرتبوو دەچوو بۆ گاڕاژ، کاغەزێکی شڕی زەردی به دەستەوه گرتبوو هەر تاوەناتاوێ دەیگووت: ئەوەتا بەڵگەی تاوانت. پا شان بۆم دەرکەوت «خەونامەی سەید ئەحمەدی مەدینه» یه. 2- «مج.» شتێک کردنه بەهانه بۆ کردن یا نەکردنی کارێک:: ژیر کردنی منداڵەکەی به دەستەوه گرتووه و خۆ ده هیچ کارێکی دیکه ناگەیێنێ.
بەدەستەڵات
[ [بە/٨ + دەسی + ٣-ئە/٢ + هەڵات]]
«ست.» 1- خاوەن زۆر و توانست «مقتدر». 2- کەسێکی قسەی بڕوا، پیاوێ که لای خەڵک، لێپرسراوانی دەوڵەت و ئیدارەکانی قسەی بخوا.
بەدەستەڵات
بەدەسەو بوون
دمِ دست بودن. (اسباب مثلاً.)
بەدەسەو بوون
دَر دَست بودن، نَزدیک بودن. (کار مثلاً.)
بەدەسەو بوون
گیریان. (پاچەکەها بەدەسەو، بێڵەکەگیریاگه.) [لەکاردابوون (ی ئامرازێک.)]
بەدەسەو بوون
نەزیکبوون. (زەمانەوەنەکەها بەدەسەو، جل بڕانەکە نزیکەو بووگه.) [وەخت گەیشتن(ی کارێک.)]
بەدەسەو بوون
فِي شُغُلٍ، بَینَ الاَیدي.
بەدەسەو بوون
قَریبُ المَوعِد، قَرِیبُ الحُصُول، قَریبُ الوُصُول.
بەدەسەوە
آماده
بەدەسەڵات
بانفوذ
دەس بەدەسادان