تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 4175
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
ئاشتی
سازشت
،
سازیان
. [ڕێکی، سازان]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
ئاشتی
صلح
،
هدنە
، هدانە، هدون،
سلم
،
مصالحە
، التئام.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاشتی
آشتی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاشتی
هێمنایەتی
،
نێوان
خۆشی
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشتی
[[ ستـ: ئاخشتی.، پهـ: ئاشتیهـ ]]
«حمسـ.» ١-
لە
بیر
بردنەوە
و
لە
بیر
چوونەوەی
ناخۆشی
و
ناکۆکی
نێوان
دوو
کەس
یا
زیاتر. ٢-
نەبوون
،
نەمان
و بڕانەوەی
شەڕ
و
شۆڕ
لە
نێوان
دەوڵەتان،
یا
لە
مەڵبەند
و
ناوچە
و جێگایەکدا:
پاش
تێکشکانی
فاشیزم
، ئیمپڕیالیزمی
ئەمریکا
ئاشتی
دنیای تێکداوە. ●«تەبەکی
پڕ
ئاشتی
ماڵێیە». «کنـ.»
تێری
و تەسەلی
بەری
شەڕ
و
شۆڕ
دەگرێ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاشتی
تەبایی
،
ڕێکی
و پێکی،
دەنگ
،
کۆکی
،
ڕێک
و
دۆستایەتی
،
سازان
، هاشتی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
ئاشتی خوازی
Pacifism
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ئاشتی خوازی
صلح
خواهی
صلح
طلبی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئاشتی خوازی
حەزکردن
بە
ئاشتی
و بێزاربوون
لە
بەکارهێنانی هێزی
سەربازی
بە
تایبەت
لەنێوان نەتەوەکاندا. لەسەرەتادا
بە
کەسانێکیان دەگوت
ئاشتیخواز
کە
پێیان وابوو ئەکرێ
لەبری
شەڕ
و
ئاژاوە
کاری
دیکە
(
ناوبژیوانی
و
دادوەری
)
ئەنجام
بدرێ.
«ویلسۆن»، (1856ــ 1919) سەرۆککۆماری
ئەمریکا
و لایەنگرانی دیکەی دامەزراندنی
کۆمەڵی
نەتەوەکان (1916ــ 1919)
بە
ئاشتیخواز
ناویان دەرکرد
چونکە
ئەمانە
شەڕیان
نەک
هەر
بە
بێ
ئەخلاقی دەزانی
بەڵکوو
بە
خاپوورکەری شارستانییەتیان
لە
قەڵەم
ئەدا
.
بەم
حاڵەش
ئەم
کەسانە، سڵیان نەکرد
لە
بەکارهێنانی
هێز
و
زەبر
و
زەنگ
بەدژی
ئەو
وەڵاتانەی
کە
شەڕخواز
بوون
. ئامانجیان
ئەوە
بوو
کە
هێزی وەڵاتانی
دیکە
بخەنەگەڕ
بۆ
خزمەت
کۆمەڵگەیەکی نێونەتەوەیی .
بەم
پێیە ئەکرێ
لە
بری
ئاشتیخواز
بە
«ئەنتەرناسیۆنالیست» *
لە
قەڵەم
بدرێن.
واتایەکی دیکەی ئاشتیخوازی، ئەگەڕێتەوە
بۆ
ئاکاری
ئەو
کەسانەی
کە
ئامادە
نابن
لە
هیچ
هەڵومەرجێکدا بچنە
خزمەت
هێزی
سەربازی
بۆ
ئەوەی
بە
دژی
نەتەوەیەکی
دیکە
،
شەڕ
بکەن.
بەم
جۆرە ئاشتخوازییە
دەڵێن
ئاشتیخوازی
کەسی
یان
ئەخلاقی
کە
لە
ئاخێزگەیەکی ئایینییەوە
سەری
هەڵداوە (
وەکوو
مۆژگارییەکانی «ساتیا گراها»،
بە
ڕێبەرایەتی «گاندی»
لە
هێندوستان
کە
بۆ
چەند
ساڵێک،
بوو
بە
بنەمای سیاسەتی دەرەوەى
ئەو
وەڵاتە) .
