تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئامانەت
[[عا = ئەمانەت]]
«نا.» ١- هەرچێکی لە لای کەسێک دابندرێ، بۆ هەڵگرتن و پاراستنی و پاشان لێی وەربگیرێتەوە.: شێرکۆ پارەکانی بە ئامانەت لای سمکۆ داناوە. ئەوە لە کنە خۆی ئامانەتە چۆن دەستی لێدەدەی. ٢- هەرشتێکی بۆ کەڵک لێ وەرگرتن بدرێ بە کەسێ و یەکجاری بۆخۆی نەبێ.: ئەمن کتێبــ.ەم بە ئامانەت لە خەسرەو وەرگرتووە. قەڵەمەکەتم تا سبەینێ بە ئامانەت بدەیە. ٣- ئاگا لێبوون و پاراستنی شتێک یا کەسێک و دوور خستنەوەی لە دەردەسەری و زیان.: ئامانەتی تۆ و منداڵان «ئاگات لێیان بێ»، ئامانەتت لێبێ «بیپارێزە با هیچی بەسەر نەیە». ● «ئامانەت بە خوا» خودات لەگەڵ، خوا ئاگادارت بێ، وەڵامی ماڵاوایی و خواحافیزی کردنە. «ئامانەتی تۆ و...» ئاگات لە... بێ، چاوەدێری بکە، مەیەڵە هیچی بەسەر بێ.
ئامانەت بوون
[[عا. کو.] ]
«مستـ. متـ.» ١- ئاگالێبوون، ئاگاداری کردن، چاوەدێری کردن. ٤- چاک هەڵگرتن. ٥- وەزن نەکردن، نەفەوتاندن * ئەمانەت بوون.
ئامانەتی
[ئ[امانەت + ٣- ئی]، [عا. کو. ]]
١- «حمسـ.» دانانی شتێک لای کەسێ یا خواستنەوەی لە کەسێ، بۆ هەر مەبەستێ بێ. ٢- «نا.»، «مجـ.» هەرچێکی یەکێک لە یەکی تری داوا بکا یا هەواڵی بپرسێ، ئی خۆی بێ یا ئی کابرا، بەڵام نەیەوێ ئەوانەی گوێیان لە قسەیە بزانن چیە.: هاتووم بۆ ئامانەتییەکە. بڕۆ لای شێرزاد بزانە ئامانەتییەکەی چ لێکردووە. کوێخا دەیگوت ئامانەتییەکەی لایەتی بۆم بنێرێتەوە. * ئەمانەتی.
ئامانەوە(هەورا)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئامدانە
تسادف ، قزا، بەڕێکەوت
ئاملکانن(فە)
ئاناشتایی
لەخورێنی، بە ناشتایی مانەوە لە بەیانییەوە تا نیوەڕۆیە
ئانافۆرا
anaphora, دەستەواژەیەک - بۆ نموونە جێناوێک - واتاکەی پەیوەستی دەربڕینێکی پێش یان پاش خۆی بێت. بۆ نموونە، «شلێر گەیشت، بەڵام کەس ئەوی نەدی»، جێناوی «ئەو» ئانافۆرایە بۆ شلێر. بەرانبەر «ئانافۆرا»، چەمکی کاتافۆرا cataphora هەیە کە دەکاتەوە دەستەواژەیەک واتاکەی پەیوەستی دەربڕینێکی تەنها پاش خۆی بێت.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئانام
ئانام(ئەردە)
ئانتاب
ناوی شارێکی کوردستانە کەوتۆتە لای رۆژاوای کلسێ (عەینتاب) یشی پێ دەڵێن
ئانتۆلۆژی
ئانتی تۆڕۆس
ناوێکی کۆنینەی خاکی هەکارییە
ئاند(باک)
ئامرازێکی کرداری تێپەڕە، وەکوو منی هەژاند، من هەژاند
ئانقەس
بڕوانە: بە قەستی
ئانقەست
[عا. ]
تمـ: ئەنقەست.