عریض.

پان و پۆڕو بەرین

بڕوانە: ئەرێن

پیتی وەرام دانەوە

(ئەرێ) لە وەرامی یەکێکدا کە لێت بپرسێ خوێندووتە؟ پیتی پرسیار

الموجبة

آری، بلی.

ئم، بەڵێ. [ئا، بەلی]

نعم، بلی، جیر، اجل، بجل.

آیا
آری
هان

ئاخۆ
با، بەڵێ: کارەکەت کرد؟ ئەرێ کردم
پێش پرسیارێکی ئاگا کردن، هەی: ئەرێ ئەی شێخە پیسەی بۆری چڵکن/ئەرێ ئەی زک هەمانەی غازی بۆگەن «مەلای گەورە»

«ئمـ.» ۱- بۆ پرسیارە و لە سەرەتای ڕستەی پرسیارییەوە دێت.: ئەرێ ئەوە شەوێ دی بۆ نەهاتی؟ ئەرێ تۆ نەتگوت کتێبــ.ەکەم بۆ دێنی؟ هس.: ئایا. تێبــ.ینی: ئەم وشەیە بۆ پرسیارێکی تێکەڵاو بە گلەیی و گازندەیە، بەڵام «ئایا» هەر بۆ پرسیاری ڕووتە. ۲- بۆ تەئکید. «... ئەرێ وەڵڵا.... کوڕم بە قەدەر تووکی سەرت.» «قەفتان: چیرۆک- ۱۷» ٭ئارێ/۱. ۳- بۆ سەرسوڕمان «لەم حاڵەدا لە پاش «ێ» کەوە سووکە دەنگێکی «هەمزە» «دێتە گوێ». «ئەرێ ئەی شێخە پیسی بۆری چڵکن» «ئەرێ ئەی زگ هەمانەی غازی بۆگەن» «مەلا: گمـ- ۱۹»

دو دلی و تردید

دوو دڵی و ڕاڕایی: چیتە هەر ئەرێ نەرێتە؟!، بکرێ نەکرێ؟!

آری و نە. (مقصود قبول و رد است.)

[ بەڵێ و نەخێر (مەبەست پەسەندکردن و پەسەندنەکردنە.)](بۆ ئەرێ و نەرێی مەردم)

نعم و لا.

«کنـ.» دوودڵی، ڕاڕایی: ئەم ئەرێ و ئەرێیەت لە چییە؟ زوو ئیشەکە ببڕەوە.

بەڵێ و مەڵێ

مرازی بانگ کردنەو بۆ ژنانە