پەیدابوون

پیمان سعدآباد

Saadabad pact

ئەم پەیماننامە لە ساڵی 1937 لەنێوان چوار وەڵاتی ئێران، ئەفغانستان، تورکیا و عێراق لە کۆشکی سەعدئابادی تاران بەمەبەستی دۆستایەتی و دەستدرێژ نەکردن بۆ خاکی یەکتر مۆر کرا. ناوەڕۆکی ئەم ڕێکەوتنە، هاوڕایەتی و یەکدەنگی ئەم چوار وەڵاتە بوو لە هەڵوێستە سیاسییەکان و یەکگرتنیان لە کاتی مەترسی و شەڕدا.
ئەم دەوڵەتانە بەڵێنیان دابوو کە لە دەستێوەردان لە کاروباری ناوخۆیی یەکتر خۆ بپارێزن و سنوورەکانی یەکتر نەبەزێنن. یەکتر دەستدرێژی نەکەنە سەر یەکتر لە پێکهێنانی ئەنجومەن و گرووپی بەرهەڵستکار کە ئامانجیان لەناوبردنی ئاشتی و ئارامی یەکێک لەم وەڵاتانە بێت، خۆ بپارێزن.
لە کاتی ڕووداوەکانی ساڵی 1941 (داگیرکردنی ئێران لە شەڕی جیهانی دووهەم)، دەرکەوت کە ئەم پەیماننامە، سەنگێکی نییە و شتێکی بێقیمەتە.

میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1966)

International Covenant on Economic، Social and Cultural Rights

یەکێکە لەو دوو پەیماننامە گرنگە نێودەوڵەتییە کە ئەو مافانەی لە جاڕنامەی گەردوونی مافەکانی مرۆڤدا باسی لێکراوە، لە باری یاساییەوە زەمانەتیان دەکات تاکوو جێبەجێ بکرێن. ئەم پەیماننامە داخوازییەکانی هەموو مرۆڤێکی لەمەڕ مافە ئابووری و کۆمەڵایەتی و کولتوورییەکان لەبەرچاو گرتووە و دەوڵەتەکانی بە مسۆگەرکردنی ئەم مافانە ڕاسپاردووە. ئەم پەیمانە 31 مادە لەخۆ دەگرێ کە بۆ نموونە دەکرێ ئاماژە بدەین بە مافی خودموختاری، کار و پشوودان، مافی مانگرتن و دامەزراندنی ڕێکخراوە، ڕزگاربوون لە هەژاری و برسییەتی و نەخۆشی، پەروەردە و باشترکردنی باری ژیان و گوزەران.
هەنگاوە سەرەتاییەکان بۆ داڕشتنی ئەم پەیمانە لە لایەن کۆمیسیۆنی مافی مرۆڤی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان بە ئەنجام گەیشت و لە ساڵی 1954 بە کۆمەڵی گشتی ئەم ڕێکخراوە ڕاگەیاندرا. بەڵام تاساڵی 1966 لە لایەن کۆمەڵی گشتییەوە پەسند نەکرا و لە ساڵی 1976 پاش پەسند کردنی 35 وەڵات یەکلاکرایەوە.

نەردیوان

قطعه زمینی مثلثی شکل
تکه پارچه زیر بغلِ قبا

تەختەزەوێنی سێ گۆشە
پارچەپینەی بن قۆڵی کەوا، گرۆڵ

چاکبوون

شفا یافتن
ترکِ هرزگی

لە نەخۆشی خەڵاسبوون، چاک بوونەوە
لە خراپە دەست هەڵگرتن: ئێستە چا بووە

چاکبوون، چێ بوون

چاکبوونەوە

شفا یافتن

لە نەخۆشی هەستانەوە

گیانداری چالاکی ئازا

چابک

چابک