وشەدان

خیڤ بوون

سەرچاوە: نالی

* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە

نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آباد بوم

[ا ]

(ئاباد بووم - abad bûm)

شوێنی ئاوا، جێی ئاوەدان، یاگێ ئاوەدانە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أشاحَ وَجهَهُ أو بَوجهِهِ عن

تَنَحّی. أعرض عَنهُ / ڕووی لێوەرگێڕا. خۆی لێلادا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعرَبَك أعطى العَرَبون

پێشەکی دا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أعضَلَت المرأةُ أو اللأُنثى بولدها

عَسَر علیها ولادتها / بە ناڕەحەت (منداڵی بوو. زا).

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أمطَرَهُ بِوابِل

أنزل علیه لِغزارَة / بەسەریا داباری. دایباران. ڕژا بەسەریا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إجمالاً. على الإجمال. بالاجمال. بوجه الإجمال

علی وجه العموم / بە تێکڕا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَمسَكَ بَولَهُ

إنحَبَس. إمتَنَع عن الخروج / میزی گیرا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إسقَر بوط

مرض. حَفَر / نەخۆشی سکەرڤی. سکەربوت.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاخر بوون

[[ عا. کو.] ]

«مستـ. لا.» دوایی هاتن، خراپ بوون، تێکچوون «هەر بۆ دنیا» : «کە جرجال هەستا نیشانەی دنیا ئاخربوونە».

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاخڤین(بوتا)

ئاخۆتن، قسەکردن، چونکوو مرۆ لە کاتی ئاخۆتنێدا زاری لێک دەکاتەوە، خونچە، کە بپشکووێ دەڵێن پشکۆژ ئاخڤی. کولانەوەی برین، کرانەوەی برین و کێم لێهاتن

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

ئارام بوون

آرامش، رامش، رامشت، شکیب، شکیفت، شکیفت، شکیبایی، خست.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

ئارام بوون

وقرەگرتن، ستاگرتن، ورینگ گرتن، داکاسیان، دامرکیان. [ئۆقرەگرتن، هەدادان]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

ئارام بوون

هون، سکون، صبر، قرار، راحە، فتور، دعە، تدعە، مهدنە.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئارام بوون

«مستـ. لا.» 1- بێ دەنگ بوون، لە جووڵە کەوتن. 2- بڕانەوەی شەڕ و هەوا و ئاژاوە. 3- نێشتنەوەی ڕق و تووڕەیی. 4- بەس کردن لە گریان و هەرا و هوریا و قیژەقیژ. 5- شکانی ژانی برین و کەم بوون یا دامرکانی ئێش و ئازاری نەخۆشی.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاسان بوون

«مستـ. لا.» لەناو چوونی گرانی و دژواری کارێک، بە جۆرێک پێکهاتن و جێ بە جێ بوون و چارە کردنی زەحمەتی تێدا نەمێنێ.: لەوەتی پەنسیلین پەیدا بووە چارەی فەڕەنگیش ئاسان بووە.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاشت بوونەوە

«مستـ. لا.» ڕیککەوتنەوەی دوو لا کە پێکەوە ناکۆکییان هەبێ: ئام ئاشتبوونەوەیانم بە کەیفێ بوو. لە خۆڕا دەنگیان لێک گۆڕی بوو لە خۆشیانەوە ئاشتبوونەوە.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

ئاشکرا بوون

[[ مستـ. لا. ]]

١- دەرکەوتنی نهێنی کارێک، قسەیەک یا مەسەلەیەک. ٢- لاچوونی پەردە لە سەر ئیشێکی نهێنی. ٣- ڕوون بوونەوەی مەسەلەیەک.: ئیمڕۆش نەبێ سبەینێ هەر ئاشکرا دەبێ. بەم کردەوەیان ئەوانی پێشووشیان لێ ئاشکرا بوو. ئێستا زۆر چاک ئاشکرا بووە دوژمنی میللەتی کورد کێیە.

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

ئافتاوی بوون

ئاشکرابوون

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان