تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



جانبازی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جانبازە
جانبازە
ورجهیدن اسب یا شتر
جانبازە
جانقولیبازی
جَنغولَک بازی، جانغولَک بازی، جامغولَک بازی.
جانقولیبازی
فڕوفێڵ، گزیکاری
جانقولیبازی
حِیلَة، تَقَلُّب، دَسیسَة.
جاوی گازری
جاوێک بوو تا ماوەیێکی دەخرایە ناو شیاکەو چتیتر دووای شووشتنەوەی سپیتر دەبووو دەکرا کراس و دەرپێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جریتبازی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جزمازج
[ا ]
(جەزمازەج - cezmazec)
جۆرە روەکێکە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جلیتبازی
جلیتبازی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جمازە
[ص. ع ]
(جەممازە - cemmaze)
تیژڕەو، بلەز، خۆشبەز، وشتری بەدەو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جنازە
[ا. ع ]
(جەنازە - cenaze)
مردوو، جەنازە، تەرم، تابوتی مردوولەناو.
جندەبازی
جننەبازی کردن
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جنگولک بازی
[ا. مص ]
(جەنگولەک بازی - cengûlek bazî)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جوازم
[ا. ع ]
(جەڤازیم - cevazim)
جودایی خوازی
خواستی گرووپێکی ئەتنیکی دانیشتووی وەڵاتێک بۆ جیابوونەوە لەژێر دەسەڵاتی سیاسی دەوڵەتێک کە ئەو گرووپە ئەتنیکیە تا ئەو کاتە بەشێک بووە لەو وەڵاتە. ئەغڵەب، ئامانجی جوداییخوازەکان دامەزراندنی دەوڵەتێکی نوێیە لە وەڵاتێکی تازە بۆ نەتەوەیەکی تایبەت. سەدەی نۆزدە لە ئەورووپا و سەدەی بیستیش لە ئاسیا و ئەفریقا، بەهۆی پەرەسەندنی ناسیۆنالیزم* و تەنینەوەی وشیاری نەتەوەیی لەناو ئیمپراتۆریەکاندا بزاڤی جودایی خوازی بە زۆری پەرەی سەند و بووە هۆی هەڵوەشانەوەی ئیمپراتۆریەکان و سەرهەڵدانی نەتەوەی نوێ. گرینگترین ڕووداوی لەم چەشنە هەڵوەشانەوەی ئیمپراتۆریە گەورەکانی فەرەنسە و بەریتانیا و عوسمانی بوو کە لە ئاسیا و ئەفریقا و ئەمریکا دەسەڵاتیان بە دەستەوە بوو.
هاندەری جوداییخوازی، ڕەنگە جیابوونەوە لە وەڵاتێک بێت و موتوربەبوون بە وەڵاتێکی دیکە. جوداییخوازی، لە یاسای زۆربەی دەوڵەتەکاندا ڕەنگە لە جوملەی تاوانی سیاسی* لە قەڵەم بدرێت و هەندێ جاریش بە واتای خیانەت پێناسە دەکرێ و بەناوی دژبەریی و ناتەبایی حاکمییەتی نەتەوەیی سزای بۆ دیاری دەکرێت.