واتایەکی دیکەی
ئەم
زاراوە
ئەگەڕێتەوە
بۆ
کەسانێک
کە
لەبەر
هۆکاری ئەقڵی،
شەڕ
بە
ناڕەوا
دەزانن.
ئەمانە
پێیان
وایە
کە
شەڕ
،
دوو
لایەنەکە دەخاتە دۆخێکی
ئاستەنگ
و دوژمنکارانەوە و
لەسەر
ئەم
بڕوایەن
کە
بۆ
گۆڕینی ئیرادەی
دوژمن
ئەبێ
سەبر
و
ئارام
بگرن و چالاکانە
هەوڵ
بدرێ
ئەم
دژبەرەکییە
لەناو
بچێت.
ئەم
جۆرە ئاشتیخوازییە،
بە
ئاشتیخوازی
سیاسی
یان
ئەقڵی
پێناسە
کراوە
.
هەندێ
لە
نووسەرانی
سەردەمی
شەڕی جیهانی
دووهەم
،
لایەنگری
ئەم
جۆرە ئاشتیخوازییە
بوون
.
تا
ئێستە
هیچ
دەوڵەتێک ئاشتیخوازی
وەکوو
سیاسەتی
ڕەسمی
و
هەمیشەیی
خۆی
دەستنیشان
نەکردووە.
بەڵام
ئەم
بیرۆکە
لە
مابەینی
دوو
شەڕەکە
لە
ئەورووپا لایەنگرانێکی
زۆری
بە
خۆوە
دی
و هەندێکی
زۆری
بە
دژایەتی
لەگەڵ
کۆکردنەوەی
چەک
و
تەقەمەنی
هاندا.
کەچی
بە
هەڵگیرسانی شەڕی
دووهەم
،
لە
ڕادەی
ئەم
لایەنگرانە
کەم
بۆوە و
بە
ڕادەی لایەنگرانی سەربازیگەری
زیاد
بوو
.
پاش
داهێنانی بۆمبی
ناوەکی
لە
دوای شەڕی جیهانی
دووهەم
و دروستکردنی جبەخانەی ئەتۆمی، ئاشتیخوازی
بوو
بە
بزاوتێکی
بەهێز
دژ
بە
چەکی
ناوەکی
و
گەلێک
لە
زانایانی بەناوبانگی جیهانیشی
بەم
خەباتەوە گلاندووە.
تەنانەت
ئەو
کەسانەش
کە
لەگەڵ
شەڕی
ئاسایی
دژایەتییەکیان
نەبوو
،
بەم
کارەوە هەستاون.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
ئاشتی پڕچەک
Armed
Peace
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ئاشتی پڕچەک
صلح
مسلح
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئاشتی پڕچەک
لە
ساڵی 1871
کە
ئەڵمانیا سەرکەوتنی بەسەر فەرەنسادا
بەدەست
هێنا
،
تا
ساڵی 1914
کە
شەڕی جیهانی
یەکەم
هەڵگیرسێ لەنێوان دەوڵەتانی ئەورووپی
هیچ
شەڕێک
ڕووی
نەدا،
بەڵام
لە
ماوەی
ئەم
43 ساڵەدا
ئەم
وەڵاتانە
بە
گەرمی
سەرقاڵی
پڕچەککردن و پشتئەستوورکردنی
خۆیان
بوون
کە
ئەم
زەمەنە
بە
قۆناخی
ئاشتی
پڕچەک
ناوی
دەرکردووە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاشتیخواز
کەسێک
کە
حەزی
لە
ئاشتی
بێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاشتیخواز
صلح
طلب
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاشتیخواز
هێمنایی
خواز
،
ئەوەی
دژی
شەڕ
و
هەرا
بێت
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشتیخواز
«نفا.»، «تتـ..» ١-
ئەو
کەسەی
حەز
لە
شەڕ
ناکا
.
لایەنگیری
ئاشتی
٢- ئەندامی «ڕێکخراوی
ئاشتی
جیهانی»
کە
لە
پاش
شەڕی
دووهەم
دامەزراوە و
دژی
شەڕ
خەبات
دەکا
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاشتیخوواز
ئاشتی
پەرست._ ی:
ئاشتی
پەرستی
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاشتینی
ئاشتێتی
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاشتێنی
ئاشتی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاشتێنی
آشتی
8
9
10
11
12
13
14