تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
مفاخرە
[مص. ل. ع ]
(موفاخەرە - mufaxere)
خۆ هەڵکێشان بەسەر یەکتردا، بەخۆ نازین، کشوفشی.
ناخرقەوان
ده روزهٔ آخر آذر ماه
ناخرقەوان
دەڕۆژەی ئاخری سەرماوەز کە ڕەوە دەکرێتە ژوورەوە
ناخرقەوان
(باک.): ڕۆژێکە ووڵاخان لە لەوەڕ جوێ دەکرێنەوە کە رێ:کەوتی 10ی کانوونی یەکەم( جانیوەری)(دەستوورێکی کۆنە)
١- ئاخری
[[ ئاخر + ٣- ئی]، [عا. کو. ]]
«ستـ.» دووامین شت، ئی دوایی: کتێبــ.ەکەی هەرە ئاخری.
٢- ئاخری
[[ ئاخر + ١- ئی/ ٢]، [عا. کو.] ]
(ئم.) بۆ لۆمە و سەرکۆنە کردنە لە سەر کردنی کارێک کە لە پێشدا داوای نەکردنی کرابێ: ئاخری هەر چووی، ئاخری شکاندت، ئاخری وای لێدەکەی بە کەڵکی هیچ نەیەت.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پاخراو
پاخراو
پابرهنه
پاخراو(هەورا)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
پاخره
[ا ]
(پاخەره - paxere)
بەرهەیوان، بەرتاق.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
پاخروا
پاووروا، پاخروا(هەورا)
ڕاخران
داخران، تەپسین
ڕاخراو
داخراو، ڕامرین، بەڕە یامافوور و چتی ترە کە ڕاخڕابێ، بەڕێ کراو
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاخر
دواییی شت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاخر
ئاخر
دیگر. (دیگر من گفتم.)
ئاخر
پس، دنبال، پشت سر. تە، پایان، انجام، فرجام، فرناد، سومە، کان، آخر. (پس از همە آمد. پایان ندارد.)
ئاخر
ئیتر، سا. (ئیتر من وتم،) [جا]
ئاخر
دوا، پەیسەر، دواجار، دوایی، دواگین، پەڕ. [پاش، دوایین سەرەنجام، کۆتایی(پاش هەموان هات، بێ کۆتاییە.)]
ئاخر
ف. (قانا قولت.)
ئاخر
بعد، عقب، آخر. نهایت، انتهاء، غایت، خاتمە، عاقبە، عقب، عجز، عجز، نهاء. (جاء بعد القوم. لا نهایتە لهو.)
ئاخر
انتها
مگر
اینکه
پایان
عاقبت، آخرت
ئاخر
بەرانبەری هەوەڵ، دوایین
مەگەر: ئاخر نەمگوت باش بە و جاش مەبە؟
دەسا، ئیتر: ئاخر وا نابێ وەک تو دەیکەی
بڕانەوە، دوایی هاتن: تۆزێک ڕووت خۆش بێ خۆ دنیا ئاخر نابێ
بەسەرهاتی دواڕۆژ: وەفایی ئاخری خێر بێ دەمێکە بێ سەروشوێنە
ئاخر بوون
[[ عا. کو.] ]
«مستـ. لا.» دوایی هاتن، خراپ بوون، تێکچوون «هەر بۆ دنیا» : «کە جرجال هەستا نیشانەی دنیا ئاخربوونە».
ئاخر خێر
[[ عا.] ]
«ستـ.» ١- پیاوێ کە کاروبار و ژیانی بە چاکی و خۆشی دوایی بێت. ٢- کەسێ کە دوایی تەمەنی بە دینداری بەرێتە سەر● «ئاخری خێر بێ»، «کنـ.» بۆ باش نەبوونی چلۆنایەتی «ئێستا» ی کەسێ □ «وەفایی ئاخر خێر بێ دەمێکە بێ سەر و شوێنە.». // ئاخر شەڕ.
ئاخر شەڕ
[[ عا. کو. ]]
«ستـ.» ١- کەسێک کە لەدوایی تەمەنی خۆی و کاتی پیریدا دەستی کردبێتە کاری پێچەوانەی دین. ٢- پیاوێ کە لە دوایی ژیانی خۆیدا تووشی بەڵا و ناڕەحەتی و نەداری هاتبێ. // ئاخر خێر.
ئاخر هاتن
ئاخر هاتن
دواییهاتن، تەواو بوون. [کۆتاییهاتن]
ئاخر هاتن
اختتام، انتهاء، تم، تم، تم، تمام، تمام، تمام، تمامە، تمامە، (تم، یتم)، کمال، کمول، اکتمال، تکامل، تکمل، (کمل، کمل، یکمل، کمل، یکمل.
ئاخر و ئۆخر
دوایی کارێک یا شتێک: زستان ئاخر و ئۆخرێتی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اواخر
[ع - ص ]
(ئەڤاخیر - evaxir)
کۆتاییەکان، دوامینەکان، بنەتایەکان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
تفاخر
[مص. ع ]
(تەفاخور - tefaxu)
بەسەر یەکدا نازین، نازین، نازفرۆشی، فەخرکردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خراخر
[ا ]
(خەراخەر - xeraxer)