کیا ،کیانا. (حرارت ،برودت ،رطوبت ،یبوست)

چوار سرشت. [ (گەرما ،سەرما ،تەڕی ،وشکی) ]

طَبایع اُربَعَة.

آشتی، آسودگی، صلح

ئاشتی، ئاسودەیی، دنیای بێ شەڕ وکێشە

کۆکی، ئاشتی، ڕێکێتی، ئارامی، بێدەنگی، یەکێتی، جووتی، پێکەوە. به_ بە جووتی و هاواڵایەتی پێکەوە

پڕۆسەی چارەسەرکردنی ئاشتیانەی کێشەی نێونەتەوەیی (دوو وەڵات) بە ناوبژیوانیی لایەنێکی سێهەم کە ڕادەستی کۆمیسیۆنێکی تایبەتی سازش کرابێت و بە ڕەزامەندی هەر دوو لایەن دیاری کرابێت بۆ ڕوونکردنەوەی هەقیقەت. ئەم کۆمیسیۆنە ملزەمە بە دەرکردنی ڕاپۆرتێک کە تێیدا ڕێچارەیەکی گونجاو بۆ چارەسەرکردنی کێشەکە دەستەبەر بکات. هەڵبەت دوو لایەنی کێشەکە لە باری یاساییەوە بۆیان هەیە پەسندی نەکەن.

سازش

Conciliation

(جیبایەت - cibayet)

باج وەرگرتن، خەراج سەندن.

Factionalism

فاکسیونالیسم+تحزب

فاکسیۆن بە مانای حیزبە و ئەم زاراوە لە لایەن جۆرج واشینتۆن لەسەرەتای سەربەخۆیی ئەمریکا، لەبری حیزب بەکار براوە. فاکسیۆنالیزم بە واتای حیزبخوازییە و بڕوا بەوەی کە بوونی حیزبی سیاسی پێویستە و دەبێ بنەمای حکوومەت و دەوڵەت لەسەر حیزبایەتی دامەزرێت. ئەمڕۆکە حیزبایەتی، بەشێکی جیانەکراوەیە لەناوەڕۆکی حکوومەتە دیموکراسی و پەرلەمانییەکان کەچی فاشیزم و کۆمۆنیزم، حیزبایەتی و فرەحیزبی ڕەت دەکەنەوە چونکە بڕوایان بە سیستەمی تاک حیزبی هەیە.
خ

(خەبایا - xebaya)

پەسێران، حەشارگان، نهێنیەکان، شاراوەکان.

پارەیەکە لە بەرانبەر خووێنی کەسێکیدا بدرێ

پارەیەکە لە خوێنی یەکێکدا دەدرێ

خون¬بها، سربها.

خوێن. [قەرەبووی خوێنی مردووی کوژراو.]

دِیَة، اَرش، شَنق، غیرة، قِصاص.

شاردراوە.

واقیف بەهەرچی کەتمی خەبایانی ماضییە
عالیم بەهەرچی دێت و دەبێت و موقەددەرە